Τι συμβαίνει με τις φήμες για μεταφορές αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα;

Τις τελευταίες ημέρες και ώρες, τα ελληνικά ΜΜΕ έχουν κατακλυστεί από δημοσιεύματα που ισχυρίζονται πως οι ΗΠΑ σκοπεύουν να ανοίξουν νέες βάσεις στη χώρα μας, ειδικά μετά τη διαφαινόμενη υποβάθμιση του ρόλου της βάσεως του Ιντσιρλίκ στη Τουρκία. Τι γνωρίζουμε για το θέμα;
Το χορό τον (πιο πρόσφατων) αποκαλύψεων φαίνεται πως άνοιξε δημοσίευμα καθημερινής εφημερίδας, στο οποίο αναφέρεται πως υπάρχει απόφαση μεταφοράς μέρος των δραστηριοτήτων του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Σύρο, τη Κάλυμνο και την Αλεξανδρούπολη, ενώ θεωρείται δεδομένη η αναβάθμιση του ρόλου των αεροπορικών βάσεων του Αράξου (116ΠΜ), της Ανδραβίδας (117ΠΜ) και της Λάρισας (110ΠΜ).
Αξίζει να σταθούμε στη περίπτωση της Σύρου και το ναυπηγείο του Νεωρίου, η οποία φέρεται να προορίζεται για στρατηγικής σημασίας σημείο επισκευής και ανεφοδιασμού αμερικανικών πλοίων (κάτι που ήδη καλύπτει η Σούδα) και που φαίνεται πως είναι στην τελική ευθεία για να περάσουν επίσημα στον ελληνοαμερικανικό όμιλο ONEX Shipyards. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, όλες οι διαδικασίες θα έχουν οριστικοποιηθεί μέχρι τα τέλη Μαΐου. Η “προίκα” των Ναυπηγείων είναι χρέη 60 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία η ONEX δήλωσε ότι θα αναλάβει, αλλά αυτό μένει να το δούμε μέχρι να πέσουν οι τελικές υπογραφές.
Αξίζει να επισημάνουμε και το δημοσίευμα της “Ναυτεμπορικής“, σχετικά με τα σχέδια της ONEX Shipyards, που αφορά τη κατασκευή από τα ναυπηγεία της Σύρου ενός υπερσύγχρονου Περιπολικού Σκάφους Ανοιχτής Θαλάσσης για την ανάληψη πολλαπλών επιχειρησιακών ρόλων και το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί και ως μη επανδρωμένο σε αποστολές επιτήρησης με χαμηλό ίχνος εντοπισμού, με τη χρήση της τεχνολογίας stealth. Το ίδιο άρθρο πολύ σωστά αναφέρει πως η διαδικασία μεταβίβασης των μετοχών των ναυπηγείων στην ONEX να έχει ακόμα δρόμο.
Όσον αφορά τη βάση στην Αλεξανδρούπολη, ο Αμερικανός Πρέσβης Geoffrey Pyatt, είχε δηλώσει πριν ένα μήνα πως “Η στρατηγική θέση του Λιμανιού φάνηκε ξεκάθαρα πέρυσι, όταν στοιχεία της 10ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας, το χρησιμοποίησαν ως σημείο αναμονής για ελικόπτερα και φορτία που επέστρεψαν στις ΗΠΑ από τη Ρουμανία. Τη περασμένη εβδομάδα, ο υποδιοικητής της U.S. Army’s 21st Theater Sustainment Command, ταξίαρχος Maiocco, βρέθηκε στην Ελλάδα για να επισκεφτεί και να δει από πρώτο χέρι τις δυνατότητες ανάπτυξης στρατηγικής υποδομής στην Αλεξανδρούπολη. Είναι πεπεισμένος ότι θα δούμε ισχυρό αμερικανικό επενδυτικό ενδιαφέρον στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και των σχετικών μονάδων FSRU (υγροποίησης φυσικού αερίου).”
Πριν δυο εβδομάδες, η αγγλόφωνη έκδοση του ΒΗΜΑτος, ανέφερε πως υπάρχει αμερικανικό ενδιαφέρον μεταφοράς δραστηριοτήτων του Ιντσιρλίκ στην Ελλάδα, επικαλούμενο (αμφιλεγόμενο κατά τη γνώμη του υπογράφοντα) δημοσίευμα της ιστοσελίδας που ασχολείται με εξωτερική πολιτική omegapress.gr, που με τη σειρά της ανέφερε πως ο αναπληρωτής υπουργός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (για ευρωπαϊκά και ασιατικά ζητήματα) Wes Mitchell, έθιξε το ζήτημα. Συγκεκριμένα, το άρθρο αναφέρει:
“Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη εκθέσει στην ελληνική κυβέρνηση το σχέδιο επιστροφής των ΗΠΑ στην περιοχή και μάλιστα με αντιτουρκικό μένος. Στις επαφές με την Αθήνα έχουν παρουσιάσει νέο χάρτη, και έχουν ζητήσει την εμπλοκή της Ελλάδας για την υλοποίησή του. Συνομιλητές της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα αποκαλύπτουν ότι το σχέδιο εμπλοκής της Ελλάδας στο σχέδιο των ΗΠΑ παρουσίασε στην ελληνική κυβέρνηση ο υφυπουργός Εξωτερικών Γουές Μίτσαμ κατά την πρόσφατη επίσκεψή του , ενώ νωρίτερα από αυτόν είχε κινητοποιηθεί ο πρέσβης Πάϊατ. Επίσημα η Ουάσιγκτον έχει ζητήσει την μεταφορά, άμεσα μάλιστα, της βάσης του Ιντσιρλίκ της Τουρκίας στην Ελλάδα. Σημειώνουμε και τη βάση της Σούδας που είναι ό,τι πιο σημαντικό διαθέτουν οι ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.
Λεπτομέρειες δεν είναι γνωστές, αλλά δεν χρειάζονται γιατί από τις δηλώσεις του πρέσβη Πάϊτ στην Αθήνα είναι φανερό ότι η Ουάσιγκτον προετοιμάζει την ελληνική κοινή γνώμη για εμπλοκή, ενώ η ελληνική κυβέρνηση παραμένει ακλόνητη στην ακινησία της και η αντιπολίτευση βρίσκεται εκτός τόπου και χρόνου, όχι από έλλειψη ενημέρωσης , αλλά από αδυναμία.”
Πράγματι, ο Wes Mitchell (και όχι Γουές Μίτσαμ που αναφέρει το omegapress.gr) επισκέφτηκε την Αθήνα στις αρχές Μαρτίου, ωστόσο δεν προέκυψε κάποια είδηση -επισήμως τουλάχιστον- για το θέμα μεταφοράς του Ιντσιρλίκ ή άλλων βάσεων στην Ελλάδα. To επίμαχο άρθρο δημοσιεύτηκε στις 19 Μαρτίου, αρκετές ημέρες μετά την επίσκεψη Mitchell και αποτελεί το παλαιότερο σχετικά με το θέμα. Από εκεί και πέρα, έχουμε μόνο σποραδικές αναφορές σε ελληνικά ΜΜΕ και καμία σε ΜΜΕ του εξωτερικού, γεγονός που μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε τη πληροφορία ως 100% αξιόπιστη, δεδομένης της απουσίας επιβεβαίωσης από τρίτη πηγή. Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ διέψευσαν τότε τις αναφορές για αποχώρηση των Αμερικανών από το Ιντσιρλίκ, κάτι που επανέλαβαν πάλι πρόσφατα.
Ακολούθησε δημοσίευμα του ισραηλινού ιστότοπου Debkafile, σύμφωνα με το οποίο, υπάρχει σχεδιασμός για τη μεταφορά του Ιντσιρλίκ στην Ανδραβίδα. Πρόκειται για μια είδηση που είχαμε αναφέρει εδώ και τη παρουσιάσαμε με μεγάλη επιφύλαξη, διότι δεν υπήρξε επιβεβαίωση από αμερικανικές πηγές.
Συμπεράσματα
Είναι απόλυτα εξακριβωμένο κυρίως από τις αναφορές του Αμερικανού Πρέσβη Geoffrey Pyatt, πως οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται να επεκτείνουν την αμυντική συνεργασία με την Ελλάδα και αυτό δεν είναι υπερβολή να το αποδώσουμε στα τερτίπια του Ερντογάν, που έχουν προκαλέσει οργή και κυρίως δυσκολίες στην αμερικανική προσπάθεια προβολής ισχύος στη Μέση Ανατολή. Αυτή τη στιγμή όμως, είναι ανεδαφικό να ισχυριστούμε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα “κάψουν” το Ιντσιρλίκ θα το μεταφέρουν στη χώρα μας.
Τα δημοσιεύματα για μαζικές μεταφορές βάσεων στην Ελλάδα, θα πρέπει να θεωρηθούν για την ώρα ανυπόστατα, για τον απλούστατο λόγο πως η Ουάσιγκτον, τηρεί σιγή ιχθύος για το θέμα. Θα ήταν λογικό φυσικά να συμβαίνει αυτό, δεδομένου πως τόσο λεπτά γεωστρατηγικά ζητήματα, δεν ανακοινώνονται ελαφρά τη καρδία. Ωστόσο, η απουσία αναφορών σε αμερικανικά ΜΜΕ (δείτε μερικές σχετικές αναζητήσεις εδώ, εδώ και εδώ), μεγάλη μερίδα των οποίων περιμένει τον Τραμπ στη “γωνία”, θα πρέπει να μας δώσει μια γενική κατεύθυνση για τις προθέσεις των ΗΠΑ, που αν μη τι άλλο, θεωρούν την Ελλάδα βασικό σύμμαχο, αλλά θέλουν και τη Τουρκία λόγω της εγγυήτητάς της με τα θέατρα επιχειρήσεων των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.
Η μόνο σημαντική και επιβεβαιωμένη από πηγές μας εξέλιξη, φαίνεται πως είναι η άφιξη μικρού αριθμού μη επανδρωμένων Reapers στην 110ΠΜ στη Λάρισα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυο MQ-9 στη Λάρισα και υπάρχουν συζητήσεις για αύξηση αυτού του αριθμού.
Είναι ξεκάθαρο πως κάποιες γεωπολιτικές ισορροπίες αλλάζουν και κάποιες άλλες κλυδωνίζονται. Η χώρα μας θα πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτή τη συγκυριακή ρευστότητα, αποκομίζοντας τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη, στα πλαίσια της θέσης της και των υποχρεώσεών της μέσα στη συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Αρχική δημοσίευση