Πριν λίγες μέρες, με μια λιτή ανακοίνωση το υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιβεβαίωσε αυτό που είπε δημοσίως ο Όλαφ Σολτς, Καγκελάριος της Γερμανίας. Η Ελλάδα θα παραδώσει ΤΟΜΑ στην Ουκρανία, τύπου BMP-1Ost, και θα παραλάβει σε αναπλήρωση ΤΟΜΑ Marder 1A3/5 από τα αποθέματα του Γερμανικού Στρατού. Η σελίδα, εδώ και πολλές εβδομάδες είχε γράψει πως η ανταλλαγή των σοβιετικής εποχής ΤΟΜΑ είναι μια εξαιρετική περίπτωση που η Ελλάδα θα έπρεπε να το κάνει. Ας δούμε λοιπόν τι πετυχαίνουμε, τι είναι αυτό το “φοβερό και τρομερό” ΒΜΡ-1 που θα αποχωριστούμε, και τι είναι το Marder 1A3/5.
BMP-1 στον Ελληνικό Στρατό. Ποιο είναι το σοβιετικό ΤΟΜΑ που πρέπει να αποσύρουμε “χτες”;
Εμείς είχαμε δημοσιεύσει μια αρκετά εκτεταμένη ανάρτηση σχετικά με το το ΒΜΡ-1, που όταν πρωτοπαρουσιάστηκε ήταν μια καινοτομία στο πεδίο της μάχης. Σύντομα όμως, το σχέδιο, όταν δοκιμάστηκε σε συγκρούσεις, αποδείχτηκε προβληματικό, και χωρίς υπερβολή, μια παγίδα θανάτου για τα μεταφερόμενα στρατεύματα. Ενδεικτικό είναι πως μετά το 1973, και την εμπειρία του πολέμου του Γιομ Κιπούρ, οι δεξαμενές καυσίμου από τις πίσω πόρτες αφαιρέθηκαν, ενώ αφαιρέθηκε και το τελείως αναξιόπιστο και προβληματικό σύστημα αυτόματης γέμισης του πυροβόλου.
Β. Νέδος στην “Κ”: Ελληνικό “ναι” για παραχώρηση BMP-1 εφόσον αντικατασταθούν, “όχι” για Harpoon
Αυτό βέβαια σήμαινε πως ο πυροβολητής έγινε παράλληλα και γεμιστής. Έτσι η ταχυβολία του όπλου ήταν πολύ χαμηλή, ενώ ο φόρτος του πυροβολητή έκανε κάθε βολή ένα πραγματικό πρόβλημα. Το χαμηλής πίεσης πυροβόλο, αλλά και το χαμηλής ταχύτητας βλήμα, θεωρητικά μπορούσε να καταστρέψει ένα Μ60Α1. Πρακτικά, δεν είχε καμία ελπίδα, το ΒΜΡ-1 να φτάσει τόσο κοντά που να βάλλει και να καταστρέψει ένα άρμα μάχης. Η αποτυχία ήταν τέτοια στο ΒΜΡ-1, που ο διάδοχος του, το ΒΜΡ-2 σχεδιάστηκε εξαρχής με ταχυβόλο πυροβόλο των 30 χιλιοστών.
Η γέμιση του πυροβόλου με το χέρι, εκτός από προβληματική πολλές φορές, δεν είναι κι επιτυχής. Το σκοπευτικό, για όσους ξέρουν, είναι πάντα στο «περίπου», και δυστυχώς αυτό ισχύει και για το πολυβόλο ΡΚΤ . Τα αέρια από τη βολή, γεμίζουν τον πυργίσκο και δεν μπορεί να γίνει πάνω από μια, το πολύ δυο βολές, αν δεν υπάρχει ανοιχτή θυρίδα. Στον Ελληνικό Στρατό, η βασική ισχύ πυρός προέρχεται από το πολυβόλο των 0,50 ιντσών που “σοφά” προσαρμόστηκε σε πολλά οχήματα.
Μιας και το έφερε η κουβέντα… πόσα μη ληγμένα πυρομαχικά έχουμε για το υποτιθέμενο φοβερό πυροβόλο των εναπομεινάντων ΒΜΡ-1; Πόσα ρίχνουν τα ΒΜΡ-1 στις ασκήσεις; Πόσες νέες παραγγελίες κάναμε για τέτοιου είδους πυρομαχικά; Κατασκευάζονται στην Ελλάδα ή όχι; Κι όσοι ανώτατοι ε.α. αξιωματικοί κόπτονται υπέρ των ΒΜΡ-1, να υποθέσουμε πως όταν υπηρετούσαν είχαν φροντίσει για την αναπλήρωση των αποθεμάτων αυτών των πυρομαχικών;
Θα ρωτήσουν πολλοί, γιατί έχουν τόσοι πολλοί στρατοί τα ΒΜΡ-1. Από το 1973, που αποδείχτηκε προβληματικό το όχημα, είχαν ήδη κατασκευαστεί χιλιάδες οχήματα, συνεπώς δεν θα μπορούσαν να “πεταχτούν” έτσι εύκολα. Όταν λοιπόν το 1994 τα παρέλαβε ο ΕΣ, έστω και με τα πολλά προβλήματα τους, ήταν μια σημαντική ενίσχυση για εμάς, που ακόμη επιχειρούσαμε (και συνεχίζουμε) με Μ113. Έτσι, τα ΒΜΡ-1 ήταν “κάτι” μπροστά στο “τίποτα”. Και να σκεφτεί κανείς ότι το 1994 τα παραλάβαμε μεταχειρισμένα ήδη με 25 χρόνια υπηρεσίας στην “πλάτη” τους από το στρατό της Ανατολικής Γερμανίας. Οπότε, πράγματι εν έτει 1994-5, με τόσες ελλείψεις και κενά στον ΕΣ, το ΒΜΡ-1 κάλυψε κάποιες τρύπες.
Προφανώς τότε οι επιτελείς το είδαν σαν «προσωρινή» λύση. Αλλά όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, στην Ελλάδα ουδέν μονιμότερο του προσωρινού. Βέβαια, ο ΕΣ δεν έστειλε τα ΒΜΡ-1 στον Έβρο, όπου θα διεξάγετο ένας “ανοιχτός” πόλεμος αρμάτων σε πλήρη ένταση, αλλά στα νησιά. Όπου ο αμυνόμενος είχε το πλεονέκτημα, και τότε εκεί υπήρχε έλλειψη ακόμη και σε Μ113. Μοιράζοντας 500 κάτι ΒΜΡ-1 στην ΑΣΔΕΝ, καλύφθηκαν πολλά κενά στους ΠΟΥ πολλών μονάδων. Έστω και από πλευράς αριθμών κι όχι δυνατοτήτων.
Ήταν πολλές οι φορές που ο ΕΣ προσπάθησε να αποσύρει το όχημα, που αποδείχτηκε προβληματικό σε ελληνική υπηρεσία. Είτε με την παραχώρηση μεταχειρισμένων Marder 1 (από τη Γερμανία), είτε με την αγορά ΒΜΡ-3 (σε αυτή την διαβόητη αγορά από τη Ρωσία που ευτυχώς δεν ολοκληρώθηκε. Θα λέγαμε πως τα ΒΜΡ-3 “σκότωσαν” τα Marder, μετά ήρθαν τα Μνημόνια, μετά οτιδήποτε γερμανικό ήταν “τζιζ”, και μετά ξεκινήσαμε προσπάθειες για Bradley. Με λίγα λόγια, όσα διαβάσατε παραπάνω είναι η απάντηση στην ερώτηση… “πως καταντήσαμε χωρίς ΤΟΜΑ”.
Πρώτη ενίσχυση των Ουκρανών με τεθωρακισμένα: BMP-1 μέσω Τσεχίας αλλά με γερμανική “σφραγίδα”
Το ΒΜΡ-1 είναι ένα άβολο ΤΟΜΑ, με ελάχιστη προστασία, που βασίζεται στην υψηλή κινητικότητα κι όχι στη θωράκιση για την προστασία του πληρώματος. Η όποια υψηλή του ταχύτητα, δεν είχε τελικά αποτέλεσμα στις συγκρούσεις που συμμετείχε, καθώς η θωράκισή του ήταν και παραμένει αναποτελεσματική. Για να γίνει κατανοητό, το όχημα ζυγίζει μόλις 13,5 τόνους, και η αντοχή του είναι περιορισμένη, ακόμη και σε πολυβόλα των 12,7 χιλιοστών. Η δε αντοχή του σε νάρκες είναι πραγματικά μηδαμινή, με τους Σοβιετικούς να χάνουν πολλούς στρατιώτες στο Αφγανιστάν. Τόσους πολλούς, που από εκεί και πέρα όλοι προτιμούν να είναι πάνω στο ΒΜΡ, παρά μέσα.
Το Marder δεν είναι αυτής της λογικής. Σχεδιάστηκε από την πρώτη στιγμή έτσι ώστε να προσφέρει τη μέγιστη δυνατή προστασία στο μεταφερόμενο πεζικό. Η θωράκισή του εκτόξευσε το βάρος στους 31+ τόνους, για να φτάσει τους 33,5 τόνους στην έκδοση 1Α3 και τους … 37,5 στην έκδοση 1Α5. Για να καταλάβουμε το πόσο βαρύ είναι, το Leopard 1 ζυγίζει ανάμεσα στους 40 και στους 42 τόνους. Κι μεταφέρει κι ένα πυροβόλο των 105 χιλιοστών. Τι σημαίνει αυτό;
Η Ελλάδα παρέδωσε 101 τεθωρακισμένα BMP-1 στην Αίγυπτο το 2019
Πως η προστασία του Marder 1 είναι απείρως ανώτερη του “φτωχικού” ΒΜΡ-1. Όπως βέβαια και η επιβιωσιμότητά του. Βέβαια, το διαμέτρημα του πυροβόλου του είναι το “ταπεινό” 20 χιλιοστών, κι όχι το “εντυπωσιακό” 73 χιλιοστών του ΒΜΡ-1. Αλλά το “ταπεινό” 20άρι του Marder, μπορεί να ρίξει 1.000 βλήματα σε ένα λεπτό, και μάλιστα σε αποστάσεις 2,5 χιλιομέτρων (μέγιστη). Το 73άρι του ΒΜΡ-1 μπορεί να ρίξει ένα άντε το πολύ δυο κάθε λεπτό, κι αυτό μέχρι τα 700 μέτρα (περίπου στο μισό στην πραγματικότητα).
Γιατί όμως οι Ουκρανοί να θέλουν τα ελληνικά ΒΜΡ-1 κι όχι τα, εξόχως ανώτερα, Marder 1A3/5; Γιατί ο Σολτς να θέλει από την Ελλάδα να στείλει τα ΒΜΡ-1Ost στην Ουκρανία, κι όχι τα Marder 1A3/5; Που είναι ο δράκος στο παραμύθι; Πουθενά, και θα παρακαλούσαμε να μην ακούτε τους λαϊκιστές…
Ξεκίνησε η διαδικασία παραχώρησης και μεταφοράς ελληνικών BMP-1 στην Αίγυπτο
Το ΒΜΡ-1 είναι η βάση του ΒΜΡ-2. Τα ΒΜΡ-1 και -2 είναι ο κορμός των ΤΟΜΑ (με ερπύστριες) του Ουκρανικού Στρατού. Συνεπώς, είναι υλικό που οι Ουκρανοί μπορούν να βάλουν αμέσως σε υπηρεσία. Βετεράνοι του παλιού σοβιετικού στρατού, έφεδροι, μπορούν να τα επανδρώσουν αμέσως. Μηχανικοί που να ξέρουν να τα συντηρήσουν υπάρχουν σε όλη την Ουκρανία. Αυτό δεν ισχύει για τα Marder, καθώς είναι ένα τελείως άγνωστο όχημα για τους Ουκρανούς. Τι να κάνει κάποιος όχι μόνο ένα Marder, αλλά κι ένα Lynx ή ένα Bradley αν μετά από 300 χιλιόμετρα, δεν μπορούν να διορθώσουν μια απλή βλάβη και το όχημα καθηλωθεί;
Ψήφος εμπιστοσύνης από την Ουκρανία στα BMP-1: Παραλαβή οχημάτων από την Πολωνία
Θα ρωτήσει βέβαια ο κακοπροαίρετος… Στην Ελλάδα είχαμε Marder δηλαδή και τα ξέρουμε; Όχι, αλλά το όχημα δεν είναι τόσο “άγνωστο” στον Ελληνικό Στρατό. Σε υπηρεσία υπάρχουν 500 Leopard 1, ενώ τα Leo1 σε ελληνική υπηρεσία είχαν φτάσει κάποια στιγμή σχεδόν τα 1.000. Τι σχέση έχει το Leo1 με το Marder 1; Έχουν την ίδια σχεδιαστική φιλοσοφία, και μοιράζονται αρκετά κοινά συστήματα. Απλά, το Leo1 σαν άρμα έχει τον κινητήρα πίσω, ενώ το Marder 1 σαν ΤΟΜΑ, έχει τον κινητήρα μπροστά.
Από εκεί και πέρα, το Leopard 1 έχει κινητήρα MTU MB 838 CaM 500, 10 κύλινδρο με χωρητικότητα κυλίνδρων τα 37,4 λίτρα, ισχύ 830 PS (819 hp, 610 kW) στις 2,200 RPM, ενώ το Marder 1 έχει κινητήρα MTU MB 833 Ea-500, 6κύλινδρο, με ισχύ 441 kW (600 hp) επίσης στις 2.200 RPM. Ανήκουν στην ίδια σειρά κινητήρων της MTU.
Οι ομοιότητες δεν σταματούν εκεί. Η ανάρτηση είναι επίσης της ίδιας “οικογενείας”, βασισμένη στην τεχνολογία των ράβδων στρέψης. Γενικά, ο τρόπος κατασκευής αλλά και συντήρησης, είναι κοινός σε πολλά σημεία ανάμεσα στα δυο οχήματα, παρά το γεγονός ότι προέρχονται από διαφορετικούς κατασκευαστές (KMW & Rheinmetal). Αν θέλαμε ένα ΤΟΜΑ κοντά στη φιλοσοφία των Leopard 1 & 2, τότε το Marder είναι η επιλογή. Αν θέλαμε κάτι σε αμερικανική φιλοσοφία, κοντά στα AAV-7 ή στα M-109, τότε η επιλογή θα ήταν το Bradley.
Με λίγα λόγια, το Marder 1A3/5 θα μπει άμεσα σε υπηρεσία με τον ΕΣ, χωρίς πολλά προβλήματα. Αντίθετα, ποτέ τα ΒΜΡ-1 δεν μπήκαν στη φιλοσοφία συντήρησης του ΕΣ, και οι διαθεσιμότητες των οχημάτων ήταν πάντα πολύ χαμηλές (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων).
Ας μην το κουράζουμε και προσπαθούμε να πείσουμε για το αυτονόητο. Το Marder και το BMP-1 είναι κυριολεκτικά η μέρα με τη νύχτα. Το πρώτο είναι ένα ισχυρό όχημα, προηγούμενης γενιάς βέβαια, που εντέλει απέδειξε την αξία του στη μάχη. Καθώς, έστω πολύ καθυστερημένα, τα Marder 1A5 έδειξαν ότι επιτελούν την αποστολή τους, παίρνοντας μέρος στην γερμανική αποστολή στο Αφγανιστάν. Εκεί που τα ΒΜΡ-1 των Σοβιετικών απέτυχαν, πέτυχαν τα γερμανικά Marder.
Απάντηση ΥΕΘΑ σε επερώτηση για την παραχώρηση ελληνικών BMP-1 στην Αίγυπτο
Έχουμε μια μελέτη, για όποιον ενδιαφέρεται, με την απόδοση των γερμανικών συστημάτων στο Αφγανιστάν. Η οποία εκθειάζει τα Marder 1A5A1 (Marder 1A5 με σύστημα aircondition). Σε μια περίπτωση, ΤΟΜΑ Marder 1Α5Α1 έπεσε σε παγίδα με εκρηκτικό μηχανισμό βάρους 200 (!) κιλών. Το όχημα φυσικά καταστράφηκε, και υπήρξε ένας νεκρός, αλλά οι υπόλοιποι 5 επιβαίνοντες γλύτωσαν έστω και τραυματίες.
Θα το κλείσουμε εδώ. Μακάρι επιτέλους ο ΕΣ να αποκτήσει όχι μόνο 100 1A3/5, αλλά όσα Marder υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα. Επιτέλους, οι μηχανοκίνητες μονάδες στα νησιά να μην είναι τύποις επικίνδυνες, με τα ανίκανα πλέον να πολεμήσουν ΒΜΡ-1, αλλά με Marder 1.
