Σημαντικές εξελίξεις για το πρόγραμμα των Littoral Combat Ships (LCS) περιέχει ο προτεινόμενος προϋπολογισμός του Αμερικανικού Ναυτικού για το επόμενο οικονομικό έτος, 2022. Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε δύο σημεία. Ο προϋπολογισμός αυτός είναι «προτεινόμενος», καθώς μέσα στο υπόλοιπο του 2021 θα περάσει από… μύρια κύματα στις επιτροπές του Κογκρέσου, όπου συνήθως γίνονται και αρκετές αλλαγές. Έτσι το τι θα εγκριθεί τελικά δεν το γνωρίζει κανείς. Άρα προς το παρόν μας δείχνει «τι θέλει να κάνει» το Αμερικανικό Ναυτικό, πως δηλαδή σκέφτεται και προγραμματίζει το μέλλον του.
Το δεύτερο στοιχείο, που πρέπει εκ νέου να αποσαφηνιστεί μιας και έχει μπερδέψει και μέρος του κοινού στην Ελλάδα. Τα πλοία LCS του Αμερικανικού Ναυτικού αποτελούνται από δύο διαφορετικές κλάσεις. Η μια, η κλάση Freedom, είναι τα πιο συμβατικής σχεδίασης σκάφη, με χαλύβδινο κύτος και αλουμινένια υπερκατασκευή και παράγονται από τις Lockheed Martin/ Fincantieri Marinette Marine. Αυτά είναι τα σκάφη που μετεξέλιξη τους προτείνονται στην Ελλάδα και ως υποψήφια για το δικό μας πρόγραμμα νέων φρεγατών. Η άλλη κλάση, η Independence, κατασκευάζεται από την Austal και είναι σχεδίασης τριμαράν, όλο από αλουμίνιο.
Τι προβλέπει λοιπόν ο προϋπολογισμός για τα LCS συνολικά; Αρχικά εντός του οικονομικού έτους 2022 αναμένεται να παραδοθούν 5 νέα πλοία με το σύνολο τους να φθάνει τα 23. Το 2021 το σύνολο ήταν 22, αλλά οι 5 παραδόσεις συνοδεύονται από 4 αποσύρσεις, οπότε η καθαρή αύξηση είναι ένα μόνο πλοίο.
Οι 4 αποσύρσεις αφορούν τα πλοία LCS 3, 7 και 9 της κλάσης Freedom και το νο 4 της Independence. (Για να διακρίνονται οι δύο κλάσεις, τα σκάφη με «μονή» αρίθμηση είναι τα Freedom και με «ζυγή» τα Independence). Πως αιτιολογούνται τώρα οι αποσύρσεις: Τo νο 3 (τύπου Freedom) και το νο 4 (τύπου Independence) είναι μέρος της πρώτης παρτίδας 4 σκαφών, 2 από κάθε κλάση, που το Αμερικανικό Ναυτικό θεωρεί ως πειραματικά και εξέλιξης, οπότε δεν αξίζουν περισσότερες επενδύσεις για να παραμείνουν σε υπηρεσία, ούτε αυτές οι επενδύσεις έχουν προϋπολογιστεί. Ουσιαστικά αυτή η πρώτη τετράδα σκαφών έχει ανακοινωθεί εδώ και καιρό ότι πάει για απόσυρση και ήδη τα νο 1 και νο 2 έχουν βγει από υπηρεσία. Ο λόγος που το 3 και το 4 παραμένουν ακόμη στο στόλο είναι γιατί το Κογκρέσο διαφώνησε πέρυσι με την απόσυρση τους, θεωρώντας απαράδεκτο να παροπλιστούν τόσο νέα σκάφη (λίγο πάνω από τη δεκαετία). Είναι αυτό που λέγαμε και στην αρχή, πως στις ΗΠΑ το υπουργείο Αμύνης υποβάλλει τον προϋπολογισμό του, αλλά το Κογκρέσο επιβάλλει αναθεωρήσεις. Το σοκ όμως για φέτος είναι η πρόταση να αποσυρθούν και τα νο 7 και 9 (τύπου Freedom). Αυτά είναι νεότατα σκάφη, το νο 7, το USS Detroit, μπήκε σε υπηρεσία το 2016 και το νο 9, το USS Little Rock, το 2017. Άρα το Αμερικανικό Ναυτικό θέλει να «βγάλει» από την κυκλοφορία σκάφη πενταετίας.
Το γιατί εξηγείται ως εξής: Τα δύο σκάφη εμφάνισαν το 2020 βλάβη στο κιβώτιο ταχυτήτων, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι αποδοχές νέων πλοίων της ίδιας κλάσης μέχρι το ζήτημα να λυθεί από τους κατασκευαστές, δηλαδή τη Lockeheed Martin και τη RENK που έχει φτιάξει το κιβώτιο. Αν και η λύση μελετάται ήδη, η ζημία που έχουν υποστεί τα δύο πλοία κρίθηκε ακριβή για επισκευή, οπότε προτιμήθηκε η απόσυρση τους, με τα κονδύλια να κατευθύνονται προς άλλα πλοία μεγαλύτερης προτεραιότητας. Ενώ ήδη έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα κατασκευής των νέων φρεγατών Constellation που θεωρείται ως η κλάση αντικατάστασης.
Πιο ειδικά τώρα, συνολικά για τα LCS, ο προϋπολογισμός του 2022 προβλέπει 44,8 εκατομμύρια δολάρια για ολοκλήρωση νέων κατασκευών. Επίσης προβλέπονται και 126,3 εκατομμύρια για παράδοση και εξοπλισμό σκαφών που έχουν καθελκυσθεί. Ακόμη προγραμματίζεται η αγορά 14 «πακέτων» πολέμου επιφανείας. Αυτό ουσιαστικά είναι ο εξοπλισμός αντίστοιχων πλοίων με αντιπλοϊκούς πυραύλους NSM.
Τι μπορούμε να συμπεράνουμε από τα παραπάνω;
Αρχικά πως τα LCS (τόσο τα τύπου Freedom όσο και τα Independence) διατηρούνται στο Αμερικανικό Ναυτικό καθώς συνεχίζεται η παράδοση νέων ναυπηγήσεων τους. Στη συνέχεια πως εξελίσσεται με γρήγορο ρυθμό ο εξοπλισμός τους με πυραύλους επιφανείας (αλλά και άλλα πακέτα αποστολών) ώστε να ενισχυθεί η δυνατότητα κρούσης. Ενδεικτικά, τα τρέχοντα 23 σκάφη, με 8 «σωλήνες» πυραύλων NSM το καθένα, κάνουν ένα σύνολο 184 πυραύλων, κάτι που το Αμερικανικό Ναυτικό χρειάζεται οπωσδήποτε, καθώς οι αποσύρσεις καταδρομικών (όπως τα Ticonderoga) δημιουργούν σοβαρό έλλειμμα «σωλήνων» τα επόμενα χρόνια.
Ειδικά τώρα για την κλάση Freedom (μετεξέλιξη της είναι η φρεγάτα MMSC που προτείνεται και στην Ελλάδα) το Αμερικανικό Ναυτικό εξακολουθεί να την υπολογίζει, αλλά η απόσυρση δύο «τραυματισμένων» στο κιβώτιο σκαφών πενταετίας, δείχνει πως θέτει σαφή όρια. Αν η ζημιά στα σκάφη νο 7 και 9 είναι τέτοια που να οδηγεί στην απόσυρση, αυτό είναι ένα ισχυρότατο μήνυμα προς τους κατασκευαστές να ολοκληρώσουν την επίλυση του προβλήματος στο κιβώτιο. Και ένα ακόμη μήνυμα πως η κλάση -που πλέον έχει τρωθεί σημαντικότατα η φήμη της- δεν έχει περιθώρια νέων «αβαριών».