Συρία: Γιατί η απώλεια του Ντέιρ-ε-Ζορ από τον ISIS είναι κομβικής σημασίας

Η ανακατάληψη του στρατηγικής σημασίας Ντέιρ ε-Ζορ από τις δυνάμεις του συριακού Στρατού είναι θέμα χρόνου καθώς εξουδετερώνονται και οι τελευταίοι θύλακες αντίστασης των τζιχαντιστών ενώ η προέλαση των ιρακινών δυνάμεων στα ανατολικά ασκεί επιπλέον πίεση στο αποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος. Σύμφωνα με το πολυεθνικό συνασπισμό που μάχεται τους ισλαμιστές εξτρεμιστές, οι δυνάμεις του ISIS έχουν εκδιωχθεί από το 95% των εδαφών που κατείχαν στο Ιράκ και 4,4 εκατομμύρια Ιρακινοί είναι πλέον ελεύθεροι από τον στυγνό ζυγό του.

Γιατί όμως η ανακατάληψη του Ντέιρ ε-Ζορ, του τελευταίου μεγάλου προπυργίου των τζιχαντιστών στην Συρία και θέατρο αιματηρών μαχών, έχει τόση σημασία; Η πόλη βρισκόταν υπό τον έλεγχο των τζιχαντιστών από το 2014 και η απώλειά της συνιστά συντριπτικό πλήγμα για την ύπαρξή τους στην περιοχή. Ωστόσο αυτό δεν απλοποιεί την περιπεπλεγμένη κατάσταση στην Συρία.

Η επιτυχία των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων αυξάνει τις πιθανότητες για ενδεχόμενες συγκρούσεις του συριακού Στρατού με τους υποστηριζόμενους από τις ΗΠΑ Κούρδους μαχητές των οποίων η παρουσία είναι κάτι παραπάνω από έντονη στην βόρεια Συρία. Και με το Ιράν πρόθυμο να κεφαλαιοποιήσει την επιρροή που έχει αποκτήσει από τότε που μπήκε στον αγώνα κατά του ISIS, το μεγάλο ερώτημα είναι προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η εξωτερική πολιτική του προέδρου Τραμπ, τώρα που το Ισλαμικό κράτος βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και ο Σύρος πρόεδρος Άσσαντ ετοιμάζεται να πιέσει εκ νέου τις δυνάμεις που τον αντιμάχονται, έχοντας ισχυροποιήσει την θέση του από τις εξελίξεις στο στρατιωτικό επίπεδο –με την ανεκτίμητη βοήθεια της Ρωσίας, βέβαια.
Το «βραβείο» Ντέιρ ε-Ζορ

Η θέση της πόλης στις όχθες του Ευφράτη, περίπου στο μέσον μεταξύ της «πρωτεύουσας» Ράκκα του αποκαλούμενου «Χαλιφάτου» των τζιχαντιστών και των συνόρων με το Ιράκ, ήταν ιδανική για να γίνει μια τεράστια βάση μαχητών, όπλων και εφοδίων. Εκτεινόμενη εκατέρωθεν των συνόρων Συρίας-Ιράκ, η «Επαρχία του Ευφράτη» όπως την είχαν ανακηρύξει οι ισλαμιστές, διαδραμάτιζε ρόλο-κλειδί στο σχέδιό τους για κατάργηση των συνόρων, ακυρώνοντας de facto το σύμφωνο Sykes-Picot του 1916 το οποίο θεωρούσαν –και όχι μόνο οι τζιχαντιστές αλλά και πολλοί Άραβες– ως το σύμβολο της αποικιοκρατικής διαίρεσης σε ολόκληρη την περιοχή. Τώρα, υποχωρώντας κυνηγημένοι οι ισλαμιστές θα πρέπει να ξεχάσουν οποιοδήποτε σχέδιο, εκτός από αυτό που θα τους κρατήσει ζωντανούς.

Τα πράγματα δυσκόλεψαν ακόμη περισσότερο για τον ISIS όταν τον προηγούμενο μήνα ο συριακός Στρατός έσπασε την πολιορκία των τζιχαντιστών σε ένα τμήμα του Ντέιρ ε-Ζορ, απελευθερώνοντας περίπου 93.000 αμάχους από έναν θύλακα στην δυτική όχθη του Ευφράτη όπου είχαν εγκλωβιστεί από το 2015. Πλέον ο ISIS δεν ελέγχει παρά μερικούς θύλακες στην επαρχία Ντέιρ ε-Ζορ, όμως κι αυτό δεν φαίνεται να κρατήσει πολύ.

Κυβερνητικές στρατιωτικές δυνάμεις υποστηριζόμενες από ρωσικά αεροσκάφη, άνδρες των SDF (Syrian Democratic Forces) που υποστηρίζονται από τους Αμερικανούς και παραστρατιωτικοί μαχητές της Χεσμπολά, εξαπολύουν ξεχωριστές επιθέσεις την επαρχία με στόχο να θέσουν υπό τον έλεγχό τους την συνοριακή πόλη-κλειδί Αμπου Καμάλ, στην μεθόριο με το Ιράκ. Μάλιστα σε ορισμένες περιοχές, οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ δυνάμεις των SDF και ο υποστηριζόμενος από την Ρωσία συριακός Στρατός κατέχουν θέσεις σε απόσταση μόλις μερικών χιλιομέτρων μεταξύ τους…
Ο ISIS στην Συρία ψυχορραγεί αλλά…

Το θηρίο του ISIS μπορεί να ψυχορραγεί όμως δεν ψόφησε ακόμη. Οι επιθέσεις με οχήματα-βόμβες και φορτηγά γεμάτα εκρηκτικά, όλμους και πυραύλους όπως και οι σκληρές οδομαχίες από σπίτι σε σπίτι, από δωμάτιο σε δωμάτιο, καθιστούν σαφές πως η ήττα του Ισλαμικού Κράτους δεν θα είναι απλή, ούτε εύκολη. Όμως ο βρόγχος κλείνει μέρα με την μέρα γύρω από το Ισλαμικό Κράτος.
Οι τζιχαντιστές έχουν υποστεί μια σειρά από σοβαρές ήττες καθώς στα ανατολικά οι ιρακινές δυνάμεις συνεχίζουν να προελαύνουν κατά μήκος του ποταμού Ευφράτη. Ήδη ο ιρακινός Στρατός εισήλθε στην μέχρι πρότινος υπό τον έλεγχο του ISIS πόλη al-Qaim, η οποία αντικρίζει το Αμπου Καμάλ. Απέναντί τους οι ισλαμιστές έχουν στρατιώτες, αστυνομικές δυνάμεις, Σουνίτες των ντόπιων φυλών και Σιίτες μαχητές παραστρατιωτικών μονάδων, εκ των οποίων κάποιες υποστηρίζονται από το Ιράν.
Είναι σαν όλος ο κόσμος να έχει ενωθεί εναντίον τους σε αυτή την επίθεση. Επειδή όμως όπως λέει και ένα παλιό γνωμικό «μην βιαστείς να πουλήσεις το τομάρι του θηρίου πριν βεβαιωθείς ότι είναι νεκρό» μένει να δούμε πότε ακριβώς θα γίνει αυτό. Η πτώση του Ντέιρ ε-Ζορ, ελπίζουν πολλοί, ίσως να φέρει το πολυπόθητο τέλος του ISIS πιο κοντά.
Αλέξανδρος Θεολόγου