Οι παλιοί μας αναγνώστες θα θυμούνται τα “άγχη” του 2016, 2017 και 2018. Η Τουρκία έστελνε πιλότους στις ΗΠΑ για να εκπαιδευτούν στα F-35A, αποφάσιζε τον εκσυγχρονισμό των F-16C/D Block 30, ενώ ξεκινούσε και την σχεδίαση του TF-X. Φυσικά το πλέον επίφοβο πρόγραμμα ήταν το F-35A, που ακόμη και στα επίπεδα της αρχικής παραγγελίας, των 30 αεροσκαφών, θα προκαλούσε αρκετά προβλήματα στην Άμυνα της Χώρας μας.
Ποια ήταν η απάντηση της Ελλάδας της εποχή εκείνη; ευτυχώς είχαμε ξεπεράσει παλαιότερες αυταπάτες, και το ΓΕΕΘΑ είχε ζητήσει τον εκσυγχρονισμό των F-16C/D σε βάρος κάθε άλλου προγράμματος. Αν είχαμε αρκετά χρήματα, θα έπρεπε να εκσυγχρονίσουμε και τα 123 F-16C/D Block 50/52+/52+Adv σε F-16V, δημιουργώντας μια τεραστίων διαστάσεων ομοιογενή (πλην κινητήρων) δύναμη μαχητικών 4,5 γενιάς. Και με τον προσπορισμό ανταλλακτικών θα έπρεπε να βρούμε λύση για τα Block 30.
Αν είχαμε ξεκινήσει νωρίτερα, κάπου το 2015 τέλη ή και 2016, πριν δηλαδή ή και μαζί με την Ταϊβάν, σήμερα θα είχαμε αρκετά F-16V με ότι σήμαινε αυτό για την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο. Δυστυχώς, μετά τις παλινωδίες της πολιτικής ηγεσίας μεταξύ των … F-15, και άλλα ρηξικέλευθων λύσεων, η ΠΑ μπήκε στον “αστερισμό” των F-16V. Όλοι μας αναπνεύσαμε ανακουφισμένοι, κάλλιο αργά παρά ποτέ. 84 μαχητικά F-16V, με ένα ικανότατο ραντάρ AESA, συνδεδεμένα μεταξύ τους, αλλά και με το σύστημα αεράμυνας και τα ιπτάμενα ραντάρ, με Link 16. Κι όλα αυτά, με πραγματικό κόστος κοντά στο 1 δις δολάρια. Not bad!
ΑΠΟΨΗ: Αγορά F-35B, καινούργια F-16V, και επένδυση στα F-16C/D Block 30 και 50 το μέλλον της ΠΑ
Βέβαια υπήρξαν πολλοί που διαφωνούσαν με αυτή την επιλογή, και ίσως διαφωνούν ακόμη. Το σίγουρο είναι πως οι Τούρκοι πρέπει να βρουν λύσεις να αντιμετωπίσουν τα δικά μας μαχητικά F-16V, όχι εμείς τα δικά τους F-35A. Θα πρέπει κανείς να διαβάσει στις τουρκικές ιστοσελίδες, τα περιοδικά τους, για να καταλάβει το “άγχος” απέναντι για τον ελληνικό εκσυγχρονισμό. Εντάξει, δεν είναι αντίστοιχος με τον δικό μας, στην περίπτωση που οι Τούρκοι παραλάμβαναν τελικά τα F-35A, αλλά σίγουρα δεν λένε “τους έχουμε τους Έλληνες και με τα δικά μας CCIP”…
Τώρα, η επένδυση στα F-16V έχουμε γράψει πως δεν θα μείνει απλά στον εκσυγχρονισμό. Η ΠΑ έχει σχεδιάσει να προσθέσει σύγχρονα όπλα (από ΗΠΑ ή/και Ισραήλ), σύγχρονα ατρακτίδια (SNIPER XT ή αντίστοιχο), ενώ η LM έχει προτείνει τεχνική λύση για το ASPIS II. Η τεχνική λύση, όπως έχουμε γράψει, θα δοκιμαστεί στο πρωτότυπο, όταν αυτό πετάξει στις ΗΠΑ και μπει σε ειδικό ανηχοϊκό θάλαμο. Μετά από τα αποτελέσματα των δοκιμών, θα ξέρουμε ΑΝ θα υπάρχει κάποια μείωση της απόδοσης, ή κάποιοι περιορισμοί. Όσα γράφονται πριν από αυτό είναι τελείως ανυπόστατα. Ούτε “τινάζεται στον αέρα το πρόγραμμα”, ούτε “η LM θέλει να μας πάρει τα λεφτά”.
Ισχύει για Ελλάδα; Αγοράστε Rafale κι έτσι θα έχετε συμμετοχή στο FCAS, γαλλική πρόταση στο Βέλγιο!
Τώρα, το θέμα μας είναι, “μετά τα F-16V, τι;”. Πριν πουν κάποιοι “F-35A, τι άλλο;” θα πρέπει να δούμε το θέμα λίγο πιο “σφαιρικά”. Η ΠΑ δεν θέλει απλά ένα “υπερόπλο” που θα είναι το μαγικό “κλειδί” για όλα τα προβλήματα. Θέλει να συνεχίσει να υπάρχει και στις επόμενες δεκαετίες, και να μην “την πατήσει” όπως το ΠΝ, που έχει μείνει με παλαιά πλοία και δεν μπορεί πλέον να τα αντικαταστήσει, ενώ σε λίγα χρόνια δεν θα μπορεί να βγάζει και τις αποστολές που πρέπει. Όπως έχουμε ξαναγράψει, η αγορά μιας Μοίρας F-35A από την Ελλάδα σήμερα, θα θέσει σε κίνδυνο το μέλλον της ΠΑ, καθώς θα εγκαταλειφθούν άλλα καίρια προγράμματα. Ποια θα ήταν αυτά;
H ΠΑ εξετάζει την επέκταση του εκσυγχρονισμού των F-16V και στα Block 50!
Καταρχάς, το πρώτο πρόγραμμα που θα πρέπει να τρέξει, κι από όσο ξέρουμε, θα τρέξει, είναι ο εκσυγχρονισμός των F-16C/D Block 50 σε Block 70. Η ΠΑ έχει στο σχεδιασμό της τον εκσυγχρονισμό των Block 50 σε Block 50+Adv, αλλά τελικά μάλλον προκρίνεται ένα σενάριο μετατροπής σε Block 70 αλλά χωρίς κάποια ακριβά υποσυστήματα για αρχή (όπως για παράδειγμα το ραντάρ AESA). Αλλά στον σχεδιασμό της είναι η μετατροπή των αεροσκαφών σε F-16V.
Τα Block 30, έτσι όπως το βλέπουμε εμείς, μάλλον θα τελειώσουν την καριέρα τους στην ΠΑ, καθώς θεωρούμε δύσκολη την εκποίησή τους σε συμμαχική αεροπορία. Τα αεροσκάφη, αν και έχουν βγάλει ατελείωτες αναχαιτίσεις πάνω από το Αιγαίο, είναι σε εξαιρετική κατάσταση χάρη στις ικανότατες Μοίρες Συντήρησης. Τα αεροσκάφη, αν και έχουν δεχτεί ελάχιστες “βελτιώσεις”, παραμένουν ικανότατα. Έχουμε γράψει για το ενδεχόμενο περαιτέρω αξιοποίησής τους με χρήση απαρτίων που θα προέλθουν από τα F-16C/D Block 50/52+/52+Adv, αλλά όλα θα εξαρτηθούν από το τι θα γίνει με τα Block 50.
F-16 Block 52M και ατρακτίδια DB-110 στη μάχη της επιτήρησης των συνόρων
Σε κάθε περίπτωση, η δεκαετία που διανύουμε είναι καθοριστική για την ΠΑ. Τα F-16V θα μπαίνουν σταδιακά σε υπηρεσία μέχρι και το 2027, ενώ θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η ΠΑ να πιέζει και για τα Block 50. Θεωρούμε πως θα ήταν μια μεγάλη “σπατάλη” ο μη εκσυγχρονισμός και των Block 50 σε F-16V, καθώς η ΠΑ θα είχε έτσι 122 F-16V. Βέβαια, για να μην τα θεωρούμε όλα “εύκολα”, θα πρέπει να πούμε πως τα Block 50 είναι πιθανόν να χρειάζονται δομικές ανακατασκευές, καθώς και περισσότερα χρήματα για την αναβάθμισή τους. Όλα αυτά πρέπει να συνυπολογιστούν.
Τα Mirage 2000 είναι δυστυχώς μια “πονεμένη” ιστορία. Η υπόθεση της σύμβασης FOS τραυμάτισε τον τύπο, ενώ η ΠΑ, εγκλωβισμένη από την πολυετή οικονομική κρίση της χώρας, δεν κατάφερε να εκσυγχρονίσει και τα υπολειπόμενα Mirage 2000EGM/BGM σε Mirage 2000-5Mk3. Αν σήμερα, οι Γάλλοι “λογικευτούν” στις απαιτήσεις τους, και προσφέρουν έναν “εφικτό” εκσυγχρονισμό, τότε δεν πρέπει να ξεχνάμε πως θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν και τα Mirage 2000-5Mk2, έστω για βασικούς λόγους ομοιοτυπίας. Το θέμα είναι πως τα Mirage φέρουν όπλα που προσφέρουν μοναδικές ικανότητες στην ΠΑ. Κι αν θέλετε την άποψή μας, υποκειμενικά, θεωρούμε πως η ΠΑ δεν πρέπει να “πετάξει” την επένδυση 45 ετών σε Mirage, και να συνεχίσει να “ακουμπά” τον τύπο…
Η Ταϊβάν αγοράζει 66 μαχητικά F-16C/D Block 70 για $8 δις! – «Έλεγχος τιμών»
Αναγνωρίζουμε το ενδιαφέρον που έχει δείξει η ΠΑ για το F-35. Αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε και το γεγονός ότι το F-35 εκτός του ότι απαιτεί μια τεράστια επένδυση, είναι ακριβό στη χρήση, ενώ δεν μπορεί επ’ουδενί να καλύψει τις απαιτούμενες “οροφές”. Εκτός βέβαια, αν το “παίξουμε” Τουρκία, που και καλά θα αγόραζε 100 μαχητικά F-35A και άλλα 16 F-35B. Σε κάθε περίπτωση, πριν την αγορά F-35A η ΠΑ πρέπει να καλύψει άλλες ανάγκες. Ποιες είναι αυτές;
Καταρχάς, πρέπει να στηρίξει την επένδυσή της στα EMB-145AEW και να προχωρήσει σε εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών. Το EriEye ήταν για την εποχή του ένα εξαιρετικά προηγμένο αεροσκάφος, αλλά το GlobalEye είναι σήμερα το σημείο αναφοράς. Δεν γνωρίζουμε τι μπορεί να προσφέρει η Saab σε ότι αφορά τις δυνατότητες αναβάθμισης του EriEye, ούτε κάποιο πιθανό κόστος, αλλά η ΠΑ πρέπει να κρατήσει την πρωτοπορία στον τομέα. Ο συνδυασμός EMB-145AEW μαζί με F-16V θα είναι ο απόλυτος κυρίαρχος πάνω από το Αιγαίο, ειδικά με τα αναβαθμισμένα συστήματα Link 16 των τελευταίων, και μια συζήτηση με την Saab για το θέμα είναι, πιστεύουμε επιβεβλημένη.
O τομέας των μεταγωγικών είναι επίσης παραμελημένος. Η ΠΑ έχει δυστυχώς “απομείνει” με τα παλιά C-130H/B, τα οποία προσπαθούν να ολοκληρώσουν έναν εκσυγχρονισμό πιλοτηρίου. Οι εικόνες των εγκαταλελειμένων C-130 στην Τανάγρα, στις επισκέψεις μας για το Athens Flying Week δυστυχώς έχουν “στοιχιώσει” πολλούς φίλους της Αεροπορίας. Καθημερινά δίνεται μια μάχη για να πετάξουν όσο το δυνατόν περισσότερα C-130, και άλλοτε η μάχη αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την ισοπαλία, είτε την … ήττα. Λογικά η ΠΑ θα έπρεπε να ψάχνει μεταχειρισμένα C-130J από διάφορες πηγές. Τα βρετανικά C-130J που κατέληξαν στο… Μπαγκλαντές, θα ήταν μια πολύ καλή λύση.
Τώρα, για τα C-27J, δεν γνωρίζουμε τι πρέπει να γράψουμε. Η FOS, που κάποτε θα μετέτρεπε τα C-27J σε MC-27J Gunship (ναι, ακόμη γελάμε), δεν έχει ακόμη κάποιον να την υπογράψει γιατί η ΠΑ δεν έκανε αποδεκτή την πρόταση της Leonardo πριν λίγες μέρες. Αναγνωρίζουμε το πρόβλημα που υπάρχει με τον νόμο περί προμηθειών, αλλά, τι επιλογή να κάνεις όταν υπάρχει ο εξής ένας ανάδοχος; Το πρόβλημα όμως με τα C-27J παραμένει, και η ΠΑ πλέον είναι σε μια δύσκολη κατάσταση. Υπενθυμίζουμε πως η ΠΑ έχει ακόμη την υποχρέωση να κάνει διακομιδές ασθενών από νησιά του Αιγαίου.
MC-27J: To υπερόπλο που αγόρασε χτες το ΚΥΣΕΑ (γελάμε για να μην κλαίμε)
Πολλές φορές έχουμε θίξει το θέμα των εναέρων tankers. Η ΠΑ διαχρονικά ήταν όχι κσι τόσο υπέρ στην αγορά ή έστω ακόμη και δωρεάν παραχώρηση KC-135R από τα αμερικανικά αποθέματα. Αντίθετα, προτίμησε την αγορά F-16C/D με CFTs, που τους επιτρέπουν να φτάνουν τις εσχατιές του Αιγαίου, την Κύπρο, ή όπου αλλού χρειαστεί (το εννοούμε αυτό). Επίσης, αγόρασε SCALP-EG για τα Mirage 2000-5Mk2, συνεπώς οι περισσότεροι στόχοι μπορούν να βληθούν χωρίς τα αεροσκάφη να αφήσουν τον εναέριο χώρο του Αιγαίου.
Επίσης, η ΠΑ έχει πολλά και ποικίλα σχέδια για την εξαϋλωση των τουρκικών KC-135, κυριολεκτικά, και αυτός είναι ο λόγος που σε μια σύγκρουση οι Τούρκοι δύσκολα θα τους επιτρέψουν να πετάξουν δυτικότερα της Άγκυρας. Αν και τα τουρκικά αεροσκάφη αγοράστηκαν προκειμένου να υποστηρίζονται οι μεταφορές αεροσκαφών από την Ανατολική Τουρκία στη Δυτική, σε καιρό επιχειρήσεων, σε καιρό ειρήνης ουσιαστικά σηκώνουν το βάρος των… αναχαιτίσεων στο Αιγαίο! Δηλαδή, ανεφοδιάζουν διαρκώς τα λιγοστά F-16C/D της ΤΗΚ που σηκώνει η τελευταία, και έτσι μπορούν να κάνουν πολλαπλές παραβιάσεις. Αντίθετα, η ΠΑ πρέπει να σηκώνει συνεχώς αεροσκάφη, για να αντιμετωπίσει εισβολείς που είχαν εισβάλει σε άλλο σημείο, 30 λεπτά πριν.
Σήμερα, με τους βελτιωμένους AIM-120C, η απειλή για τα αεροσκάφη ενάεριου εφοδιασμού είναι μεγαλύτερη. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως έχουν και μια υψηλή αξία για περιόδους ειρήνης (καθώς θα μπορούν να ανεφοδιάζουν τα αναχαιτιστικά μας), ενώ θα μπορούν να υποστηρίζουν τις μεταβάσεις αεροσκαφών από και προς την Κύπρο. Βέβαια, η ΠΑ έχει τρέξει χιλιάδες “σενάρια” και ξέρει ακριβώς τι χρειάζεται και τι όχι. Εμείς απλά θα τονίσουμε πως υπάρχουν διάφορες “ευκαιρίες” στην αγορά, από τη συμμετοχή μας στο ευρωπαϊκό A330MMRT μέχρι τα μεταχειρισμένα KC-130 της Ισπανίας.
Σε ότι αφορά τα όπλα, που μιλήσαμε και παραπάνω, οι ανάγκες είναι τεράστιες. Οι Τούρκοι έχουν καλύψει τις ανάγκες τους με τουρκικής κατασκευής όπλα. Το πλέον επίφοβο όπλο είναι η οικογένεια πυραύλων cruise SOM. Οι τελευταίοι εξελίσσονται συνεχώς, και πλέον, στην έκδοση -J έχουν δυνατότητα τερματικής καθοδήγησης όπως και SCALP-EG. Η διαφορά όμως είναι πως η Τουρκία έχει δυνατότητα απεριόριστης προμήθειας τέτοιων όπλων, ενώ η Ελλάδα διαθέτει μόλις 90. Πιστεύουμε πως είναι μονόδρομος η αγορά αντίστοιχων όπλων για τα ελληνικά F-16V.
ΑΠΟΨΗ: Αγορά F-35B, καινούργια F-16V, και επένδυση στα F-16C/D Block 30 και 50 το μέλλον της ΠΑ
Τώρα, για πολλούς και διάφορους λόγους θεωρούμε πως θα υπάρξει ΝΜΑ για την ΠΑ. Η επιλογή που θα γίνει θα είναι ανάμεσα στο F-35A και στο Rafale F.4. Πριν όμως από αυτό, η ΠΑ θα πρέπει να εκσυγχρονίσει όλα της τα F-16C/D, μιλάμε για τα Block 50 αλλά και τα Block 30. Η μετατροπή Block 30 σε Block 70 δεν είναι προφανώς δόκιμη, ούτε ίσως καν εφικτή, αλλά τα Block 50, θα πρέπει να μετατραπούν σε F-16V πριν την οποιαδήποτε αγορά ΝΜΑ. Επίσης, πρέπει να βρεθεί μια “λύση” για τα Mirage 2000. Αν και πολύ προδικάζουν μια ΠΑ χωρίς γαλλικά μαχητικά, θα άξιζε τον κόπο να δούμε μια λύση “πακέτο” που θα περιλαμβάνει τον εκσυγχρονισμό των Mirage 2000-5Mk2, Mirage 2000EGM/BGM αλλά ΚΑΙ κάποιων Mirage 2000-5F σε ένα κοινό, αναβαθμισμένο πρότυπο, με ή χωρίς κάποιο AESA, Link 16 και πλήρεις δυνατότητες κρούσης με SCALP EG.
ΑΠΟΨΗ: Απόκτηση F-35B και αλλαγή δόγματος η καλύτερη λύση για την Πολεμική Αεροπορία;
To F-35 είναι πιστεύουμε μονόδρομος για την ΠΑ, ειδικά μετά την τουρκική επένδυση σε S-400 αλλά και άλλων, πολυάριθμων εγνώρων Α/Α συστημάτων. Θα συνεχίσουμε όμως να λέμε πως η καλύτερη έκδοση του αεροσκάφους για την Ελλάδα είναι το F-35B, το οποίο, αν και υποδεέστερων επιδόσεων από το F-35A, εντούτοις έχει μοναδικές ικανότητες στον κόσμο, και μια ικανότητα, που ακόμη κι αν χάσει το “stealth”, θα έχει το STOVL. Ξαναλέμε πως η RAF δεν είναι “ανόητη” που έκανε μια τέτοια επιλογή. Και ο συνδυασμός F-35B με JSM είναι πρακτικά ανίκητος. Ας τον σκεφτούμε τώρα να μπορεί να έχει προκεχωρημένες βάσεις στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου…