Η οικογένεια Άσαντ κυβερνά τη Συρία εδώ και πέντε δεκαετίες με σιδηρά πυγμή, με τον Μπασάρ αλ Άσαντ να αναμένεται να κερδίσει μια νέα επταετή θητεία στις σημερινές προεδρικές εκλογές.
Ο Χαφέζ στην εξουσία
Στις 16 Νοεμβρίου 1970 ο στρατηγός Χαφέζ αλ Ασαντ, υπουργός Άμυνας, καταλαμβάνει την εξουσία έπειτα από πραξικόπημα το οποίο εξουδετερώνει την “πολιτική” πτέρυγα της κυβέρνησης που εκπροσωπούνταν από τον Σάλαχ Τζεντίντ, αναπληρωτή γενικό γραμματέα του κόμματος Μπάαθ, που βρισκόταν στην εξουσία στη Συρία από το 1963, και ισχυρού άνδρα πίσω από τον πρόεδρο Νουρεντίν Ατάσι.
Με την ονομασία “κίνημα ανόρθωσης” το πραξικόπημα έγινε χωρίς να χυθεί αίμα. Στις 12 Μαρτίου 1971 ο Χαφέζ αλ Άσαντ εξελέγη μέσω δημοψηφίσματος και έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Συρίας που προερχόταν από τη μειονότητα των αλαουιτών, που αποτελεί μόλις το 10% του πληθυσμού της χώρας, με την πλειονότητα να είναι σουνίτες.
Πόλεμος εναντίον του Ισραήλ
Στις 6 Οκτωβρίου 1973 η Αίγυπτος και η Συρία επιτίθενται στο Ισραήλ, από τα δυτικά κατά μήκος της διώρυγας του Σουέζ και από τα ανατολικά στα Υψίπεδα του Γκολάν, για να το αναγκάσουν να παραδώσει τα εδάφη που είχε καταλάβει στον πόλεμο του Ιουνίου του 1967. Έπειτα από μια σειρά ήττες, το Ισραήλ παίρνει το πάνω χέρι, αν και με πολλές απώλειες. Το 1974 υπεγράφη συμφωνία για την απεμπλοκή των δυνάμεων από το Γκολάν.
Επέμβαση στον Λίβανο
Τον Ιούνιο του 1974 ο Αμερικανός Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον ανακοίνωσε την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων με τη Δαμασκό, μετά τη διακοπή τους το 1967. Δύο χρόνια αργότερα συριακά στρατεύματα εισέρχονται στον Λίβανο, έχοντας πάρει το πράσινο φως από τις ΗΠΑ και έπειτα από αίτημα των χριστιανών μαρωνιτών που ανησυχούσαν για το ενδεχόμενο επιθέσεων από Παλαιστίνιους αντάρτες και αριστερούς.
Ωστόσο οι σχέσεις της Συρίας με την ηγεσία των μαρωνιτών γρήγορα επιδεινώθηκαν και αργότερα ξέσπασαν ανοικτές συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Από τον Μάιο του 1977 ο Συριακός Στρατός έλεγχε τον Λίβανο με εξαίρεση τη μεθοριακή περιοχή με το Ισραήλ. Η Συρία ασκούσε πολιτική και στρατιωτική κυριαρχία επί του Λιβάνου για 30 χρόνια. Αποσύρθηκε από τη χώρα το 2005 υπό διεθνή πίεση μετά τη δολοφονία του Λιβανέζου ηγέτη Ραφίκ Χαρίρι.
Μουσουλμανική Αδελφότητα
Το 1979 έπειτα από μια επίθεση εναντίον της Στρατιωτικής Ακαδημίας του Χαλεπιού, στην οποία σκοτώθηκαν 80 σπουδαστές, το συριακό καθεστώς στράφηκε εναντίον της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ένα σουνιτικό, ισλαμιστικό κίνημα, το οποίο κατηγόρησε για την επίθεση.
Τον Φεβρουάριο του 1982 ο Συριακός Στρατός κατέστειλε στη Χάμα μια εξέγερση ισλαμιστών. Επί περίπου ένα μήνα ταραχές και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις ενός σώματος των ειδικών δυνάμεων υπό τη διοίκηση του αδελφού του Μπασάρ αλ Άσαντ, του Ριφάατ, προκάλεσαν τον θάνατο 10.000 με 40.000 ανθρώπων, σύμφωνα με πηγές.
Σύγκληση με τη Δύση
Το 1990-1991 η Συρία ενίσχυσε τις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον, μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, με την οποία συνδεόταν με “ μια συμφωνία φιλίας και συνεργασίας”. Η Δαμασκός συμμετέχει στον υπό τις ΗΠΑ συνασπισμό εναντίον του Σαντάμ Χουσέιν, παραδοσιακού αντιπάλου του Άσαντ, μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ.
Ο Μπασάρ στην εξουσία
Στις 10 Ιουνίου 2000 το κοινοβούλιο τροποποιεί άρθρο του Συντάγματος προκειμένου να μειωθεί στα 34 χρόνια από 40 που ήταν η κατώτατη ηλικία του προέδρου της χώρας, μια μεταρρύθμιση που έγινε συγκεκριμένα για τον Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος έχει γεννηθεί το 1965. Στις 17 Ιουλίου ο Μπασάρ αλ Άσαντ ορκίζεται ενώπιον του κοινοβουλίου. Μοναδικός υποψήφιος διορίστηκε πρόεδρος έπειτα από δημοψήφισμα, στο οποίο συγκέντρωσε το 97%, το οποίο διοργανώθηκε ένα μήνα μετά τον θάνατο του πατέρα του.
“Η άνοιξη της Δαμασκού”
Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2000 περίπου 100 διανοούμενοι και καλλιτέχνες ζήτησαν από τις αρχές να δώσουν “ αμνηστία” στους πολιτικούς κρατούμενους και να άρουν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που παρέμενε σε ισχύ από το 1963. Τότε ξεκίνησε μια περίοδος σχετικής ελευθερίας της έκφρασης. Η σύλληψη το 2001 αντιφρονούντων έθεσε τέρμα στη σύντομη “άνοιξη της Δαμασκού”.
Εμφύλιος
Στις 15 Μαρτίου 2011 ξεκίνησαν στη Συρία ειρηνικές διαδηλώσεις, στο πνεύμα της Αραβικής Άνοιξης, Αυτές κατεστάλησαν με τη βία από το καθεστώς και στη συνέχεια μετατράπηκαν σε εμφύλιο. Τα επόμενα χρόνια η σύγκρουση έγινε πιο περίπλοκη με την εμπλοκή περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων, ξένων πολιτοφυλακών και ομάδων τζιχαντιστών.
Με τη στήριξη του Ιράν και της Ρωσίας το καθεστώς Άσαντ σημείωσε πολλές νίκες και τελικά ανακατέλαβε τα δύο τρίτα της Συρίας. Από τον πόλεμο σκοτώθηκαν περισσότεροι από 388.000 άνθρωποι, ενώ περισσότερα από 12 εκατομμύρια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
