Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί αρκετά σοβιετικής σχεδίασης αεροσκάφη –βομβαρδιστικά, μεταφορικά και ορισμένα βαριά αναχαιτιστικά– διέθεταν «γυάλινο» ρύγχος; Το συγκεκριμένο σχεδιαστικό χαρακτηριστικό ανάγεται στην εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά επιβίωσε στα πολυκινητήρια τζετ πρώτης γενιάς του Ψυχρού Πολέμου και στα αντίγραφά τους, φθάνοντας μέχρι τις μέρες μας με τα Il-76.
Διαφανές ρύγχος είχαν μεταξύ άλλων τα βομβαρδιστικά Il-28 ‘Beagle’ και Tu-16 ‘Badger’ όπως και τα κινεζικά αντίγραφά τους Harbin H-7, Xian JH-7 και Xian H-6, τα αναχαιτιστικά Yak-38 ‘Brewer’ και η έκδοση ηλεκτρονικού πολέμου που ακολούθησε, τα μεταγωγικά An-12, An-30, Il-76, τα αμφίβια ανθυποβρυχιακού πολέμου Be-12 ‘Mail’ ακόμη και επιβατικά αεροσκάφη όπως τα Tu-104, Tu-114, Tu-124 και Tu-134, για να αναφέρουμε μόνο μερικά. Ποιος ήταν όμως ο πραγματικός λόγος αυτού του αναχρονισμού;
Αντίθετα με ότι συνέβη στην Δύση όπου τα «θερμοκήπια» (greenhouse nose, όπως λέγονταν) καταργήθηκαν σχετικά σύντομα με την έλευση της αεριοπροώθησης, οι Σοβιετικοί σχεδιαστές συνέχισαν να τα χρησιμοποιούν. Το Il-76 είναι ίσως το τελευταίο αεροσκάφος τζετ σε παραγωγή που διατηρεί το εν λόγω χαρακτηριστικό και την θέση του ναυτίλου.
Η αναγκαιότητα της ύπαρξης διαφανούς ρύγχους είναι ότι εκεί ήταν εγκατεστημένος ο ναυτίλος του αεροσκάφους, για να κάνει τις οπτικές παρατηρήσεις του. Κάτι αναγκαίο λόγω των αχανών εκτάσεων της Σοβιετικής Ένωσης και των δορυφόρων της και στα υποδεέστερα, σε σύγκριση με την Δύση, ραδιοβοηθήματα. Ο συγκεκριμένος τομέας αναπτύχθηκε πιο αργά, ιδίως κατά το δεύτερο ήμισυ του Ψυχρού Πολέμου, οπότε ο ναυτίλος ήταν… σταθερή αξία τόσο στην στρατιωτική όσο και στην πολιτική Αεροπορία.
Σημειωτέον ότι εκτός από ρίψεις ακριβείας, σε περίοδο πολέμου τα Il-76 θα χρησιμοποιούνταν δευτερευόντως και ως βομβαρδιστικά. Όπως και να ‘χει, τίποτα δεν υποκαθιστά έναν ναυτίλο που ξέρει καλά την δουλειά του, ιδίως όταν τα υπάρχοντα ραδιοβοηθήματα είναι εκτός λειτουργίας λόγω καιρού ή συνεπεία εχθρικής δράσης.
Έχοντας συμπληρώσει δύο δεκαετίες υπηρεσίας και στον 21ο αιώνα, τα Il-76 συνεχίζουν να πετούν ανά τον κόσμο με «γυάλινο» ρύγχος. Ακόμη και τα αναβαθμισμένα Il-76 αλλά και τα νέα ιπτάμενα τάνκερ Il-78M-90A διατηρούν την παλιά δοκιμασμένη διαμόρφωση, παρά τα σύγχρονα συστήματα ναυτιλίας και το GPS. Άλλωστε εάν ένα σύστημα αποδίδει, γιατί να το αλλάξεις; Απλή (ρωσική) λογική.
1η δημοσίευση 2/1/2021
