«Δεν πρέπει να εκφοβιζόμαστε» εξαιτίας των απειλών της κυβέρνησης του Ισραήλ πως θα προχωρήσει σε αντίποινα εναντίον της αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους ή άλλων πολιτικών υποστήριξης στους Παλαιστίνιους, δήλωσε χθες Παρασκευή, κατά τη διάρκεια συνέντευξης του στο Γαλλικό Πρακτορείο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Δεν πρέπει να εκφοβιζόμαστε από τον κίνδυνο αντιποίνων, επειδή ό,τι κι αν κάνουμε, οι ενέργειες (του Ισραήλ) θα συνεχιστούν», έκρινε ο κ. Γκουτέρες, αναφερόμενος στις αποφάσεις της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου το τελευταίο διάστημα με σκοπό «να καταστραφεί εντελώς η Γάζα» και να προωθηθεί η «εμπρηστική προσάρτηση της Δυτικής Όχθης», παλαιστινιακού εδάφους υπό κατοχή του ισραηλινού στρατού από τον πόλεμο των επτά ημερών το 1967.
Ενόψει της αναγνώρισης κράτους της Παλαιστίνης, στην οποία προβλέπεται να προχωρήσουν μεθαύριο Δευτέρα κατά τη διάρκεια συνόδου στον ΟΗΕ η Γαλλία και άλλες χώρες, ισραηλινοί αξιωματούχοι απείλησαν απροκάλυπτα το Παρίσι πως θα υπάρξουν διπλωματικά αντίποινα, καθώς και ότι θα προχωρήσει η προσάρτηση της Δυτικής Όχθης.
Για τον Αντόνιο Γκουτέρες όμως, δεν πρόκειται παρά για «πρόσχημα» του Ισραήλ, η πολιτική του στα παλαιστινιακά εδάφη δείχνει πως δεν έχει καμιά πρόθεση «να επιτρέψει στους Παλαιστίνιους να αποκτήσουν κράτος».
«Θεωρώ πως είναι σημαντικό» το Ισραήλ να «αισθάνεται ολοένα πιο απομονωμένο» ώστε να πειστεί να «αλλάξει» πολιτική, επέμεινε ο επικεφαλής του ΟΗΕ.
Σθεναρός υποστηρικτής της λύσης δυο κρατών, ισραηλινού και παλαιστινιακού, ο Γενικός Γραμματέας χαρακτήρισε την προοπτική νέων αναγνωρίσεων κράτος της Παλαιστίνης «εξαιρετικά σημαντικό» συμβολισμό «για τον παλαιστινιακό λαό».
«Ποια είναι η εναλλακτική;» διερωτήθηκε. «Η λύση του ενός κράτους στο οποίο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι θα εκδιώκονται ή θα υφίστανται κατοχή, υποδούλωση, διακρίσεις, χωρίς δικαιώματα και χωρίς δική τους γη; Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο τον 21ο αιώνα».
Εξάλλου ζήτησε για ακόμη μια φορά κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας: «Αυτό του οποίου γινόμαστε μάρτυρες στη Γάζα είναι φρικτό. Είναι το χειρότερο επίπεδο θανάτου και καταστροφής που έχω δει αφότου είμαι Γενικός Γραμματέας, πιθανόν σ’ όλη μου τη ζωή».
«Πιστεύω ακράδαντα πως είναι αφόρητο από ηθική, πολιτική και νομική σκοπιά», επέμεινε ο Αντόνιο Γκουτέρες, αποφεύγοντας ωστόσο να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία», απούσης απόφασης της δικαιοσύνης.
Ο στόχος του 1,5 ° Κελσίου «στα πρόθυρα της κατάρρευσης»
Ο στόχος να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 ° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή βρίσκεται «στα πρόθυρα της κατάρρευσης», προειδοποίησε ο Αντόνιο Γκουτέρες, εκφράζοντας την ανησυχία πως τα νέα εθνικά σχέδια για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τα οποία αναμένονται ενόψει της COP30, δεν θα ανέλθουν στο ύψος των περιστάσεων.
«Θεωρώ πως το ότι αυτός ο στόχος βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης είναι επιπρόσθετος λόγος, αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή, για να ασκήσουμε κάθε δυνατή πίεση ώστε να εξασφαλίσουμε πιο αποφασιστικές NDC (εθνικά καθορισμένες συνεισφορές)», που θα είναι «αποδεκτές», είπε.
Οι στόχοι για το κλίμα ενόψει 2035 των κρατών που υπέγραψαν τη συμφωνία του Παρισιού, οι λεγόμενες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (στα αγγλικά: nationally determined reduction commitments, NDC), αναμενόταν καταρχήν να ανακοινωθούν πριν από μήνες. Όμως γεωπολιτικές εντάσεις και συγκρούσεις για το εμπόριο επιβράδυναν τη διαδικασία.
Ενώ δεν απομένουν ούτε δυο μήνες ως την COP30 στη Βραζιλία, τα νέα σχέδια δεκάδων κρατών καθυστερούν να ανακοινωθούν, ιδίως αυτά της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμεων που θεωρείται πως θα διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στο μέλλον της κλιματικής διπλωματίας.
Ο ΟΗΕ ευελπιστεί ότι η συνεδρίαση για το κλίμα στην οποία θα συμπροεδρεύσουν την ερχόμενη Τετάρτη (24η Σεπτεμβρίου) ο Αντόνιο Γκουτέρες κι ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα θα δώσει νέα ορμή στο εγχείρημα.
«Έχουμε απόλυτη ανάγκη οι χώρες να προσέλθουν (…) με σχέδια δράσης για το κλίμα απόλυτα εναρμονισμένα με τον στόχο του 1,5 ° Κελσίου, τα οποία θα καλύπτουν όλη την οικονομία τους κι όλες τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου», τόνισε ο επικεφαλής του ΟΗΕ.
«Ανησυχώ» για το ενδεχόμενο μετά από όλη την προσπάθεια που έχει γίνει «να λάβουμε σειρά NDC που δεν θα ανέρχονται στο ύψος (των περιστάσεων για την επίτευξη) αυτού του στόχου».
Δεν υπάρχει λόγος «να πανικοβληθούμε», όμως, αν όντως οι NDC δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες, «πρέπει να ασκηθεί όση πίεση είναι εφικτό για να διορθωθούν το ταχύτερο», εκτίμησε.
Ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 ° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή (1850-1900) είναι ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού.
Όμως πολλοί κλιματολόγοι συμφωνούν πως το όριο αυτό θα έχει πιθανότατα ξεπεραστεί πριν από το τέλος της τρέχουσας δεκαετίες, καθώς η ανθρωπότητα συνεχίζει να καίει – ολοένα περισσότερο – πετρέλαιο, αέριο και άνθρακα. Το κλίμα είναι ήδη κατά μέσον όρο 1,4 ° Κελσίου θερμότερο σήμερα, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Κοπέρνικος.
Οι επιστήμονες τονίζουν τη σημασία που έχει να περιοριστεί όσο δυνατόν περισσότερο η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης: κάθε επιπλέον δεκαδικός αυξάνει περαιτέρω τους κινδύνους, φέρνοντας μεταξύ άλλων καύσωνες, εγείροντας απειλή για την καταστροφή αναρίθμητων μορφών θαλάσσιας ζωής.
Το να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 ° Κελσίου μάλλον παρά στους 2 ° Κελσίου θα επέτρεπε να περιοριστούν οι πιο καταστροφικές συνέπειες του φαινομένου, σύμφωνα με τη διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (GIEC) των Ηνωμένων Εθνών.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το 2024 ήταν η πιο θερμή χρονιά που καταγράφτηκε ποτέ, στην κορύφωση μιας δεκαετίας με «θερμοκρασίες ρεκόρ».
