Εντυπωσιακή είναι η συμφωνία που υπέγραψαν Σομαλία και Τουρκία και οιωνός για την επέκταση της επιρροής της Άγκυρας στην Αφρική. Η συμφωνία λοιπόν περί “Ναυτικής Ασφαλείας”, που ενέκρινε το υπουργικό συμβούλιο υπό τον πρωθυπουργό Hamza Abdi Barre, έχει διάρκεια 10 χρόνια και προβλέπει πως η Τουρκία αναλαμβάνει την εκπαίδευση και στήριξη του Ναυτικού της Σομαλίας, ώστε αυτό να προστατεύει τα εθνικά ύδατα και την ΑΟΖ της.
Στην όλη διευθέτηση υπάρχει και εμπορική και οικονομική παράμετρος, με την Τουρκία να αναλαμβάνει να στηρίξει την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων στην ίδια ζώνη, δηλαδή αλιεία και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ενώ θα έχει και μερίδιο των σχετικών εσόδων.
Να τονίσουμε εδώ πως τα σομαλικά ύδατα, και κυρίως η Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη (ΑΟΖ) η οποία εκτείνεται σε 830 χιλιάδες τετραγωνικα χιλιόμετρα, είναι υψηλότατης γεωπολιτικής σημασίας καθώς βρίσκεται στον Κόλπο του Άντεν, δηλαδή στην έξοδο της Ερυθράς Θάλασσας, ενώ στην ίδια περιοχή γίνεται πολύ μεγάλης έκτασης αλιεία, από μεγάλους αλιευτικούς στόλους. Σημειώνουμε πως η σομαλική ακτογραμμή είναι η μεγαλύτερη στην Αφρική, στα 3.025 χιλιόμετρα.
Στην ίδια περιοχή τώρα, έχουμε και την επίθεση των Χούθι κατά των διερχόμενων εμπορικών πλοίων, όπως και την συσσώρευση στόλων από όλο τον κόσμο, για υπεράσπιση της. Η Σομαλία επίσης είναι σε αντιπαράθεση με την γειτονική Αιθιοπία, η οποία στηρίζει τη αποσχισθείσα περιοχή της Σομαλιλάνδης στα βόρεια. Η Σομαλιλάνδη μάλιστα τον περασμένο Ιανουάριο συμφώνησε με την Αιθιοπία να της “νοικιάσει” μέρος της ακτογραμμής της, ώστε η τελευταία να έχει έξοδο στην Ερυθρά Θάλασσα. Τη συμφωνία αυτή κατήγγειλε η Σομαλία, η οποία τώρα ως “αντίβαρο” φαίνεται να ζητά τη βοήθεια της Τουρκίας στον ναυτικό τόμεα.
Έτσι η Τουρκία εμφανίζεται να “βάζει πόδι” σε μια κρισιμότατη περιοχή στο Κέρας της Αφρικής, κάπου 3.000 χιλιόμετρα μακριά από τα δικά της σύνορα. Οι επαφές Σομαλίας-Τουρκίας δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο, η Άγκυρα στηρίζει την φτωχή χώρα από την ίδρυση της τη δεκαετία του 1960, και πολύ πιο έντονα στα χρόνια του Ερντογάν. Και κάνει σημαντικές επενδύσεις πάνω από μια δεκαετία, προσφέροντας και ανθρωπιστική βοήθεια. Η Turkish Airlines πετά στο Μογκαντίσου (ήταν ο πρώτος μεγάλος αερομεταφορέας που το έκανε), λειτουργεί εκεί και νοσοκομείο από τουρκική δωρεά, ενώ υπάρχει και στρατιωτική συνεργασία με αξιωματικούς της Σομαλίας να εκπαιδεύονται σε στρατιωτικές σχολές της Τουρκίας. Επίσης ο σημερινός Πρόεδρος της Σομαλίας Hassan Sheikh Mohamud, έχει μακροχρόνιες σχέσεις με την Τουρκία, από το 2012, όταν ανέλαβε για πρώτη φορά.
Ακόμη το μικρό σομαλικό Ναυτικό, απαρτίζεται κυρίως από λίγα περιπολικά που έχουν δωρηθεί από την Τουρκία. Και βέβαια η μεγάλη παρουσία, είναι στη βάση TURKSOM, τη μεγαλύτερη τουρκική στο εξωτερικό, η οποία εγκαινιάστηκε από την Άγκυρα το 2017, παρέχοντας τοπικά εκπαίδευση στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, ενώ εκεί υπηρετούν κάπου 300 Τούρκοι στρατιωτικοί σε μόνιμη εγκατάσταση.
Συνολικά η Τουρκία εδώ και πολλά χρόνια καλλιεργεί σημαντικές σχέσεις με τη Σομαλία, οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές, με ροή χρήματος και παροχή βοήθειας, σε πλαίσιο κιόλας “ισλαμικής αλληλεγγύης”, οπότε μπορεί πλέον να εμφανίζεται ως ο “καλόβολος πάτρωνας” της. Με την τελευταία συμφωνία όμως, να παρέχει στην Άγκυρα ακόμη μεγαλύτερη παρέμβαση και ισχύ.
