Τουρκία προς Rolls Royce: Ας επαναδιαπραγματευτούμε τη συμφωνία για τους κινητήρες του TF-X

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε πως η χώρα του ενδιαφέρεται να επανεκκινήσει τις συνομιλίες της με την εταιρία Rolls Royce για την σχεδίαση και παραγωγή του πρώτου τουρκικού εγχώριου μαχητικού αεροσκάφους TF-X.
Όπως σχολίασε ο Τούρκος υπουργός, η κυβέρνησή του επιθυμεί να προωθήσει τη συνεργασία της με την Βρετανία στην παραγωγή του νέας γενιάς μαχητικού αλλά αυτό προϋποθέτει την επιλογή και ολοκλήρωση του κατάλληλου κινητήρα, ώστε το τελικό σχέδιο να τροποποιηθεί κατάλληλα. Ο Τσαβούσογλου παραδέχτηκε πως η διαδικασία αυτή έχει καθυστερήσει σημαντικά και βρίσκεται εκτός του αρχικού προγράμματος που προέβλεπε την ολοκλήρωση του πρωτοτύπου του TF-X ως το 2023. Το νέο χρονοδιάγραμμα, αν οι συνομιλίες ευωδοθούν, θα παράξει το πρώτο αεροσκάφος ως το 2025-2026.
Η ανακοίνωση έρχεται μετά το πάγωμα της συμμετοχής της Τουρκίας στο πολυεθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης του αμερικανικού Joint Strike Fighter, ωθώντας την τουρκική κυβέρνηση να αναζητήσει συνεργασίες με άλλες χώρες, ακόμα και με τη Ρωσία αναφορικά με το μαχητικό Su-57 ή Su-35 μέχρι να καλυφθεί το κενό ως την έλευση των τουρκικών εγχωρίων μαχητικών.
Η συνεργασία με την βρετανική Rolls Royce μπορεί να εντοπιστεί ως τον Οκτώβριο του 2015, όταν υπογράφηκε μνημόνιο κατανόησης μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και της βρετανικής εταιρίας για την ίδρυση προηγμένου τεψνολογικού κέντρου κατασκευών στη χώρα, το όγδοο συνολικά στον κόσμο, για τη μεταφορά τεχνολογίας και παραγωγής. Το 2016 η Rolls Royce προσέφερε την δυνατότητα στην Τουρκία συνεργασίας συμπαραγωγής για την παραγωγή κινητήρων για τις προς ανάπτυξη πλατφόρμες των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, του μαχητικού αεροσκάφους TF-X, ελικοπτέρων, αρμάτων μάχης, πυραύλων κλπ.
Οι συμφωνίες αυτές δεν υλοποίηθηκαν μέχρι τέλους, λόγω διαφωνιών στο βαθμό μεταφοράς τεχνολογίας. Η Rolls Royce είχε “παγώσει” μια εν δυνάμει συμφωνία ύψους 100 εκατομμυρίων λιρών Αγγλίας (132 εκατομμύρια δολάρια) με τον τουρκικό κατασκευαστικό όμιλο Kale για τον παραπάνω λόγο. Παράλληλα, το 2017, υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της BAE Systems και της Turkish Aerospace Industries (TAI), υπεύθυνης βασικά για την παραγωγή του TF-X ύψους 125 εκατομμυρίων δολαρίων για συνεργασία στην πρώτη αναπτξιακή φάση του νέου μαχητικού 5ης γενεάς της Τουρκίας.
Την περασμένη Άνοιξη οι συνομιλίες με τη Rolls Royce οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο αλλά οι εξελίξεις με την αποχώρηση από το πρόγραμμα JSF κάνουν την Τουρκία πρόθυμη να ξαναρίξει γέφυρες συνεργασίας προς την βρετανική εταιρία.