Στην τελική ευθεία έχει μπει ο σχεδιασμός της φετινής αντιπυρικής περιόδου που επισήμως ξεκινάει την 1η Μαΐου. Φέτος, τα πρώτα μισθωμένα πτητικά μέσα θα είναι στη διάθεση της Ελλάδας, σχεδόν έναν μήνα νωρίτερα από πέρυσι, καθώς αναμένεται να διατεθούν στις αρχές Μαΐου, με την έναρξη δηλαδή της αντιπυρικής περιόδου. Ο αριθμός των εναέριων μέσων (εθνικός στόλος και μισθωμένα πτητικά μέσα) θα κυμανθεί στα ίδια περίπου επίπεδα με την περσινή περίοδο, όπου στο έργο της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών από αέρος είχαν συμβάλλει συνολικά 86 εναέρια μέσα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο σχετικός διεθνής ανοιχτός διαγωνισμός μέσω της υπηρεσίας NSPA (NATO Support and Procurement Agency) για τη μίσθωση επιπλέον μέσων βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Σημειώνεται ότι πέρσι επιλύθηκε το ζήτημα οφειλής της Ελλάδας προς την υπηρεσία NSPA, συνολικού ύψους 8.457.481,64 ευρώ, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη μίσθωση αεροσκαφών.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας βασίζεται και φέτος στο δόγμα πρόληψη και επιχειρησιακή ετοιμότητα έχοντας ως γνώμονα την εμπειρία και τα διδάγματα της περσινής περιόδου ώστε τα μέτρα και οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν πέρσι να βελτιωθούν περαιτέρω. Το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας έχει ξεκινήσει από το τέλος Ιανουαρίου, νωρίτερα από ποτέ, τις πρώτες συσκέψεις για την προετοιμασία της αντιπυρικής περιόδου, ενώ οδηγοί του σχεδιασμού θα είναι το νέο δόγμα που έχει τεθεί και βασίζεται στο τρίπτυχο «Πρόληψη, Προετοιμασία, Ετοιμότητα» σε συνδυασμό με την άμεση απόκριση στα έκτακτα συμβάντα αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση συνεργασίας και συντονισμού όλων των φορέων: Πυροσβεστικού Σώματος, Ενόπλων Δυνάμεων, Ελληνικής Αστυνομίας, Λιμενικού Σώματος, ΕΚΑΒ, Δασικών Υπηρεσιών, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Εθελοντών. Μία συνεργασία-κλειδί, όπως τονίζουν κύκλοι του υπουργείου, για την ταχεία και αποτελεσματική διαχείριση κάθε πρόκλησης.
Η συνολική δύναμη δασοπυρόσβεσης στην Ελλάδα αποτελείται, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, από 14.168 πυροσβέστες και πυροσβέστριες (ανάμεσά τους και οι 500 δασοκομάντος – ΕΜΟΔΕ, αλλά και 2.399 πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης, καθώς και 292 αξιωματικοί ειδικών καθηκόντων από τους οποίους οι 125 αποφοίτησαν από τη Σχολή Αξιωματικών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας στις 24 Μαρτίου 2023 και είναι πτυχιούχοι οικονομολόγοι, πολιτικοί μηχανικοί, μετεωρολόγοι, νομικοί, ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, μηχανολόγοι μηχανικοί, καθώς και πτυχιούχοι κλάδων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών). Σημειώνεται πάντως ότι φέτος οι μόνιμοι πυροσβέστες είναι λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι (14.168 έναντι 14.616 το 2022). Αυτό σύμφωνα με το αρχηγείο της Πυροσβεστικής οφείλεται σε συνταξιοδοτήσεις. Ωστόσο, οι εποχικοί πυροσβέστες που θα συμβάλλουν και φέτος θα είναι 2.500 άτομα. Ειδικότερα, στις 31 Οκτωβρίου του 2022 έληξε η σύμβαση 2428 εποχικών πυροσβεστών. Αυτοί πρόκειται να επαναπροσληφθούν και τα κενά που θα προκύψουν θα συμπληρωθούν με νέα προκήρυξη θέσεων.
Επίσης, σημαντικό ρόλο στην μάχη για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών θα έχουν και οι εθελοντές πυροσβέστες, καθώς για πρώτη φορά φέτος θα υπάρχουν περισσότεροι από 4.000 εθελοντές εκ των οποίων οι 900 πιστοποιήθηκαν και εντάχθηκαν στις υπηρεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος το 2023. Παράλληλα, ενισχυμένη και αναβαθμισμένη θα είναι η συνεργασία και με τις εθελοντικές ομάδες καθώς όσες έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς την εκπαίδευσή τους στην Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας (η οποία λειτουργεί από τα μέσα Νοεμβρίου 2022 στα Βίλια) αναμένεται να ενταχθούν στο επιχειρησιακό πλάνο του Πυροσβεστικού Σώματος.
Επιπλέον, η Ελλάδα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα φιλοξενήσει πυροσβέστες από 5 ευρωπαϊκές χώρες στο πλαίσιο του προγράμματος προεγκατάστασης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Οι μονάδες θα προεγκατασταθούν σε Αθήνα, Λάρισα και Τρίπολη και στόχος είναι τόσο η συνδρομή όσο και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών. Το πιλοτικό πρόγραμμα Προ-εγκατάστασης Πυροσβεστών («pre-positioning pilot project») κρίθηκε επιτυχημένο, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ φέτος στο πλαίσιο της επέκτασης του προγράμματος, Ευρωπαίοι πυροσβέστες θα εγκατασταθούν και στη Γαλλία και την Πορτογαλία.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι η Ελλάδα από πέρσι αποτελεί κόμβο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας και του rescEU στην Ανατολική Μεσόγειο.
Καίριας σημασίας επίσης θα είναι και η έγκαιρη ολοκλήρωση των καθαρισμών των οικοπέδων κι άλλων χώρων έως την 30η Απριλίου. Μάλιστα αναμένεται διάταξη που θα παρέχει τα νομοθετικά εργαλεία στους δήμους προκειμένου να διασφαλίζεται ο καθαρισμός οικοπέδων καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος πρόκλησης ή επέκτασης πυρκαγιάς. Η διάταξη αυτή έχει επικαιροποιηθεί προκειμένου να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής της και να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες των δήμων, ιδίως σε επείγουσες περιπτώσεις ιδιαίτερα υψηλού και άμεσου κινδύνου πυρκαγιάς.
Παράλληλα, και φέτος θα εκπονηθεί το πρόγραμμα ANTINERO, που θα περιλαμβάνει προληπτικούς καθαρισμούς δασών καθώς και συντήρηση και διάνοιξη δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών. Ταυτόχρονα, στο επίκεντρο, όπως και πέρσι, έχουν τεθεί οι καθαρισμοί αρχαιολογικών χώρων, με τη λίστα να διευρύνεται κι άλλο, σε συνεργασία και συνεννόηση με το υπουργείο Πολιτισμού. Σημειώνεται, ότι οι περιοχές αυξημένου κινδύνου έχουν επισημανθεί ήδη από την Πολιτική Προστασία, σε συνέχεια αυτοψιών από μικτά κλιμάκια, και έχουν ενημερωθεί σχετικά οι περιφέρειες και οι δήμοι όπου υπάγονται αυτές οι περιοχές. Στις αρχές Απριλίου πραγματοποιήθηκε, μάλιστα, ευρεία σύσκεψη στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τη θωράκιση αρχαιολογικών χώρων και αποφασίστηκε να επιταχυνθούν οι ενέργειες και οι δράσεις τους για θέματα πυροπροστασίας. Ακόμη, σύμφωνα με πηγές της Πολιτικής Προστασίας, έχει δοθεί η χρηματοδότηση μέσω του υπουργείου Εσωτερικών στην τοπική αυτοδιοίκηση για την κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας, πολύ νωρίτερα φέτος, και το ποσό είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.
Επιπλέον, στα σχέδια του υπουργείου είναι οι αυξημένες περιπολίες της Πυροσβεστικής, της ΕΛΑΣ και του ΓΕΕΘΑ κατά τις ημέρες με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας (4 ή 5) ενώ το Πυροσβεστικό Σώμα βρίσκεται ήδη σε ετοιμότητα για την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου μέσω συνεχών εκπαιδεύσεων και ασκήσεων που πραγματοποιεί.
Ιωάννα Καρδάρα
(Φωτογραφία αρχείου)
