Εκσυγχρονισμός F-16… μια αρχή (κάπου στο βάθος).

Η ενημέρωση χθες του ΓΕΑ στους διαπιστευμένους δημοσιογράφους του ΥΕΘΑ, τα όσα είπε ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Χρήστου Χριστοδούλου αλλά κυρίως τα όσα δεν είπε και η γνώση για το πλαίσιο και την περιρρέουσα κατάσταση αποσαφήνισαν το τοπίο σχετικά με το θέμα του εκσυγχρονισμού των F-16 και των F-35 που ανέκυψε στην αρχή της εβδομάδας με το non-paper του ΥΕΘΑ.
Το πιο… αισιόδοξο που μπορεί πλέον να πει κανείς σχετικά για το όλο θέμα είναι ότι για όλα τα πράγματα υπάρχει μια αρχή και αυτή έγινε… κατά κάποιο τρόπο σε ότι αφορά ένα δυνητικό μελλοντικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού.
Επιβεβαιώνοντας τα όσα σχετικά έχουμε γράψει, αυτό που έχει συμβεί μέχρι στιγμής είναι η αποστολή αιτήματος προς την αμερικανική κυβέρνηση (RFI, Request For Information) για την παροχή πληροφόρησης σχετικά με διαθεσιμότητα και τιμή (Price & Availability). Αυτό φυσικά δεν έχει καμιά σχέση με… παραγγελίες ή ακόμη και αίτημα έκδοσης LOA (Letter of Offer and Acceptance) στα οποία άστοχα αναφέρθηκαν κάποιοι .
Ανατρέχοντας στην ανάρτησή μας (εδώ) μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς ότι το βήμα αυτό αποτελεί την πολύ πρώιμη βαθμίδα της διαδικασίας. Η ουσιαστική διαφορά (από όσα γράφαμε εδώ) με το παρελθόν είναι ότι ενώ μέχρι σήμερα η ΠΑ είχε αρκεστεί σε ενημερώσεις της κατασκευάστριας εταιρίας για ένα δυνητικό πρόγραμμα, το RFI P&A είναι επίσημο βήμα με το οποίο ξεκινούν τέτοιες διαδικασίες καθώς απευθύνεται προς την επίσημη αμερικανική πλευρά.
Αυτό που ζητά με το αίτημα η ΠΑ είναι να πληροφορηθεί για το κοστολόγιο ενός δυνητικού προγράμματος εκσυγχρονισμού για την επιθυμητή διαμόρφωση για κάθε Block F-16 ξεχωριστά. Εκτιμάται μεν ότι ο στόχος είναι το F-16V για τα αεροπλάνα PXII/PXIII/PXIV, χωρίς όμως να μπορεί να αποκλειστούν και άλλες επιλογές (ειδικά για τα Block 50/PXII). Για τα Block 30/PXI εξετάζεται η πιθανή αναβάθμισή τους με πλεονάζοντα απάρτια που θα περισσέψουν από τον εκσυγχρονσισμό των υπολοίπων αν και μια τέτοια απόφαση θα προκύψει από την σχέση τιμής/απόδοσης.
Όπως έχουμε σημειώσει πολλές φορές η διαδικασία μετά την λήψη της –επίσημης- απάντησης στο ελληνικό αίτημα είναι οι ελληνικές αποφάσεις που θα επιτρέψουν την εκπόνηση προγράμματος (με άλλα λόγια και παρά την όποια αισιοδοξία προκάλεσε το non paper του ΥΕΘΑ, σήμερα τυπικά εξακολουθεί να μην υφίσταται πρόγραμμα εκσυγχρονισμού). Η  υλοποίηση του όποιου προγράμματος αποφασιστεί τότε θα γίνει σε φάσεις και – όπως υπογραμμίστηκε– ανάλογα με την διαθεσιμότητα κονδυλίων, κάτι που αποτελεί το λιγότερο ευνοϊκό από τα πιθανά σενάρια που υφίστανται.
Για να δώσουμε μια ιδέα για το τι ακολουθεί, (εάν και) όταν αποφασιστεί κάποια φάση του προγράμματος (και με την προϋπόθεση ότι δεν έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την αμερικανική απάντηση, καθώς τότε θα πρέπει να υπάρξει νέο αίτημα για την επικαιροποίηση των δεδομένων) ακολουθεί η διαπραγμάτευση με την κατασκευάστρια εταιρία και η σύνταξη πιθανής συμφωνίας που τίθεται υπόψη της αμερικανικής κυβέρνησης με την μορφή αιτήματος LΟR για έκδοση LOA.
Το άλλο θέμα που προέκυψε από την χθεσινή ενημέρωση είναι ότι τα Mirage 2000EGM/BGM δεν θα εκσυγχρονιστούν καθώς η προσφορά που υπήρξε είναι εντελώς ασύμφορη οικονομικά. Θα καταβληθεί όμως προσπάθεια για την διασφάλιση της διαθεσιμότητάς τους μέσω FOS, κάτι που ισχύει και για τα Mirage 2000-5 Mk2, T-6 και C-130.
Για το θέμα των μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35 υπάρχει η πρόθεση αποστολής αιτήματος RFI. Με δεδομένη την ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου εξοπλιστικού προγράμματος και την φάση στην οποία βρίσκεται, το αίτημα αυτό δεν μπορεί να αφορά τίποτε περισσότερο από μια αρχική ενημέρωση για το αεροσκάφος και τίποτε περισσότερο.
Σε κάθε περίπτωση, για την Ελλάδα θα ισχύσει η διαδικασία που ακολούθησαν και οι άλλες χώρες που αγόρασαν JSF υπό καθεστώς FMS με έναρξη του S&A F-35, που θεωρείται ο «προθάλαμος» εισόδου στο πρόγραμμα. Πρόκειται για το «Studies & Analysis F-35 case», το οποίο προσδιορίζει επακριβώς τις δυνατότητες του F-35 σε σχέση με τις επιχειρησιακές απαιτήσεις, τα οπλικά συστήματα, τις λειτουργικές παραμέτρους και τις ειδικές απαιτήσεις κάθε χώρας σε συντήρηση, τα εγχώρια οπλικά συστήματα και τις υποδομές υποστήριξης. Από εκεί οι ενδιαφερόμενες χώρες θα ενημερωθούν για όλες τις τεχνικές παραμέτρους του προγράμματος F-35 ώστε να καθορίσουν τις απαιτήσεις τους που θα συμπεριληφθούν σε αίτημα LΟR προς την αμερικανική κυβέρνηση για έναρξη της διαδικασίας προμήθειας. Τα παραπάνω και πριν την φάση της LOR, έχουν χρονική διάρκεια 3-4 χρόνων.