To φετινό Farnborough International Airshow (FIA) άνοιξε τις πύλες του λίγες εβδομάδες μόνο μετά από την εκλογή των Εργατικών και η σκιά της αλλαγής κυβέρνησης στο Λονδίνο ήταν βαριά, αφού ο νέος πρωθυπουργός Keir Starmer, τηρώντας προεκλογική του δέσμευση, είχε ζητήσει την πλήρη επαναξιολόγηση των αμυντικών προγραμμάτων σε εξέλιξη και ειδικά για το GCAP (Global Combat Air Program) δηλαδή για το μαχητικό έκτης γενιάς που το Ηνωμένο Βασίλειο επιδιώκει με την Ιταλία και την Ιαπωνία, κόντρα στο EFCAS (European Future Combat Air System) της Γαλλίας-Γερμανίας-Ισπανίας (με παρατηρητή το Βέλγιο).
Υπήρχε μάλιστα έντονη φημολογία ότι βρισκόταν κάτω από δαμόκλειο σπάθη για περικοπές με πρόταση αγοράς περισσότερων Lightning II, ίσως και της έκδοσης F-35A, έναντι αεροσκαφών του GCAP και χρονικής μετάθεσής του τελευταίου, σε περίπτωση που παρέμενε τελικά «ζωντανό».
Σχεδόν δυο μήνες μετά ο βρετανικός Τύπος αναφέρει ότι ίσως τα πράγματα αντιστρέφονται και είναι τα F-35Β που κινδυνεύουν. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που γίνεται λόγος για περικοπή των 138 αεροσκαφών που έχει δεσμευτεί να αγοράσει το Ηνωμένο Βασίλειο, ως ο μεγαλύτερος εταίρος του προγράμματος JSF.
Η μέχρι στιγμής παραγγελία του βρετανικού υπουργείου Άμυνας αφορά σε 48, από τα οποία έχουν παραληφθεί περίπου 35. Η πρόταση που φέρεται να υφίσταται, σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές είναι η περικοπή του συνολικού αριθμού σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα, αν και αυτά δεν προσδιορίζεται, με κάποιους να εκτιμούν ακόμη και την ακύρωση οποιασδήποτε νέας παραγγελίας.
Η κυβέρνηση των Συντηρητικών πριν από την πτώση της διαπραγματευόταν την αγορά άλλων 27 F-35B για παραδόσεις την περίοδο από το 2032-2033 και μετά.
Το πρόγραμμα GCAP, με το οποίο ασχολούμαστε στο νέο μας τεύχος («Πτήση» 51, Σεπτέμβριος 2024) που θα είναι κοντά σας την επόμενη εβδομάδα, στοχεύει στο να εξελίξει ένα μαχητικό έκτης γενιάς με όλα τα παρελκόμενα υποσυστήματά του (κινητήρας, ραντάρ) μέσα σε μια δεκαετία, για αρχική είσοδο σε υπηρεσία το 2023, δηλαδή στο μισό χρόνο από αυτόν που εξελίχθηκε το Eurofighter, κάτι που όλο και περισσότεροι θεωρούν ανέφικτο.
