Ο βασικός στόχος των εκλογών στη Λιβύη, οι οποίες έχουν προγραμματιστεί για τις 24 Δεκεμβρίου, είναι η επανένωση του έθνους, μετά από έναν σχεδόν δεκαετή εμφύλιο πόλεμο, που διέλυσε τη χώρα. Η διεξαγωγή τους αυτή τη στιγμή είναι αβέβαιη. Όπως άλλωστε και η πιθανότητα ειρηνικής επανένωσης ενός λαού, ο οποίος εμφανίζεται πιο διχασμένος από ποτέ.
Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Καντάφι το 2011 φάνηκε η Λιβύη όπως πραγματικά είναι: μία τεράστια, αραιοκατοικημένη χώρα, με δεκάδες φυλές διάσπαρτες στην επικράτεια της, τον “αστικό” πληθυσμό συγκεντρωμένο στις βόρειες πόλεις της Μεσογείου και πλούσια κοιτάσματα από πετρέλαιο.
Οι διάφορες πολιτικές και ένοπλες φατρίες έσπευσαν να διαμοιράσουν τις σάρκες της, ρίχνοντας τη χώρα σε έναν αιματηρό πόλεμο, με τη συμμετοχή αρκετών ξένων δυνάμεων που έσπευσαν να προστατεύσουν τα συμφέροντα τους.
Σήμερα, μετά από μία αμφιλεγόμενη συμφωνία για τον τερματισμό του εμφυλίου, έχουν προκηρυχθεί εκλογές, οι οποίες όπως πολλοί φοβούνται θα προκαλέσουν νέα πάθη. Αν βέβαια γίνουν τελικά…
Οι ανοιχτές πληγές που μπορούν να οδηγήσουν ξανά στο χάος
Η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης, η οποία υποστηρίχθηκε σθεναρά από τον ΟΗΕ, δεν κατάφερε να πετύχει μέχρι σήμερα τους βασικούς στόχους της, οι οποίοι ήταν:
- Να ενώσει τις διαφορετικές στρατιωτικές ομάδες της χώρας, σε μία, ενιαία δύναμη.
2. Να αποχωρήσουν οι μισθοφόροι μαχητές από τη χώρα (οι οποίοι υπηρετούσαν διαφορετικές πλευρές).
3. Να αφοπλιστούν οι ένοπλες πολιτοφυλακές.
Οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ αναρωτιούνται ευλόγως: “πώς μπορεί να γίνουν ελεύθερες εκλογές στη χώρα όταν υπάρχουν ένοπλοι διαφόρων παρατάξεων σε κάθε δρόμο;”
Ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες ανέλαβε πριν μερικές ημέρες μία ύστατη πρωτοβουλία, προκειμένου να εξομαλυνθεί η κατάσταση και να πραγματοποιηθούν οι εκλογές.
Όρισε την αμερικανίδα διπλωμάτη Στέφανι Γουίλιαμς, η οποία ήταν επικεφαλής των συνομιλιών που οδήγησαν στην κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη στον Οκτώβριο του 2020, ως ειδική απεσταλμένη του οργανισμού στη χώρα.
Στόχος της Γουίλιαμς είναι να συναντηθεί με όλους τους βασικούς “παίκτες” στη Λιβύη και να τους πείσει για “την ανάγκη του λαού της χώρας να εκλέξουν τους εκπροσώπους τους μέσω ελεύθερων, δίκαιων και αξιόπιστων εκλογών.”
Αξίζει βεβαίως να σημειωθεί ότι η ίδια απέφυγε να αναφέρει στη δήλωση της την ημερομηνία της 24ης Δεκεμβρίου, γεγονός που φανερώνει ότι είναι πιθανότατα αδύνατον να διεξαχθούν έως τότε οι εκλογές.
Η υποψηφιότητα του Στρατάρχη Χαφτάρ έριξε περισσότερο λάδι στη φωτιά, καθώς αν και στη ανατολική Λιβύη τον αντιμετωπίζουν ως ήρωα, κύκλοι στην Τρίπολη αναφέρουν ότι δεν πρόκειται ποτέ να δεχτούν να αναλάβει την τύχη της χώρας ένας από τους πρωταγωνιστές του εμφυλίου.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο πρωθυπουργός της μεταβατικής κυβέρνησης, Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ανακοίνωσε επίσης την υποψηφιότητα του, αν και είχε δεσμευτεί ότι δεν θα προβεί σε τέτοια ενέργεια.
Είναι λοιπόν προφανές, ότι υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης – καχυποψία καλύτερα – μεταξύ όλων των πλευρών.
Και οι ίδιοι οι πολίτες δείχνουν να πιστεύουν ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει, όπως δήλωσε στο Associated Press ο 29άχρονος δάσκαλος Ραμαντάν αλ-Ζαουί:
“Όλοι λένε δημόσια ότι θέλουν εκλογές, αλλά στην πραγματικότητα, όλοι ενεργούν εναντίον της διεξαγωγής τους. Κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας όταν μιλάμε για εκλογές όταν στην πραγματικότητα βρισκόμαστε στην ίδια κατάσταση, η οποία δεν έχει αλλάξει από το 2011”.
