Από χθες παρατηρείται το ασυνήθιστο φαινόμενο ο σχεδιαστής μίας ακραία διαβαθμισμένης επιχείρησης, να σπεύδει να δημοσιεύσει πληθώρα αναλυτικών λεπτομερειών για αυτή. Σε άλλες περιπτώσεις συνήθως δεν αποκαλύπτεται τίποτα και τα πάντα καλύπτονται από ένα πέπλο μυστηρίου ακόμα και για πολλά χρόνια αργότερα. Γιατί τώρα λοιπόν η Ουκρανία δημοσιοποίησε τόσες πολλές πληροφορίες σχετικά με την επιχείρηση «Spiderweb»; Αυτό το σχολιάζει και ερμηνεύει ως εξής, ο Roman Sheremeta, ουκρανικής καταγωγής, αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο Case Western Reserve στις ΗΠΑ.
Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση – και η απάντηση αποκαλύπτει σε πόσο στρατηγικής μορφής έχει εξελιχθεί ο σύγχρονος πόλεμος, πολύ πέρα από το ίδιο το πεδίο της μάχης.
Πρώτον, πολλές από τις πληροφορίες της επιχείρησης θα έβλεπαν τελικά το φως της δημοσιότητας. Η κλίμακα και η ακρίβεια της επιχείρησης – καταστροφές και ζημιές σε πάνω από 40 αεροσκάφη σε τέσσερις διαφορετικές ρωσικές αεροπορικές βάσεις – ήταν τέτοια που τελικά οι ρωσικές αρχές, τα τοπικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης και οι αναλυτές δορυφορικών εικόνων θα μάζευαν τα κομμάτια του παζλ. Δηλαδή μία τυχόν προσπάθεια απόκρυψης της επιχείρησης θα ήταν μάταιη.
Δεύτερον, η ίδια η δημοσιότητα της επιχείρησης αποτελεί μέρος της στρατηγικής της. Με την αποκάλυψη του τρόπου εκτέλεσης της επιχείρησης -που περιλάμβανε και την χρήση κρυμμένων drone μέσα σε φαινομενικά άδειες νταλίκες που οδηγήθηκαν σε 5.000 χιλιόμετρα ρωσικού εδάφους- η Ουκρανία δεν γιορτάζει απλώς μια επιτυχία σε τακτικό επίπεδο. Επιβάλλει ένα κόστος στη Ρωσία τόσο ψυχολογικό όσο και οικονομικό.
Τώρα, ακόμα και το τελευταίο πολιτικό φορτηγό μεταφοράς εμπορευμάτων γίνεται μια δυνητική απειλή. Κάθε οδηγός είναι εν δυνάμει ύποπτος. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι ρωσικές αρχές θα αναγκαστούν στο εξής:
- Να εκτρέψουν ανθρώπινους πόρους για την επιθεώρηση και παρακολούθηση των εγχώριων διαδρομών μεταφοράς που μέχρι πρότινος δεν ήταν απαραίτητο.
- Να αυξήσουν την επιτήρηση και την εσωτερική ασφάλεια κατά μήκος δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων αυτοκινητοδρόμων.
- Να επιβραδύνουν τη στρατιωτική και πολιτική εφοδιαστική αλυσίδα σε ολόκληρη τη χώρα με μεγάλες καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμπορευμάτων.
- Να μην εμπιστεύονται τους ίδιους τους πολίτες τους – ιδίως τους ιδιώτες οδηγούς και τους εργολάβους – δημιουργώντας παράνοια και ένταση.
Αυτό θα ανεβάσει το κόστος της αλυσίδας εφοδιασμού στην Ρωσία, θα επιβαρύνει τις ήδη καταπονημένες υποδομές και ενδεχομένως θα προκαλέσει εσωτερικές τριβές. Η Ουκρανία δεν κατέστρεψε απλώς μερικά αεροσκάφη στο έδαφος – όπλισε την αβεβαιότητα εντός του ρωσικού συστήματος.
Έτσι λειτουργεί ο σύγχρονος ασύμμετρος πόλεμος: δεν χρειάζεται να ταιριάζεις με τον εχθρό σου αεροπλάνο με αεροπλάνο. Απλά πρέπει να κάνεις ολόκληρο το σύστημά του να αρχίσει να αμφιβάλλει για τον εαυτό του.
Πέρα από την παραπάνω ανάλυση, αξίζει να επισημάνουμε το οξύμωρο, η ίδια η Ρωσία να έχει αναπτύξει και παρουσιάσει στο παρελθόν όπλα σχεδιασμένα ώστε να χωρούν μέσα σε τυποποιημένα εμπορευματοκιβώτια (container) με την προοπτική να μπορούν να μεταφερθούν αθέατα με πολιτικές πλατφόρμες όπως νταλίκες, τρένα και πλοία που έτσι δεν θα κινούσαν υποψίες. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ο πύραυλος Club-K που παρουσιάστηκε το 2011.
Ωστόσο βλέπουμε ότι παρά το γεγονός ότι η Ρωσία ήταν γνώστης αν όχι εφευρέτης του συγκεκριμένου είδους ασύμμετρου πολέμου, παρόλαυτά “πιάστηκε στον ύπνο”, αν και θα περίμενε κανείς ότι και προετοιμασμένη θα ήταν και πιθανόν και κάποια αντίμετρα θα είχε αναπτύξει.
Κατ’ επέκταση αν χώρες όπως η Ρωσία με πραγματική πολεμική εμπειρία και γνώση τέτοιων συστημάτων και τακτικών κατάφερε να πέσει θύμα, τότε άλλες χώρες όπως η δική μας που παρακολουθεί τις εξελίξεις χωρίς να τις αφομοιώνει γρήγορα και να μαθαίνει από αυτές, σε περίπτωση αντίστοιχης γενικευμένης σύρραξης είναι πολύ πιθανό να πέσει θύμα παρόμοιου αιφνιδιασμού. Και να απωλέσει μεγάλο μέρος κύριων οπλικών συστημάτων σε βάσεις θεωρητικά απροσπέλαστες κι ασφαλείς.
Πως έστησαν την επίθεση στις ρωσικές βάσεις στρατηγικών αεροσκαφών οι Ουκρανοί – φωτό
Υπό αυτήν την έννοια, η δημοσιότητα που έδωσε η Ουκρανία στην επιχείρησή της ουσιαστικά κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και για άλλες χωρες που πιθανόν να βρίσκονταν στην ίδια θέση.