Σε μια κίνηση που αναμφίβολα θα προκαλέσει εκνευρισμό στo Τόκυο, η Μόσχα ανακοίνωσε ότι οι κινητοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι S-300V4 που ανέπτυξε στις Κουρίλες νήσους, κοντά στην βόρειο Ιαπωνία, είναι πλέον επιχειρησιακοί. Σύμφωνα με το τηλεοπτικό κανάλι του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, οι σχεδιασμένοι για αντιαεροπορική/αντιβαλλιστική άμυνα πύραυλοι τοποθετήθηκαν στο Ιτούρουπ –ένα από τα τέσσερα νησιά του συμπλέγματος των Κουρίλων ή Βορείων Περιοχών, όπως τις αποκαλούν οι Ιάπωνες.
Σημειωτέον ότι οι νότιες Κουρίλες ανήκαν στην Ιαπωνία και καταλήφθηκαν από τους Σοβιετικούς στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η κατοχή τους είναι η αιτία που οι δύο χώρες δεν έχουν συνάψει επισήμως ειρήνη μετά το τέλος του πολέμου ενώ το θέμα παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» στις ρωσο-ιαπωνικές σχέσεις. Με την λήξη του Ψυχρού Πολέμου η Ιαπωνία έκανε διάφορες κινήσεις με στόχο την πολιτική διευθέτηση του θέματος αλλά η Ρωσία δείχνει απρόθυμη να εγκαταλείψει έναν στρατηγικό προμαχώνα όπως τις Κουρίλες.
Από την πλευρά τους οι Ιάπωνες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι απέναντι σε οποιαδήποτε στρατιωτική κίνηση των Ρώσων στο νησιωτικό αυτό σύμπλεγμα το οποίο εκτείνεται βορειοανατολικά του Χοκκάϊντο έως την Κάμτσατκα της ρωσικής Άπω Ανατολής. Δεν είναι τυχαίο που οι ισχυρά οχυρωμένες Κουρίλες ήταν ένα από τα πιο ψυχρά μέτωπα του Ψυχρού Πολέμου.
Τον Οκτώβριο η Μόσχα είχε ανακοινώσει ότι θα ανέπτυσσε για πρώτη φορά το εν λόγω πυραυλικό σύστημα στα νησιά «στο πλαίσιο ασκήσεων» και όχι μόνιμα. Όμως… ουδέν μονιμότερον εκ του προσωρινού. Η ένταξη σε υπηρεσία των S-300V4 εκεί αποτελεί δυσάρεστη έκπληξη για το Τόκυο καθώς γίνεται λίγο μετά την αποχώρηση του πρώην πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε ο οποίος πίεζε τον Πρόεδρο Πούτιν για επίλυση του ζητήματος.
Αλέξανδρος Θεολόγου