Η Γερουσία… αμφισβητεί την δικαιοδοσία του Προέδρου Τραμπ να διατάξει πυρηνικό πλήγμα

Ποιος θα εμπιστευόταν έναν «γέρο ηλίθιο», όπως χαρακτηρίζει η Πιόνγκγιάνγκ τον Αμερικανό πρόεδρο, με πυρηνικούς κωδικούς στα χέρια του; Κανείς σώφρων. Τους ίδιους ενδοιασμούς για το πόσο ασφαλές είναι να έχει ο πρόεδρος Τραμπ πυρηνικά όπλα υπό τις διαταγές του εκφράζει τώρα –εκτός του… Κιμ Γιόνγκ Ουν– και ειδική Επιτροπή της αμερικανικής Γερουσίας.

Για πρώτη φορά εδώ και τέσσερεις δεκαετίες, το Κογκρέσο εξετάζει αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει την δικαιοδοσία να διατάσσει πυρηνική επίθεση. Ορισμένοι Γερουσιαστές της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων εκφράζουν την ανησυχία ότι ο πρόεδρος θα μπορούσε να διατάξει ανεύθυνα ένα πυρηνικό πλήγμα, άλλοι ωστόσο υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να έχει την εξουσία για να το πράξει χωρίς να ανακατεύονται… δικηγόροι. Την τελευταία φορά που το Κογκρέσο ασχολήθηκε με αυτό το θέμα ήταν το 1976.

Οι πρόσφατες απειλές του προέδρου Τραμπ προς την Πιόνγκγιάνγκ για την εξαπόλυση «φωτιάς και μένους που ο κόσμος δεν έχει ξαναδεί» έφεραν το θέμα ξανά στο προσκήνιο, με τον πρόεδρο της Επιτροπής, Ρεπουμπλικάνο Γερουσιαστή Μπομπ Κόρκερ, να κατηγορεί τον πρόεδρο ότι βάζει τις ΗΠΑ στο μονοπάτι του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η ακροαματική διαδικασία στο Καπιτώλιο ήταν αποκαλυπτική.
 
Γερουσιαστές δήλωναν «προβληματισμένοι» από την ελευθερία που έχει ο πρόεδρος να κάνει χρήση του αμερικανικού πυρηνικού οπλοστασίου. «Ανησυχούμε που ο πρόεδρος είναι τόσο ασταθής, τόσο ευέξαπτος και ακολουθεί μια διαδικασία λήψης αποφάσεων τόσο δονκιχωτική, ώστε μια ενδεχόμενη διαταγή για πυρηνικό πλήγμα φαντάζει τελείως εκτός των συμφερόντων ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών» επεσήμαινε ο Δημοκρατικός Κρις Μέρφυ.
Θα πατούσαν το «κουμπί»;
Ο Πτέραρχος ε.α Ρόμπερτ Κέλερ, πρώην Διοικητής της US Strategic Command την περίοδο 2011-13 κι ένας από τους εμπειρογνώμονες που κατέθεσαν ενώπιον της Επιτροπής, δήλωσε ότι θα εκτελούσε την προεδρική εντολή για πυρηνικό πλήγμα –αν ήταν νόμιμη, όπως είπε χαρακτηριστικά. Αν δεν ήταν βέβαιος για την νομιμότητα της διαταγής, θα το συζητούσε με τους συμβούλους του.
Υπό ορισμένες συνθήκες, είπε, θα έλεγε πως δεν είναι έτοιμος να προχωρήσει. «Και τότε τί θα συνέβαινε;» τον ρώτησε ο Γερουσιαστής Τζόνσον από το Ουισκόνσιν. «Δεν γνωρίζω» απάντησε ο Πτέραρχος. Κάποιοι στην αίθουσα γέλασαν. Όμως ήταν νευρικό γέλιο…
Ο Μπράιαν Μακήον, πρώην υφυπουργός Άμυνας, τόνισε στην κατάθεσή του πως οι Στρατηγοί θα εμπόδιζαν τον πρόεδρο αν αισθάνονταν ότι αυτός δρούσε επιπόλαια. Ωστόσο η δήλωση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις. «Δεν νομίζω ότι θα έπρεπε να βασιζόμαστε στους Στρατηγούς ως μέσον ελέγχου του προέδρου» υποστήριξε ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής Μάρκυ από την Μασαχουσέτη.

Για την ακρίβεια, το πρόβλημα που ετέθη στην Επιτροπή ήταν κατά πόσο οι Γερουσιαστές –και κατ’ επέκταση όλοι οι Αμερικανοί– εμπιστεύονται τον πρόεδρο να λάβει μια τέτοια απόφαση μέσα σε λίγα λεπτά ή ακόμη και δευτερόλεπτα. Την στιγμή εκείνη, ο υπουργός Άμυνας, στρατιωτικοί αξιωματούχοι και δικηγόροι ελάχιστο χρόνο θα έχουν για να αναθεωρήσουν την προεδρική απόφαση.
Ο πρόεδρος θα πρέπει να έχει την ελευθερία να δράσει γρήγορα και αποφασιστικά υπό τέτοιες συνθήκες, τόνιζαν άλλοι Γερουσιαστές. «Ο πρόεδρος οφείλει να έχει την δυνατότητα αντίδρασης σαν να δεχόμαστε επίθεση και όχι να παρακάμπτεται από ένα μάτσο δικηγόρους του καταφυγίου» εξήγησε ο Γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο.
Αυτή η συζήτηση δεν θα πρέπει να παρερμηνευτεί από την Πιόνγκγιάνγκ, τόνισαν τα μέλη της Επιτροπής και κατέληξαν ότι το πυρηνικό οπλοστάσιο θα πρέπει να εκσυγχρονισθεί –δια παν ενδεχόμενον. Κατά πόσο λύθηκαν οι απορίες τους για το ποιος θα πατήσει το «κουμπί» είναι θέμα… κάποιας άλλης συνεδρίασης.
Αλέξανδρος Θεολόγου