Κεντρικό εξοπλιστικό πρόγραμμα για τις ΗΠΑ, μετά από απόφαση Τραμπ, θα είναι ο δικός τους “Σιδηρούς Θόλος”, για την παροχή αεράμυνας στη χώρα από κάθε είδους αεροπορική απειλή, βομβών, βαλλιστικών πυραύλων, πολυηχητικών, cruise, μη επανδρωμένων, κ.ο.κ.
Το τελευταίο νέο εδώ όμως, είναι πως το όλο πρόγραμμα, ενώ αρχικά αποκαλούταν “Σιδηρούς Θόλος των ΗΠΑ”, κάτι που παρέπεμπε στο αντίστοιχο ισραηλινό σύστημα Iron Dome, μετονομάζεται τώρα επισήμως σε Golden Dome, ώστε να ταιριάζει με την χρυσοποίκιλτη αισθητικής της νέας κυβέρνησης!
Πέρα από το αστείο της υπόθεσης, το Golden Dome, είναι το πιο πιθανό να αναδειχθεί σε νέα καταβόθρα κονδυλίων για τις αμερικανικές αμυντικές δαπάνες (προς μεγάλη χαρά των εταιρειών όπλων βέβαια), καθώς κανείς δεν μπορεί να καθορίσει με ακρίβεια τι ακριβώς θα είναι, ποια η επιχειρησιακή του χρήση και πως θα λειτουργεί. Τι ξέρουμε προς το παρόν;
Α. Πως θα επιχειρήσει να δομήσει μια πολυστρωματική άμυνα (κατά το ισραηλινό παράδειγμα), αξιοποιώντας υπάρχουσες λύσεις αλλά και νεότερες. Το “πατρόν” εδώ ήδη υπάρχει και είναι το πολυστρωματικό δίκτυο που ήδη εξελίσσουν οι ΗΠΑ σε κάποιες περιοχές του πλανήτη, με συνδυασμό, μερικών ή όλων, από τα εξής συστήματα: Εξωατμοσφαιρικούς αναχαιτιστές GBI (Ground-Based Interceptor), δηλαδή πύραυλοι με ειδικό εξωατμοσφαιρικό όχημα αναχαίτισης, που ήδη έχουν εγκατασταθεί σε μικρό αριθμό στην Αλάσκα και στην Καλιφόρνια. Μετά εκτοξευτές πυραύλων THAAD για αναχαίτιση σε ύψος έως 150 χιλιόμετρα, μετά επίγειους αλλά και ναυτικούς εκτοξευτές πυραύλων SM3/SM6 γαια αντιβαλλιστική άμυνα και στη συνέχεια για μεσαία ύψη, συστοιχίες Patriot. Και πιθανά ως τελική άμυνα, κοντά στο έδαφος, συστήματα εκτοξευτών NASAMS με εξαπόλυση πυραύλων AIM-9X και AIM-120D. Λύση όμως εξωφρενικού κόστους, ακόμη και σε συνδυασμό μερικών από τις παραπάνω επιλογές.
Β. Πως στον Golden Dome προωθούνται “συστήματα αναχαίτισης με εξαπόλυση από το διάστημα”. Εδώ έχουμε επιστροφή -κατά κάποιο τρόπο- στον “Πόλεμο των Άστρων” του προέδρου Ρήγκαν, η οποία πέρα από την τεχνολογική δυσκολία, είναι και τεράστιο γεωπολιτικό θέμα καθώς στρατιωτικοποιεί το διάστημα, κάτι που έως σήμερα είχε αποφευχθεί παγκοσμίως, και με αντίστοιχη διεθνή συνθήκη. Έτσι αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν σε τέτοια κατεύθυνση, θα δούμε υποχρεωτικά και αντίστοιχες ρωσικές και κινεζικές πρωτοβουλίες, πιθανά σε μια ανεξέλεγκτη κούρσα “διαστημικών εξοπλισμών”. Το τι θα είναι αυτοί οι “διαστημικοί αναχαιτιστές” δεν γνωρίζει κανείς, πιθανά να είναι κάποιο νέφος δορυφόρων που θα φέρουν βλήματα, ή συστήματα ακτινών laser για καταστροφή βαλλιστικών πυραύλων.
Τέτοια λύση θα προκρίνει ειδικά ο Έλον Μασκ, μιας και έχει τη μεγάλη εμπειρία μαζικών δορυφορικών εκτοξεύσεων και τηλεπικοινωνιών, από τις εταιρείες του, SpaceX και Starlink. Στόχος εδώ είναι η αναχαίτιση από το διάστημα να γίνεται κυρίως σε βαλλιστικούς πυραύλους στη φάση “boost”, δηλαδή λειτουργίας των πυραυλικών ορόφων τους για την άνοδο σε μεγάλο ύψος.
Γ. Πως ο “Χρυσός Θόλος” θα επιχειρήσει να καλύψει τον αμερικανικό πληθυσμό και τις κρίσιμες υποδομές της χώρας. Εδώ μιλάμε για ένα καινοφανή στόχο, καθώς ούτε κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου είχε ποτέ διατυπωθεί τέτοια απαίτηση. Αντίθετα η τότε ισορροπία “τρόμου” ήταν βασισμένη στην ικανότητα μαζικής επίθεσης στον όποιο αντίπαλο με πυρηνικά όπλα, ακόμη και αν αυτός μπορούσε να εξαπολύσει πρώτος τέτοια. Το γνωστό δηλαδή δόγμα “Αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής” (MAD, Mutually Assured Destruction) που υποτίθεται θα απέτρεπε κάθε τέτοια εμπλοκή.
Εδώ όμως, σε μεγάλο βαθμό με κάποια λογική, ζητείται μια τόσο μεγάλη κάλυψη, μιας και η ικανότητα επίθεσης με κάθε είδους αεροπορικά/βαλλιστικά κ.ο.κ. όπλα δεν περιορίζεται σήμερα μόνο σε κράτη-δρώντες, αλλά περιλαμβάνει και κάθε είδους τρομοκρατικές οργανώσεις, έως και “μοναχικούς λύκους”. Οπότε η αντίληψη του MAD δεν επαρκεί. Το μεγάλο πρόβλημα; Πως καλύπτεις μια χώρα 330 εκατομμυρίων κατοίκων και σχεδόν 10 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων; Ή έστω το 25% αυτής της έκτασης που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού; Συγκριτικά το Ισραήλ είναι μόλις 22 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα και το δικό του πυκνότατο δίκτυο αεράμυνας, φάνηκε ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει επιθέσεις κορεσμού, όπως π.χ. του Ιράν. Εδώ λοιπόν παρουσιάζεται η οικονομική δυστοκία να κατασκευαστεί ένα κάπως αποδοτικό σύστημα αεράμυνας, που να καλύπτει και τεράστιες γεωγραφικά ζώνες, και να είναι πολυστρωματικό και τόσο αποδοτικό (προφανώς όχι στο 100%), που να προσφέρει μια σημαντική πιθανότητα άμυνας.
Δ. Γνωρίζουμε ακόμη, κάτι που περιπλέκει ιδιαίτερα το τεχνολογικό και οικονομικό ζήτημα, πως οι δυνητικές απειλές των ΗΠΑ, έχουν αυξηθεί. Έτσι αν στον Ψυχρό Πόλεμο υπήρχε μόνος ένας αντίπαλος, η ΕΣΣΔ, οπότε υπήρχε σαφής γνώση του “ποιος πιθανά θα επιτεθεί και από που”, τώρα οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν μια αντιπαράθεση με τους “πάντες”. Ρωσία, Κίνα, Βόρεια Κορέα, Ιράν, τρομοκρατικές οργανώσεις κάθε τύπου, γιατί όχι κάποτε Ινδία, και όποια άλλη χώρα ανέλθει γεωπολιτικά στον πολυπολικό κόσμο και αναζητήσει στρατιωτικό κύρος. Άρα η πυκνότητα και η πανκατευθυντικότητα των απειλών είναι υπέρογκη και θα αναγκάσει είτε σε μεγάλους συμβιβασμούς, είτε σε πολιτικές λύσεις.
Το τελευταίο είναι ίσως και το μόνο πρακτικό της όλης υπόθεσης. Καθώς η κυβέρνηση Τραμπ, παρόλη τη μεγαλοστομία της, ενώ εξαγγέλει “Χρυσό Θόλο” και νέο “Πόλεμο των Άστρων”, ταυτόχρονα δηλώνει πως αναζητά μια διεθνή συμφωνία περιορισμού εξοπλισμών. Και ειδικά με Ρωσία και Κίνα. Οπότε δεν είναι απίθανο το ένα να είναι το “μαστίγιο”, που θα ωθήσει προς το “καρότο”, του αμοιβαίου αφοπλισμού!
Πότε θα δούμε εξελίξεις για τον Golden Dome; Πολύ σύντομα καθώς στο σχετικό διάταγμα του Λευκού Οίκου που χαρακτηρίζει το πρόγραμμα ζητείται εντός 60 ημερών από τη δημοσίευση (έως τέλος Μαρτίου δηλαδή), να υποβληθεί στον Τραμπ ένα αρχικό σχέδιο για την αρχιτεκτονική και τις απαιτήσεις του δικτύου αεράμυνας, με όλα τα βασικά στοιχεία της. Αυτό από μόνο του βέβαια είναι τεράστιο έργο, πιθανά να δοθεί παράταση, αλλά σίγουρα στον αμυντικό προυπολογισμό των ΗΠΑ για το επόμενο έτος θα δούμε κονδύλια ανάπτυξης-έρευνας κ.ο.κ. Και τότε θα αξιολογηθεί κατά πόσο “μιλούν σοβάρα” για το όλο θέμα.
