Σπεσιαλίστας στα ακροβατικά και τις αιφνιδιαστικές ανατροπές, ο Πέδρο Σάντσεθ, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, έχει οικοδομήσει την εικόνα του ακλόνητου κατά την διάρκεια μίας πολιτικής καριέρας γεμάτη εντάσεις. «Έχω μάθει να δίνω το μάξιμουμ μέχρι ο διαιτητής να σφυρίξει το τέλος της αναμέτρησης», έλεγε ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ισπανίας (PSOE), κάποτε ερασιτέχνης μπασκετμπολίστας, στην αυτοβιογραφία του με τίτλο «Εγχειρίδιο Αντίστασης» (2019).
Ο Ισπανός πρωθυπουργός διαβεβαίωσε την περασμένη Τετάρτη ότι θα σκεφτεί αυτό το «τέλος της αναμέτρησης» μετά την ανακοίνωση της έναρξης έρευνας κατά της συζύγου του Μπεγκόνια Γκόμεθ για «διαφθορά» και «αθέμιτη επιρροή».
Για να ανακοινώσει τελικά σήμερα ότι δεν αποχωρεί παρά την «εκστρατεία δυσφήμησης» για την οποία κατηγορεί την δεξιά αντιπολίτευση, θεωρώντας ότι η δικαστική αυτή έρευνα είναι η τελευταία της έκφανση. «Έπειτα από αυτές τις ημέρες στοχασμού, έχω καταλήξει», είπε υποσχόμενος να συνεχίσει «με ακόμη μεγαλύτερη δύναμη»: «Θα δείξουμε στο κόσμο πώς υπερασπιζόμαστε την δημοκρατία. Ας βάλουμε τέλος σε αυτόν τον χείμαρρο λάσπης», δήλωσε.
Αρνούμενος κάθε πολιτικό υπολογισμό, ο Πέδρο Σάντσεθ, στην εξουσία από το 2018, υπερασπίσθηκε στην σύζυγό του, η οποία «δέχθηκε επίθεση αποκλειστικά για πολιτικούς λόγους». Πρέπει να πούμε «μέχρι εδώ», διαφορετικά «ο ευτελισμός του δημόσιου βίου (…) θα μας καταδικάσει ως χώρα», είπε.
«Πολιτικό χάρισμα»
Γοητευτικό χαμόγελο και φωτογένεια, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας – στην αρχή της καριέρας του επονομάσθηκε «El guapo» (Το ομορφόπαιδο) – είναι συνηθισμένος στις παρτίδες πόκερ που του έχουν επιτρέψει επανειλημμένως να βγει από δύσκολες καταστάσεις.
Γεννημένος στις 29 Φεβρουαρίου 1972 στην Μαδρίτη από μητέρα δημόσιο υπάλληλο και πατέρα επιχειρηματία, ο οικονομολόγος – για το διδακτορικό του κατηγορείται για λογοκλοπή, πράγμα που ο ίδιος αρνείται- ανέλαβε τα ηνία του Σοσιαλιστικού Κόμματος το 2014.
Σχετικά αρχάριος και άγνωστος, εμφανίζεται ως «ακτιβιστής της βάσης». Αλλά αυτή η πρώτη του εμπειρία καταλήγει σε αποτυχία: το κόμμα του καταγράφει τα χειρότερα εκλογικά ποσοστά στην ιστορία του και τα κομματικά στελέχη τον ωθούν προς την έξοδο.
Αν και πολλοί είναι αυτοί που αναγγέλλουν το τέλος της πολιτικής του καριέρας, ο Πέδρο Σάντσεθ καταφέρνει να αναρριχηθεί και πάλι στην ηγεσία του PSOE έξι μήνες αργότερα, αφού όργωσε την Ισπανία με το Peugeot 407 για να συναντηθεί με μέλη του κόμματος, που καταλήγουν να του δώσουν την υποστήριξή τους.
Εντάσεις και παρτίδες πόκερ
Η επιμονή αυτήν τον φέρνει στην εξουσία τον Ιούνιο 2018 έπειτα από μία ακόμη παρτίδα πόκερ: έχοντας συγκεντρώσει γύρω από την πρόταση μομφής που καταθέτει, το σύνολο της ισπανικής αριστεράς μαζί με τα βασκικά και καταλανικά κόμματα, ανατρέπει τον συντηρητικό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι, θύμα σκανδάλου διαφθοράς, και αναλαμβάνει την πρωθυπουργία.
Επικεφαλής μίας ασταθούς κυβερνητικής πλειοψηφίας, αναγκάζεται να προκηρύξει εκλογές το 2019, τις οποίες κερδίζει. Στην συνέχεια, στις αρχές του 2020 αποδέχεται γάμο σκοπιμότητας με τους κάποτε αδελφικούς εχθρούς του Podemos, για να παραμείνει στην εξουσία.
Κυβερνά με κυβέρνηση μειοψηφίας, καταφέρνει σε διάστημα πέντε ετών να αναμορφώσει την αγορά εργασίας και τις συντάξεις, να αυξήσει κατά 50% τον κατώτατο μισθό και να εισαγάγει νόμο για την αποκατάσταση της μνήμης των θυμάτων του Εμφυλίου Πολέμου (1936-1939) και της δικτατορίας του Φράνκο (1939-1975).
Αν και στις δημοσκοπήσεις θεωρήθηκε “πολιτικά νεκρός”, μετά την ήττα της αριστεράς στις τοπικές εκλογές της 28ης Μαΐου 2023, ο 51χρονος Πέδρο Σάντσεθ έβαλε νέο στοίχημα προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές δύο μήνες αργότερα.
Έρχεται δεύτερος, μετά τον πολιτικό του αντίπαλο, τον συντηρητικό Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, αλλά καταφέρνει να διατηρήσει την πρωθυπουργία λαμβάνοντας ψήφο εμπιστοσύνης αφού εξασφάλισε την υποστήριξη της ριζοσπαστικής αριστεράς, αλλά και των αυτονομιστικών κομμάτων της Ισπανίας, ανάμεσά τους και το κόμμα Junts per Catalunya του Κάρλες Πουτσντεμόν, με τίμημα ακριβές υποχωρήσεις. Η βασική υποχώρηση: νόμος αμνηστίας για τους αυτονομιστές που ενεπλάκησαν στην απόπειρα απόσχισης της Καταλονίας το 2017, μέτρο στο οποίο είχε αντιταχθεί στο παρελθόν.
Πρώην μέλος του επιτελείου του ανώτατου εκπροσώπου του ΟΗΕ στην Βοσνία, ο Πέδρο Σάντσεθ βρέθηκε το τελευταίο διάστημα στο διεθνές προσκήνιο επικρίνοντας επανειλημμένως την επίθεση του Ισραήλ στην Γάζα και δεσμευόμενος για ταχεία αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους από την Ισπανία.
