Την απόκτηση ενός αεροσκάφους Ε-3 AWACS επιδιώκει το αμερικανικό Ναυτικό προκειμένου να το χρησιμοποιήσει για την εναέρια εκπαίδευση των πληρωμάτων που πετούν με τα Ε-6Β Mercury, τα άλλα «αεροσκάφη της Αποκάλυψης».
Στόχος της προμήθειας είναι να μειωθεί η αχρείαστη φθορά των πολύτιμων αυτών μέσων τα οποία μαζί με το «ιπτάμενο Πεντάγωνο» E-4B ‘Nightwatch’ παρέχουν σε περίπτωση μείζονος κρίσης ή πυρηνικού πολέμου στην αμερικανική ηγεσία την δυνατότητα να εμπλέξει assets της «Πυρηνικής Τριάδας» (στρατηγικά βομβαρδιστικά, υποβρύχια και διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους από υπόγεια σιλό) ακόμη και εάν οι ΗΠΑ έχουν δεχθεί πρώτες πυρηνικό πλήγμα.
Η σχετική ανάρτηση από την Naval Air Systems Command (NAVAIR) στην κυβερνητική ιστοσελίδα beta.sam.gov κάνει λόγο για την αγορά ενός Boeing 707-320 ως εκπαιδευτικού (in-flight trainer) εφοδιασμένου με κινητήρες CFM-56 και σύστημα ανεφοδιασμού εν πτήσει όπως της αμερικανικής Αεροπορίας. Επίσης θα πρέπει να έχει επαρκή επιχειρησιακή ζωή σε ώρες/κύκλους ώστε να παραμείνει σε υπηρεσία μέχρι το 2038.
Το Ναυτικό διαθέτει έναν στόλο δεκαέξι Ε-6Β TACAMO (‘TAke Charge And Move Out’) ως Ιπτάμενα Κέντρα Διοίκησης (Airborne Command Post, ABNCP) αποτελώντας το εναλλακτικό «κόκκινο κουμπί» του Προέδρου των ΗΠΑ για να εξαπολύσει επίθεση με τα αμερικανικά πυρηνικά μέσα. Για να επικοινωνούν με τα ‘boomers’, τα στρατηγικά υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων, τα συγκεκριμένα αεροσκάφη είναι εφοδιασμένα με δύο συρόμενες κεραίες μήκους 8.530 μ. και 1.520 μ. αντίστοιχα οι οποίες επιτρέπουν την μετάδοση μηνυμάτων στα εν καταδύσει υποβρύχια, διασφαλίζοντας ότι η εντολή για εκτόξευση πυραύλων θα φθάσει στους κυβερνήτες τους.
Το πρόβλημα είναι ότι η αρχική εκπαίδευση και επαναπιστοποίηση των χειριστών που εκτελείται σε αυτά εκθέτει τα α/φη TACAMO σε «περιττή φθορά και επηρεάζει αρνητικά την επιχειρησιακή τους ετοιμότητα και διαθεσιμότητα» αναφέρεται χαρακτηριστικά. Η έλλειψη εκπαιδευτικού αεροσκάφους αυξάνει τον χρόνο παραγωγής πιστοποιημένων πληρωμάτων στον τύπο ενώ η αγορά ενός αεροπλάνου ειδικά γι’ αυτήν την δουλειά θα γλυτώσει τα επιχειρησιακά Mercury από 600 ώρες πτήσης και 2.400 προσγειώσεις ετησίως.
Σύμφωνα με την NAVAIR, το E-3D Sentry είναι το πλέον κατάλληλο αεροσκάφος για τον ρόλο αυτόν. Σημειωτέον ότι τα Ε-6Β δεν προέρχονται από μετασκευή παλαιοτέρων KC-135 αλλά ανήκουν σε μια παρτίδα B707-320 που κατασκευάσθηκαν το διάστημα 1987-2006. Αν και η προκήρυξη δεν περιλαμβάνει λεπτομέρειες, ο μόνος χρήστης της έκδοσης E-3D είναι η RAF και ως εκ τούτου το πιθανότερο είναι το αμερικανικό Ναυτικό να στραφεί σε αυτήν.
Υπενθυμίζεται ότι η RAF έχει ήδη ξεκινήσει την μείωση του αριθμού των AEW1 που διαθέτει εν όψει της απόσυρσης και των τελευταίων στα τέλη του 2022, οπότε η εξεύρεση ενός αεροσκάφους που να πληροί τις προδιαγραφές μάλλον δεν θα αποτελέσει πρόβλημα.
Αλέξανδρος Θεολόγου
