Η βούληση της κυβέρνησης της Τουρκίας να πιέσει για τη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο και η μονομερής της απόφαση να ανοίξει η περίκλειστη πόλη των Βαρωσίων συνέχιζε χθες να προκαλεί έντονες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο, με τις ΗΠΑ να καλούν να υπάρξει «σθεναρή αντίδραση» από τον ΟΗΕ.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποφάνθηκε την Τρίτη, στη διάρκεια επίσκεψής του στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, ότι οι προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών να βρεθεί λύση και να τερματιστεί ο διχασμός του νησιού έχουν αποτύχει, άρα, κατ’ αυτόν, πρέπει να υπάρξει λύση «δύο λαών και δύο κρατών».
Από την τουρκική εισβολή του 1974, το νησί παραμένει διχασμένο ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία, κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και την αυτοανακηρυγμένη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, που δεν αναγνωρίζεται παρά μόνο από την Άγκυρα. Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού βρίσκονται σε αδιέξοδο από το 2017. Τον Απρίλιο, μια προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών από τον ΟΗΕ, ο οποίος επιβλέπει την ουδέτερη ζώνη στο νησί, απέτυχε.
Η Βικτόρια Νούλαντ, τρίτη τη τάξει της αμερικανικής διπλωματίας, εξέφρασε ανησυχία χθες για τις συνέπειες των δηλώσεων του τούρκου προέδρου στις διπλωματικές προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών.
Κληθείσα να ξεκαθαρίσει στη διάρκεια ακρόασης στο Κογκρέσο εάν η αμερικανική κυβέρνηση απορρίπτει χωρίς περιστροφές τη λύση των δύο κρατών, απάντησε «ναι, απολύτως». «Θεωρούμε ότι μόνο μια διαδικασία την οποία θα προωθήσουν οι Κύπριοι, διζωνική και δικοινοινοτική, μπορεί να φέρει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Κύπρο», επέμεινε, αναφερόμενη στο πλαίσιο λύσης που έχει συμφωνηθεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1970.
Ο «πρόεδρος» της Βόρειας Κύπρου, ο Ερσίν Τατάρ, ανακοίνωσε από την πλευρά του, με την στήριξη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την έναρξη της «δεύτερης φάσης» του σχεδίου του για να ανοίξει ξανά τα Βαρώσια, άλλοτε δημοφιλή τουριστικό προορισμό που εγκατέλειψαν οι κάτοικοί του το 1974 και παραμένει έκτοτε περίκλειστος, αυστηρά φρουρούμενος από τον τουρκικό στρατό.
Αφού καταδίκασε έντονα το βράδυ της Τρίτης την «προκλητική και απαράδεκτη» απόφαση αυτή, που είναι «ασύμβατη» με τις δεσμεύσεις των Τουρκοκύπριων «να συμμετάσχουν με εποικοδομητικό τρόπο στις ειρηνευτικές συνομιλίες», ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν ενημέρωσε χθες πως συνομίλησε με τον ομόλογό του της Κυπριακής Δημοκρατίας, τον Νίκο Χριστουδουλίδη, στον οποίο επαναβεβαίωσε την αμερικανική θέση.
«Θα ασκήσουμε πίεση για να υπάρξει σθεναρή αντίδραση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ», συμπλήρωσε, υπογραμμίζοντας ότι το γεγονός πως οι Τουρκοκύπριοι έλαβαν αυτή την απόφαση για τα Βαρώσια παραβιάζει αποφάσεις του ΣΑ.
Η Βικτόρια Νούλαντ ενημέρωσε από την πλευρά της πως συζήτησε χθες το πρωί με τούρκους αξιωματούχους και απαίτησε να ανακληθεί η απόφαση για τα Βαρώσια.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, ανέφερε επίσης πως είναι «βαθιά ανήσυχος» για το ζήτημα. Κάλεσε «όλα τα μέρη να απόσχουν από οποιαδήποτε μονομερή ενέργεια η οποία προκαλεί εντάσεις και μπορεί να υπονομεύσει» τις διπλωματικές προσπάθειες, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε ο εκπρόσωπός του. Οι επικρίσεις αυτές προστέθηκαν σε εκείνες της ΕΕ, της Γαλλίας και της Ρωσίας.
Η κυβέρνηση της Ελλάδας τόνισε χθες ότι στη συμπεριφορά της Τουρκίας πρέπει να υπάρξει σθεναρή αντίδραση. Στη διάρκεια επίσκεψής του στη Λευκωσία, ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε πως το σχέδιο για τα Βαρώσια επιβεβαιώνει την πρόθεση της Άγκυρας να «επεκτείνει την κατοχή της Κύπρου» και να «εδραιώσει τη νέο-Οθωμανική ηγεμονία στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
«Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας» και «μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας» όσο η Άγκυρα «συνεχίζει να παρανομεί στην Κύπρο», προειδοποίησε ακόμη ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, θυμίζοντας πως αυτή είναι η θέση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
