Ο κρίσιμος τομέας της εκπαίδευσης στην ΠΑ αντιμετωπίζει -ως γνωστόν- εδώ και χρόνια σοβαρά προβλήματα με χαμηλές διαθεσιμότητες αεροσκαφών και παλαιότητα υλικού που δεν μπορεί να αντικατασταθεί, ενώ υπό τις παρούσες συνθήκες είναι πλέον θέμα χρόνου το πότε θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Οι «κλασικές» λύσεις (εκσυγχρονισμός, αντικατάσταση αεροσκαφών) είναι ανύπαρκτες και οι άλλες επιλογές εμφανίζονται εξαιρετικά περιορισμένες εάν δεν υπάρξει καίρια αλλαγή φιλοσοφίας.
Οι αναγνώστες της Π&Δ έχουν παρακολουθήσει μέσα από τις σελίδες μας τις αλλαγές φιλοσοφίας που υπάρχουν ήδη διεθνώς εδώ και αρκετά χρόνια στο χώρο της στρατιωτικής αεροπορικής εκπαίδευσης που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο αεροπορικής ισχύος. Σε πολλές αεροπορίες όπως η RAF, τηνΣιγκαπούρη, το Ισραήλ, τη Γαλλίας αλλά κυρίως την USAF έχουν υιοθετήσει ευέλικτα προγράμματα στα οποία η εκπαίδευση αντιμετωπίζεται ως παροχή υπηρεσίας που αγοράζεται από κάποιον πάροχο με διάφορες μορφές σύμπραξης και συνεργασίας.
Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, αναζητώντας λύσεις στο πρόβλημα που όλο και μεγαλώνει, έχει υπό εξέταση μια τέτοια πρόταση «Βελτιστοποίησης της Εκπαίδευσης» που προέρχεται από την Lockheed Martin.
Η ρηξικέλευθη πρόταση είναι δέσμη ολοκληρωμένων λύσεων που θα επιτρέψει στην ΠΑ όχι μόνο να επιλύσει τα σημερινά προβλήματα στο σύστημα εκπαίδευσης (κυρίως αυτά που αφορούν τα μέσα, τις υποδομές και την υποστήριξή τους) αλλά να κάνει και το άλμα στο επόμενο επίπεδο ποιοτικής προετοιμασίας χειριστών για τα εκσυγχρονισμένα F-16V και να θέσει βάσεις ενός μελλοντικού εξελικτικού συστήματος για μαχητικά πέμπτης γενιάς. Είναι προσανατολισμένη στον εκπαιδευόμενο και όχι στα μέσα, όπως οι λύσεις «κλασικής φιλοσοφίας» μέχρι σήμερα και η «μεγάλη υπόσχεση» ότι μπορεί να εφαρμοστεί με το ίδιο ή και χαμηλότερο κόστος που προβλέπεται σήμερα αλλά και χωρίς οποιαδήποτε επιπλέον επένδυση ή χρηματοδότηση από την πλευρά της ΠΑ, που έτσι και αλλιώς δεν μπορεί να γίνει την τρέχουσα περίοδο.
Να θυμίσουμε ότι σήμερα τα Στάδια ΙΙΑ/Β, ΙΙΙ και IV υλοποιούνται με αεροσκάφη T-6A και T-2C/E. Επιγραμματικά στο πλαίσιο της πρότασης «Βελτιστοποίησης της Εκπαίδευσης» θα υπάρξει συνεργασία ενός φορέα του ιδιωτικού τομέα υπό την Lockheed Martin με την ΠΑ που θα διασφαλίσει ένα νέο εκπαιδευτικό σύστημα με ομαλή και σύντομη μετάβαση από το υφιστάμενο και περιλαμβάνει:
- Θα αξιοποιηθεί ο στόλος των T-6A με γενική συντήρηση και ανακατασκευή των αεροσκαφών ώστε ο απαιτούμενος αριθμός να είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα για το εκπαιδευτικό έργο της ΠΑ.
- Τα Texan II θα παραμείνουν φυσικά στην ιδιοκτησία της ΠΑ αλλά ο νέος ιδιωτικός φορέας θα αναλάβει εξ ολοκλήρου σε συνεργασία με τον κατασκευαστή του Τ-6 την υποστήριξη του αεροσκάφους .
- Η ΠΑ θα διατηρήσει πλήρως την υλοποίηση και ευθύνη της συντήρησης των T-6 με το τεχνικό προσωπικό που διαθέτει, χωρίς όμως το τελευταίο να αντιμετωπίζει τα προβλήματα εξεύρεσης και επάρκειας ανταλλακτικών που υφίστανται σήμερα.
- Συντήρηση/αποκατάσταση, εκσυγχρονισμό και υποστήριξη θα υπάρχει και όλη η υπόλοιπη εκπαιδευτική υποδομή που είχε αποκτηθεί με τα T-6, περιλαμβανομένου του εξομοιωτή και των άλλων βοηθημάτων.
- Τα T-6A και η λοιπή υποδομή θα συνεχίσουν να παρέχουν εκπαιδευτικό έργο όπως και σήμερα (Στάδιο ΙΙΑ & ΙΙΒ) από την ίδια την ΠΑ με τους έμπειρους εκπαιδευτές που διαθέτει, χωρίς καμία αλλαγή από το τρέχον πλαίσιο.
- Σημαντική αλλαγή θα υπάρξει στα Στάδια ΙΙΙ & IV, «εξυπηρετούμενα» σήμερα από τα T-2C/E Buckeye που προτείνεται να αποσυρθούν.
- Θα αντικατασταθούν από νέο εκπαιδευτικά L-39CW AJT (Advanced Jet Trainer), που όμως υπογραμμίζεται ούτε θα αγοραστούν ούτε θα ενοικιαστούν άμεσα από την ΠΑ αλλά θα τα προσφέρει ο πάροχος των υπηρεσιών ενώ ο ίδιος θα έχει και την πλήρη ευθύνη της συντήρησής τους ώστε ικανός αριθμός να είναι διαθέσιμος για το συμβατικό έργο που θα αναλάβει. Έτσι δεν θα απαιτηθεί οποιαδήποτε επένδυση σε αεροσκάφη και συστήματα.
- Ο πάροχος των υπηρεσιών θα παρέχει επίσης εξομοιωτές θόλου για τα L-39CW AJT και άλλα εκπαιδευτικά βοηθήματα στο σύνολό τους χωρίς ανάγκη επένδυσης ή άλλου κόστους πέραν της αγοράς χρόνου εκπαίδευσης.
- Όλα τα παραπάνω με την μη απαίτηση εκροή ενός σημαντικού ποσού για την αγορά αντικαταστάτη του Τ-2, εξασφαλίζει στην ΠΑ την δυνατότητα επιλογής αεροσκάφους σε δεύτερο στάδιο και αφού οι οικονομικές συνθήκες βελτιωθούν.
- Το L-39CW AJT (Advanced Jet Trainer) στην ίδια οικογένεια με το Aero L-39ΝG που προωθεί η Aero Vodochody είναι ένα διαφορετικό μοντέλο βασισμένο στο γνωστό L-39C αλλά πλήρως ανακατασκευασμένο και εκσυγχρονισμένο σε όλους τους τομείς. Διατηρεί πρακτικά μόνο η δομή του Albatross και υιοθετείται ο FJ44-4M της Williams με FADEC, εγκαθίσταται πλήρως ηλεκτρονικό πιλοτήριο (full glass cockpit) με δυο ή τρεις MFD (προσαρμοσμένο στη φιλοσοφία του F-16), HUD, HOTAS αλλά και πλήρη υποδομή «συνθετικής εκπαίδευσης». Η τελευταία προσομοιώνει πλήρως συστήματα (ραντάρ, αυτοπροστασίας κ.ά.), επιχειρησιακό εξοπλισμό (ατρακτίδια στόχευσης, αναγνώρισης, παρεμβολείς) και οπλισμό (αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους). Έτσι μπορεί να υλοποιηθεί εκπαίδευση έως και το επίπεδο LIFT (Lead-In Fighter Training) με σημαντική εξοικονόμηση κόστους. H υποδομή του L-39CW ενσωματώνει επίσης ραδιοζεύξεις που επιτρέπουν την διασύνδεση πολλαπλών αεροσκαφών μεταξύ τους και τροφοδοτεί την υποδομή «συνθετικής εκπαίδευσης» που προαναφέρθηκε για άκρως ρεαλιστική συνεκπαίδευση.
- Η ΠΑ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τους δικούς της εκπαιδευτές και τεχνικούς, τους οποίους ο ιδιωτικός φορέας θα προετοιμάσει για τα L-39CW στο απαιτούμενο επίπεδο διαθεσιμότητας. Έτσι παραμένει εντός των κόλπων της ΠΑ το σύνολο του ανθρώπινου παράγοντα -εκπαιδευτές, τεχνικοί και εκπαιδευόμενοι- που είναι και ο σημαντικότερος κρίκος της διαδικασίας για την ασφάλεια πτήσεων και το επιδιωκόμενο μελλοντικό αποτέλεσμα ως στελεχών των πολεμικών Μοιρών.
- Η πρόταση δημιουργεί και τις προϋποθέσεις για να υλοποιηθεί το όνειρο δεκαετιών της ΠΑ, το Διεθνές Κέντρο Αεροπορικής Εκπαίδευσης στην Καλαμάτα, που προς το παρόν όμως έχει βαλτώσει λόγω οικονομικής δυσπραγίας. Τα πόσα περιγράφηκαν παραπάνω καλύπτουν τις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά εύκολα θα μπορούσαν να επεκταθούν ώστε να μπορούν να καλύψουν και αυτές άλλων αεροποριών. Σε μια τέτοια περίπτωση η ΠΑ θα μπορεί πλέον να μεταπουλά τις υπηρεσίες με κέρδος αποκτώντας μια σημαντική πηγή εσόδων. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα δημιουργούσε όμως και επιπλέον οφέλη δεσμών με άλλες αεροπορίας και οικονομικών ωφελημάτων για την τοπική οικονομία.
- Η πρόταση «Βελτιστοποίησης της Εκπαίδευσης» έχει και ορισμένες παραμέτρους «προστιθέμενης αξίας», όπως η δυνατότητα επέκτασης της υποδομής «συνθετικής εκπαίδευσης» ώστε να καλύψει τους μελλοντικούς χειριστές πολυκινητήριων αεροσκαφών (μεταγωγικών, πυροσβεστικών) της ΠΑ με παροχή εξομοιωτή πτήσης (side-by-side) για «Lead–In» εκπαίδευση σε Hercules που θα μπορεί να επεκταθεί και για C-27.
- Στο ίδιο πλαίσιο η Lockheed Martin προτείνει και σχεδιασμό για τον εκσυγχρονισμό των μέσων του ΚΕΑΤ στην ΑΒ Ανδραβίδας που θα ενισχύσουν τη διεξαγωγή ασκήσεων με μεγάλη συμμετοχή όπως η ΗΝΙΟΧΟΣ (εθνική και διεθνή έκδοση), την απόκτηση (και πάλι με την αγορά υπηρεσιών) περιβάλλοντος ACMI (Air Combat Maneuvering Instrumentation) με πλήρη δυνατότητα καταγραφής/απενημέρωσης κ.ά.
Πολλά περισσότερα για το θέμα μπορείτε να βρείτε στο τρέχον τεύχος της Π&Δ 384 (ΜΑΪΟΣ 2018) που κυκλοφορεί.