Γράφει ο Ηρακλής Μαρδύρης
To ΠΝ έχει ανάγκη από φρεγάτες ώστε να αντικαταστήσει τις S.
Η Κυβέρνηση ήδη το μακρινό 2009 ζήτησε έξι φρεγάτες FREMM από τα Γαλλικά ναυπηγεία.
Κατά παράβαση κάθε πρακτικής προμηθειών, δεν πραγματοποιήθηκε διαγωνισμός, αλλά υπήρξαν διαπραγματεύσεις με αποκλειστικά έναν και μόνο προμηθευτή. Προφανώς αυτό σημαίνει περιορισμό στις διαθέσιμες επιλογές και τσιμπημένο κόστος αγοράς. Αλλά δικαιολογήθηκε γιατί θα εμβάθυνε την αμυντική συνεργασία μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδος.
Με την πάροδο των ετών οι ανάγκες της Ελλάδας γίνανε πιο πιεστικές και με τα μνημόνια ο διαθέσιμος προϋπολογισμός μικρότερος. Οι έξι FREMM των 6.000 τόνων γίνανε δύο Belharra των 4.500 τόνων, αλλά αυτό που δεν άλλαξε ήταν οι διαπραγματεύσεις με τον εξής ένα και μοναδικό υποψήφιο προμηθευτή.
Αυτές τις μέρες φαίνεται πως έχουν κλείσει όλα τα τεχνικά ζητήματα και απομένει η τελική διαπραγμάτευση στο οικονομικό σκέλος, το οποίο είναι και το πιο σημαντικό ειδικά αν δεν περισσεύουν τα χρήματα και δεν υπήρχαν τα μνημόνια που και οι Γάλλοι μεταξύ άλλων επέβαλαν.
Όπως καταλαβαίνουμε από διαρροές, μόλις είδε η ελληνική πλευρά τον λογαριασμό την έκοψε κρύος ιδρώτας. Έχοντας εγκλωβιστεί στη λογική το μοναδικού προμηθευτή δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμών. Το να ζητήσει από τους Γάλλους να ξαναδούνε την προσφορά μη τυχόν και γίνεται κάποια βελτίωση είναι όχι μόνο θεμιτό αλλά και επιβεβλημένο. Όλοι θα το κάναμε. Είναι κατανοητό ότι τα επιπλέον χρήματα που θα πάνε στα Γαλλικά ναυπηγεία θα λείψουν από άλλα προγράμματα των ενόπλων δυνάμεων.
Η Γαλλική πλευρά, μέσω δημοσιευμάτων σε Γαλλική εφημερίδα, εντέχνως προκάλεσε αντιδράσεις στην Ελληνική κοινή γνώμη για να πιέσει την Ελληνική πλευρά. Από την Ελληνική Κυβέρνηση δεν υπήρξαν διαρροές.
Η ελληνική κοινή γνώμη θα πρέπει να καταλάβει ότι αυτή την ώρα κάνουμε παζάρι. Υπάρχουν περιθώρια από Γαλλικής πλευράς μιας καλύτερης τιμής; Φυσικά και υπάρχουν, πάντα υπάρχουν. Από διαρροές μαθαίνουμε για παράδειγμα ότι χρεώνουν 60 εκ για παρακολούθηση προγράμματος, το οποίο θα γίνει σε ναυπηγείο της επιλογής τους! Χρεώνουν 250 εκ για έρευνα και εξέλιξη. Θα την πατήσουμε πάλι όπως με τα 214; Θα πληρώσουμε την εξέλιξη, θα φάμε όλο το ζόρι των δοκιμών και ο επόμενος πελάτης θα τα αγοράσει και φθηνότερα και καλύτερα; Αν είναι αναπόφευκτο, μήπως να μπει μια ρήτρα ότι σε κάθε επόμενη ναυπήγηση με αυτές τις βελτιώσεις η Ελλάδα να λαμβάνει μερίδιο; Για εκπαίδευση και υποδομές 60εκ. Με 60εκ πόσους φοιτητές στέλνουμε για πανεπιστημιακές σπουδές στο εξωτερικό; Τι φοβερές υποδομές έχουμε ανάγκη που πρέπει και να τις κατασκευάσουν οι Γάλλοι; Τώρα το ΠΝ δεν έχει υποδομές για τις φρεγάτες του; Και φυσικά τα στελέχη του ΠΝ θα έχουν παρατηρήσει πολλές ακόμα περιπτώσεις που το κόστος θα μπορούσε να μειωθεί.
Επίσης το κόστος των φρεγατών επηρεάζεται από τον παραγόμενο αριθμό. Αν η Ελλάδα αποσυρθεί από το πρόγραμμα, τότε θα αυξηθεί το κόστος των Γαλλικών φρεγατών. Αυτή τη μείωση του κόστους ίσως θα μπορούσαμε να την μοιραστούμε και να κερδίσουμε και οι δύο.
Η Γαλλία θα μπορούσε να κάνει και αυτή μια υπέρβαση, να προσφέρει περισσότερες δόσεις για παράδειγμα, να προσφέρει κάποιο χρηματοδοτικό τρικ/πρόγραμμα, να πιέσει λίγο προς το μέτωπο των μνημονίων, να πιέσει λίγο και το ταμείο αμύνης της ΕΕ, που με τον νέο προϋπολογισμό έχει φουσκώσει, να δούμε τι γίνεται με τα κέρδη των ομολόγων.
Η ελληνική κοινή γνώμη μάλλον θα ήταν ωφελιμότερο να μην παρασύρεται από ξένα δημοσιεύματα και να υποστηρίξει την ελληνική διαπραγμάτευση. Να είμαστε σίγουροι ότι το ΠΝ και η κυβέρνηση γνωρίζουν τις ανάγκες και τις εναλλακτικές καλύτερα από όλους εμάς τους μαχητές του πληκτρολογίου.
Μήπως θα ήταν καλύτερο η αντίδραση μας να ήταν ότι υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια; Θα ήταν μήπως πιο εύκολο για την ελληνική διαπραγμάτευση αν δήλωνε πως η κοινή γνώμη πιέζει για ναυπήγηση στην Ελλάδα για ALS, MMCS, Sigma, MEKO οτιδήποτε; Αντί να φέρνουμε την καταστροφή ότι χάνεται η συμμαχία με τη Γαλλία, ότι χάνουμε το υπερ-πλοίο που θα άλλαζε όλους τους συσχετισμούς και θα εξασφάλιζε την υπεροχή στη Μεσόγειο και άλλες υπερβολές, μήπως θα έπρεπε να κοιτάξουμε πως να ενισχύσουμε την διαπραγμάτευση; να τους δώσουμε άλλο έναν μοχλό πίεσης; Μήπως τελικά τα καταγγελτικά άρθρα σαμποτάρουν τους εαυτούς μας; Μήπως θα πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσουμε να θεωρούμε εξ΄ορισμού βλάκες, ηλίθιους, αφελείς, διεφθαρμένους και ότι άλλο, όσους τέλος πάντων βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης;
Αν παρ΄ελπίδα ναυαγήσει η υπόθεση οριστικά και αμετάκλητα, τότε θα έχουμε να πούμε και να γράψουμε πολλά. Και οι ευθύνες δεν θα είναι αποκλειστικά δικές μας, γιατί οι Γάλλοι παίζουν μπάλα χωρίς αντίπαλο δέκα χρόνια τώρα και δεν κατάφεραν να βάλουν γκολ.
Ελπίδα όλων μας είναι στο τέλος αυτά τα πλοία, και σε μεγαλύτερους αριθμούς, να ενισχύσουν το ΠΝ, να υπηρετήσουν με επιτυχία για πολλά χρόνια, και να έχουμε μια σχέση με τη Γαλλία που θα είναι αμοιβαίως επωφελής.