Μετά την ανακοίνωση μιας θεαματικής στρατιωτικής συμμαχίας στη ζώνη Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού, την AUKUS, ο Τζο Μπάιντεν συνεχίζει να προωθεί τα πιόνια του στην περιοχή, αλλά με ένα πιο “ανεπίσημο” σχήμα, υποδεχόμενος σήμερα τους πρωθυπουργούς της Ινδίας, της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος, σε αναζήτηση συμμαχιών απέναντι στην Κίνα, θέλει να αναβιώσει αυτό το διπλωματικό σχήμα, το λεγόμενο “Quad”.
Έπειτα από μια σύνοδο κορυφής τον Μάρτιο μέσω τηλεδιάσκεψης, συγκαλεί το σχήμα αυτό και πάλι σήμερα, για πρώτη φορά πρόσωπο με πρόσωπο και σε τόσο υψηλό επίπεδο. Οι προσκεκλημένοι του είνια οι Σκοτ Μόρισον (Αυστραλία), τον οποίο συνάντησε ήδη δια ζώσης πριν από λίγες ημέρες, Ναρέντρα Μόντι (Ινδία) και Γιοσιχίντε Σούγκα (Ιαπωνία), με τους οποίους θα έχει επίσης διμερείς συναντήσεις σήμερα.
Καμία αμφιβολία πως το Παρίσι, που αποκλείστηκε από την ανακοινωθείσα στρατιωτική συμμαχία ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και τη Βρετανία, θα παρακολουθεί από κοντά το ντούο Μπάιντεν-Μόντι, καθώς η Γαλλία υπολογίζει πολύ στην Ινδία ως εταίρο στην περιοχή.
Ο “Τετραμερής Διάλογος Ασφαλείας” μεταξύ ΗΠΑ και αυτών των χωρών, που σχεδιάστηκε μετά το καταστροφικό τσουνάμι του 2004 ήταν για μεγάλο διάστημα σε ύπνωση. Αναβιώνοντάς τον, ο Τζο Μπάιντεν επιδιώκει με κάποιο τρόπο τη “στροφή προς την Ασία” της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, από την εποχή Ομπάμα. Όμως μετά τη θεαματική ανακοίνωση της στρατιωτικής συμμαχίας AUKUS με τη Βρετανία και την Αυστραλία -και του συμβολαίου της για τα υποβρύχια που προκάλεσε την οργή της Γαλλίας- η Ουάσινγκτον θέλει να παρουσιάσει την “Quad” υπό ένα συναινετικό φως. Πρόκειται για μια “ανεπίσημη” και “στενή” ομάδα που έχει σκοπό να “αναπτύξει καλύτερους διαύλους επικοινωνίας”, ανέφεραν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου σε μια συνάντηση με δημοσιογράφους.
Δεν υπάρχει “στρατιωτική” στόχευση είπαν, διαβεβαιώνοντας πως η “Quad” θα είναι “συμπληρωματική” άλλων περιφερειακών πρωτοβουλιών, απαντώντας σε μια ερώτηση για την άρθρωσή του με την ASEAN. Ορισμένα μέλη της οργάνωσης αυτής όπου συμμετέχουν δέκα χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας φοβούνται πράγματι πως η αμερικανική ‘επίθεση’ στην περιοχή θα οδηγήσει σε μια κλιμάκωση με την Κίνα.
Σήμερα, σύμφωνα με τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους, η “Quad” θα ασχοληθεί κυρίως με οικονομικά, περιβαλλοντικά θέματα και με τη μάχη κατά της πανδημίας. Οι τέσσερις εταίροι θέλουν να λανσάρουν μια πρωτοβουλία προκειμένου να προστατεύσουν τις προμήθειες ημιαγωγών, αυτών των απαραίτητων ηλεκτρονικών συστατικών, τα οποία πολλές βιομηχανίες στον κόσμο δυσκολεύονται να προμηθευτούν σήμερα Αναμένεται επίσης να συζητήσουν για το 5G, την κυβερνοασφάλεια, τις πανεπιστημιακές ανταλλαγές, προγράμματα για το διάστημα, την αλιεία, τα εμβόλια κ.α.
“Για την Ουάσινγκτον η πρόκληση είναι να ξεπεράσει το μονοσήμαντο παράδειγμα ασφαλείας και να βελτιώσει καθαρά την οικονομική θέση της Αμερικής στη Νοτιοανατολική Ασία”, εκτιμά ο Τζόναθαν Στρόμσεθ, ειδικός στην περιοχή, σε ένα σχόλιο που δημοσιοποίησε το ινστιτούτο σκέψης Brookings. Εκτιμά πως η προσπάθεια να αναβιώσει η “Quad” είναι “εμβληματική” της “προσέγγισης της κυβέρνησης Μπάιντεν απέναντι στην Κίνα, που παρουσιάζεται ανταγωνιστική όταν πρέπει, συνεργατική όταν είναι δυνατό και μέσα στην αντιπαράθεση όταν αυτό είναι απαραίτητο”. Ο Τζο Μπάιντεν, αν και ακολουθεί απέναντι στην Κίνα μια γραμμή λίγο πολύ συγκρίσιμη με εκείνην του Ντόναλντ Τραμπ, προσεγγίζει διαφορετικά την αντιπαράθεση με το Πεκίνο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος που θέλει να υπερβεί την αντιπαράθεση και μόνο ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις, ελπίζει να αναβιώσει το παιχνίδι των συμμαχιών και να προτρέψει τους παραδοσιακούς εταίρους του να λάβουν ειλικρινείς θέσεις απέναντι στην Κίνα.
