Φωλιασμένο σε μια κατάφυτη πλαγιά της Ροδόπης, σε υψόμετρο 632 μέτρων, το Ωραίο του δήμου Μύκης στην ορεινή Ξάνθη, τίμησε τους τέσσερις Έλληνες μουσουλμάνους στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το Δ’ Σώμα Στρατού, στη διάρκεια μιας σεμνής και συγκινητικής τελετής που έχει καταστεί θεσμός, τίμησε τους τέσσερις Έλληνες μουσουλμάνους, Αρδαλή Αχμέτ Χαλήλ, Ασλάν Ισμαήλ Αχμέτ, Σαρή Αχμέτ Χαλήλ και Κοτζά Μουράτ Χουσεΐν, που κατάγονταν από το Ωραίο και έχασαν τη ζωή τους, πολεμώντας για την πατρίδα στην Αλβανία, στην Πίνδο, στη Δράμα και στην Ξάνθη.
Το εθνικό μήνυμα ότι το χρέος απέναντι στην πατρίδα δεν γνωρίζει πολιτικές και θρησκείες, τονίστηκε προς κάθε κατεύθυνση στην διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσία όλων των κατοίκων της τοπικής κοινότητας Ωραίου, των φορέων και εκπροσώπων του δήμου Μύκης και της Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης. Μικροί και μεγάλοι απέτισαν φόρο τιμής στους τέσσερις Έλληνες στρατιώτες, μουσουλμάνους στο θρήσκευμα, που έδωσαν τον δικό τους αγώνα και θυσιάστηκαν για τα ιδανικά της πατρίδας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με το προσκλητήριο των νεκρών και συνεχίστηκε με την κατάθεση στεφάνων από τον υποδιοικητή του Δ’ Σώματος Στρατού Υποστράτηγο Ιωάννη Κωστούλα και τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών και φορέων. Ακολούθησε ομιλία για τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου υπογραμμίστηκε ότι όλοι οι Έλληνες, ανεξαρτήτου θρησκείας, έδωσαν ένα κοινό αγώνα για την πατρίδα, θυσιάζοντας τη ζωή τους για την ελευθερία.
Ακολούθησε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των νεκρών και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου. Αμέσως μετά, τα παιδιά του νηπιαγωγείου και του 4θέσιου δημοτικού μειονοτικού σχολείου Ωραίου απήγγειλαν ποιήματα και τραγούδια, αφιερωμένα στην ειρήνη και στην ειρηνική συνύπαρξη των λαών. Με το ποίημα του μεγάλου Έλληνα ποιητή Τάσου Λειβαδίτη «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος», οι συνολικά 24 μαθητές του δημοτικού σχολείου έστειλαν το δικό τους μήνυμα για τη σημασία της ειρήνης στην καθημερινή ζωή όλων των ανθρώπων.
Στο τέλος της εκδήλωσης, ο υποστράτηγος Κωστούλας μοίρασε μικρά αναμνηστικά δώρα σε όλα τα παιδιά.
Στη μικρή αλλά ιδιαίτερα γραφική πλατεία του Ωραίου, οι κάτοικοι του χωριού γύρισαν τον χρόνο πίσω και οι παλιότεροι συζητούσαν στο μοναδικό καφενείο του χωριού για τον ηρωισμό των συμπατριωτών τους, που έδωσαν τη ζωή τους αγωνιζόμενοι για την ελευθερία της πατρίδας.
Κάθε χρόνο, με αφορμή την επέτειο λήξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και οπλίτες του Δ’ Σώματος Στρατού ανεβαίνουν στο Ωραίο για τη διοργάνωση της εκδήλωσης, που στόχο έχει να κρατήσει ζωντανές τις μνήμες. Προς αυτό τον σκοπό συμβάλλει το λιτό και απέριττο μνημείο, που στήθηκε το 1993 από τον τότε κοινοτάρχη Καδρή Νουρή στην πλατεία του χωριού, για να θυμίζει σε όλους τη θυσία αυτών των ανθρώπων.
Πάντως, όπως τονίζουν οι ντόπιοι, ο κατάλογος των Ελλήνων μουσουλμάνων στρατιωτών είναι πολύ μακρύτερος, γιατί σε αυτούς θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι δεκάδες αγνοούμενοι που δεν επέστρεψαν ποτέ από το μέτωπο. Το μαρμάρινο μνημείο κρατάει ζωντανή την μνήμη όλων όσοι έχασαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Εξάλλου, το μήνυμα που είναι γραμμένο πάνω στο μνημείο -«αυτούς που μας πήρε ο πόλεμος και λείπουν, η πατρίδα θυμάται», φανερώνει την πρόθεση των νεότερων, να μην ξεχάσουν όσους πήρε ο πόλεμος.
Η τοπική κοινότητα Ωραίου βρίσκεται στην ορεινή Ξάνθη και οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού δεν ξεπερνούν τα τετρακόσια άτομα (διακόσιες οικογένειές). Η πανέμορφη κατάφυτη διαδρομή, γεμάτη κωνοφόρα δέντρα, από την έδρα του δήμου Μύκης, τη Σμίνθη, προς το χωριό, προϊδεάζει τον επισκέπτη για την αξεπέραστη φυσική ομορφιά που θα συναντήσει, αλλά και για τη ζεστασιά και την φιλοξενία των λιγοστών μουσουλμάνων κατοίκων του. Είναι το τρίτο κατά σειρά χωριό πριν από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και οι κάτοικοί του ζουν, κατά κύριο λόγο, από τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
του Β. Λωλίδη
