ΟΙ ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΙ ΑΣΟΙ ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΣ (Αρχείο ΠΤΗΣΗ)
H πολεμική εμπλοκή της Κορέας (1950-1953) ήταν η μοναδική περίπτωση στην Ιστορία που αντιπαρέταξε, έστω και ανεπίσημα, Σοβιετικούς και Αμερικανούς χειριστές. Για τους 39 άσους της USAF, που κατέρριψαν συνολικά 305 εχθρικά αεροσκάφη, έχουν γραφτεί χιλιάδες σελίδες. Ελάχιστες όμως λεπτομέρειες είναι γνωστές για τη μυστική δράση των 44 Σοβιετικών, οι οποίοι σημείωσαν 378 επιτυχίες και περιλαμβάνουν ανάμεσά τους δύο από τους μεγαλύτερους άσους της εποχής των τζετ, τον E.Pepelyaef (23 νίκες σε 109 αποστολές) και τον N.Sutiagin (21 νίκες σε 149 αποστολές).
του Βασίλη Σιταρά
Μέχρι την κατάρρευση της E.Σ.Σ.Δ., το 1991, πέπλο μυστηρίου κάλυπτε την άκρως απόρρητη εμπλοκή ενός μικρού σχετικά αριθμού Σοβιετικών πιλότων και τεχνικών στην Κορέα, η οποία αποφασίστηκε το 1950 από τον ίδιο το Στάλιν. Τόσο η αμερικανική Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA) όσο και κάποιοι χειριστές της USAF είχαν επιβεβαιώσει το γεγονός, οι τελευταίοι μιλώντας για αντιπάλους «που δεν έμοιαζαν καθόλου με Κινέζους ή Βορειοκορεάτες».
Εντούτοις, φως στην όλη ιστορία θα μπορούσε να δώσει μόνο η σύλληψη ενός αιχμαλώτου, κάτι που ουδέποτε συνέβη. Ο λόγος ήταν απλός: Οι Σοβιετικοί είχαν απαγορεύσει αυστηρά στους πιλότους τους να πετούν πάνω από τη θάλασσα και νοτίως του 38ου παραλλήλου. Όμως, τα μέτρα ασφαλείας εκτείνονταν και σε άλλους τομείς. Υιοθετήθηκαν κινεζικά ή βορειοκορεατικά ονόματα, εθνόσημα και εξοπλισμός, οι δε βασικές λέξεις επικοινωνίας λέγονταν στην κινεζική γλώσσα (!).
Η στρατολόγηση όσων στάλθηκαν στην Κορέα έγινε σε καθαρά εθελοντική βάση, με ιδιαίτερη προτίμηση των βετεράνων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι πέντε τουλάχιστον Σοβιετικοί πιλότοι, όπως και επτά Αμερικανοί, έγιναν άσοι και στους δύο πολέμους). Ούτε καν οι ίδιες οι οικογένειες των πιλότων δε μάθαιναν πού πήγαιναν οι δικοί τους.
NORTH AMERICAN F-86 SABRE, το σημαντικότερο μαχητικό τζετ της Ιστορίας (ΑΡΧΕΙΟ ΠΤΗΣΗ, Μέρος 1ο)
Ακολουθούσε μια περίοδος εκπαίδευσης στο MiG-15, ιδίως για όσους δεν ήταν εξοικειωμένοι με το κορυφαίο τότε ρωσικό μαχητικό, και κατόπιν έφευγαν για το μέτωπο. Εκεί γρήγορα διαπίστωναν ότι η κλειστή αερομαχία ήταν αρκετά διαφορετική από ό,τι πέντε μόλις χρόνια πριν, καθώς οι ταχύτητες και τα ύψη της εμπλοκής είχαν διπλασιαστεί. Τα συμπιεζόμενα κόκπιτ και τα εκτινασσόμενα καθίσματα ήταν πλέον στάνταρντ, οι δε τρομακτικές επιταχύνσεις που ανέπτυσσαν τα διηχητικά τζετ δεν είχαν σχέση με την προηγούμενη εμπειρία από την εποχή της έλικας.
Βασική τακτική που ίσχυσε στην Κορέα ήταν η αιφνιδιαστική επίθεση από μεγάλο ύψος, που εκφραζόταν με το ρητό «Το ύψος σού δίνει την πρωτοβουλία». Οι Σοβιετικοί ευτύχησαν να διαθέτουν ένα καταδιωκτικό σχεδιασμένο ειδικά για στρατοσφαιρικά ύψη με οροφή 5-6.000 πόδια ανώτερη από του αμερικανικού F-86A/E (η «ψαλίδα» όμως έκλεισε κάπως τους τελευταίους μήνες της σύγκρουσης με την εισαγωγή σε υπηρεσία του επανασχεδιασμένου F-86F).
Προσπαθούσαν λοιπόν να χτυπήσουν τον αντίπαλο με την πρώτη διέλευση, γιατί γνώριζαν ότι σε περίπτωση που τους ξέφευγε θα κατέβαινε αμέσως σε χαμηλότερο ύψος (κάτω από 20.000 πόδια), όπου το F-86 ήταν πιο ευέλικτο. Ο στόχος τους δεν ήταν η εμπλοκή σε αερομαχία με τα Sabre, αλλά μόνο η αναχαίτιση των αμερικανικών βομβαρδιστικών, τα οποία όμως συχνά προστατεύονταν από Sabre.
ER.1999.103
Έτσι, εμφανίζονταν να πετούν πάνω από το στόχο τον οποίο υπεράσπιζαν σε δύο επίπεδα: το χαμηλότερο στοιχείο περίμενε τα βομβαρδιστικά και το υψηλότερο τα μαχητικά συνοδείας, στα οποία επετίθετο έχοντας το προαναφερθέν πλεονέκτημα του ύψους. Όπως και στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι σχηματισμοί πτήσεως ήταν το Para (δύο αεροσκάφη) και το Zveno (τέσσερα αεροσκάφη).
Κάτω στο έδαφος και εν αναμονή του συναγερμού οι Σοβιετικοί σπάνια βρίσκονταν σε κατάσταση άμεσης ετοιμότητας (εντός των αεροσκαφών), αφού το μικροσκοπικό κόκπιτ του MiG-15 ήταν εξαιρετικά άβολο και δε διέθετε σύστημα κλιματισμού. Επιπλέον, οι ίδιοι στερούνταν του ειδικού εξοπλισμού που θα τους προστάτευε από το κρύο της Κορέας· ένα απλό δερμάτινο μπουφάν και ένα συνηθισμένο παντελόνι ήταν όλη η στολή τους, μαζί φυσικά με το κράνος και τη μάσκα οξυγόνου.
Σκόνη, λάσπη, χιόνι: Η ζωή στα αεροδρόμια στον Πόλεμο της Κορέας
Η 151η τακτική αεροπορική μονάδα καταδιωκτικών (fighter division) της Σοβιετικής Αεροπορίας ήταν η πρώτη που έφθασε στην Κορέα, τον Οκτώβριο του 1950. Διοικητής του συνόλου των σοβιετικών δυνάμεων τοποθετήθηκε αργότερα ο στρατηγός Georgiy Lobov, ενώ η διασημότερη προσωπικότητα που πήγε στο μέτωπο, ως επικεφαλής της 324ης μονάδας καταδιωκτικών, ήταν ο Ivan Kozhedub, που με 62 καταρρίψεις στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξε ο πρώτος άσος των Συμμάχων.
Συνολικά στάλθηκαν στην Κορέα μόλις 5.000 αεροπόροι και τεχνικοί, αριθμός πραγματικά ασήμαντος σε σχέση με το αντίστοιχο προσωπικό της USAF (1.285.000). Οι βάσεις εξόρμησης ήταν μόνο τρία κινεζικά αεροδρόμια βορείως του Γιαλού (Antung, Mapo, Tapao), διότι και τα 34 κορεατικά αεροδρόμια νοτίως του ποταμού συνεχώς βομβαρδίζονταν. Οι επιχειρήσεις ξεκίνησαν πολύ γρήγορα, την 1η/11/1950, και μια εβδομάδα αργότερα χάθηκε το πρώτο MiG-15 κατά τη διάρκεια της πρώτης στην Ιστορία αναμέτρησης αεριωθουμένων (ο θύτης ήταν ένα F-80 με πιλότο τον R. Brown).
Tη 17η/12/1950 άρχισαν οι αερομαχίες με τα αμερικανικά F-86 και οι Σοβιετικοί είχαν την πρώτη τους απώλεια από τον τύπο αυτό, που σε γενικές γραμμές ήταν ισάξιος με το MiG-15 και αποτέλεσε το μεγάλο του αντίπαλο. Επρόκειτο για τον ταγματάρχη Efromeyenko που καταρρίφθηκε από τον αντισυνταγματάρχη Hinton, αφού ο τελευταίος άδειασε πάνω του όλα τα πυρομαχικά του (1.802 βλήματα των 12,7 χιλιοστών).
Κατά μέσο όρο χρειάζονταν πάνω από 1.000 βολίδες από τα 6 πολυβόλα του Sabre για να καταρριφθεί ένα MiG, τη στιγμή που και ένα μόνο χτύπημα από το τερατώδες πυροβόλο του τελευταίου (διαμέτρου 37 χιλιοστών) ήταν θανάσιμο!
Από τις πλέον αξιόλογες πτυχές του αεροπορικού πολέμου ήταν η νυκτερινή αναχαίτιση των τεράστιων Β-29, που ισοπέδωσαν ακόμη και κατοικημένες περιοχές της Β. Κορέας. Μέχρι τις αρχές του 1952 χρησιμοποιήθηκαν χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία ελικοφόρα νυχτερινά μαχητικά. Το Φεβρουάριο του 1952 η μία από τις δύο μονάδες νυχτερινής δίωξης επανεξοπλίστηκε με MiG-15, παρά το γεγονός ότι ο τύπος δε διέθετε ραντάρ.
Οι Σοβιετικοί πιλότοι βρέθηκαν να πολεμούν κάτω από αντίξοες συνθήκες, αφού εκτός από τα Β-29 είχαν να αντιμετωπίσουν και τα εφοδιασμένα με ραντάρ νυχτερινά μαχητικά συνοδείας F3D/F-94, που κατέρριψαν συνολικά 10 MiG-15 (στις πρώτες νυκτερινές αναμετρήσεις τζετ της Ιστορίας).
Εντούτοις, δεν τα πήγαν καθόλου άσχημα και μάλιστα κατάφεραν να αναδείξουν το μοναδικό νυκτερινό άσο του πολέμου της Κορέας, τον ταγματάρχη Anatoliy Karielin, που έριξε 5 Β-29. Μετά την κατάρριψη και του πέμπτου Υπερφρουρίου, του οποίου τα αμυντικά πολυβόλα «φιλοδώρησαν» το αεροσκάφος του με 117 τρύπες, ο Karielin έλαβε τον επίζηλο τίτλο του Ήρωα της Σοβιετικής Ενώσεως.
Προτού μιλήσουμε -εντελώς συνοπτικά, αφού τα στοιχεία είναι λίγα- για τις πιο σημαντικές προσωπικότητες ανάμεσα στους ημερήσιους άσους της E.Σ.Σ.Δ., θα πρέπει να αναφέρουμε και ένα περιστατικό που εξηγεί ίσως το όλο ενδιαφέρον των Ρώσων για την Κορέα.
Η Μόσχα έστειλε στο μέτωπο ακόμη και τον ίδιο το σχεδιαστή του MiG-15, τον πασίγνωστο A.Mikoyan (1905-1970), προκειμένου να πληροφορηθεί από τους ίδιους τους πιλότους τις ατέλειες του δημιουργήματός του και να το βελτιώσει. Το βασικό σημείο που του επισήμαναν ήταν η ανεπάρκεια της θωράκισης του κόκπιτ πίσω από τα κεφάλι.
Δεν πέρασε πολύς καιρός και τα νέα αεροσκάφη που στάλθηκαν στην Κορέα είχαν εξαλείψει αυτό το μειονέκτημα. Αυτό δείχνει ότι η σχεδόν πειραματική (όπως δείχνει και το μέγεθός της) εμπλοκή στον πόλεμο ήταν πρωτίστως για την E.Σ.Σ.Δ. μια καλή ευκαιρία αξιολόγησης και βελτίωσης των καταδιωκτικών της, ενδεχομένως δε και των χειριστών της.
Ο μεγαλύτερος άσος της Κορέας ήταν ο συνταγματάρχης Evgeniy Pepelyaef, που σε πρώτη φάση εργάστηκε ως εκπαιδευτής Κινέζων και Κορεατών.
Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν τοποθετημένος στην Aπω Ανατολή και έτσι έχασε την ευκαιρία να γίνει άσος, καθώς η E.Σ.Σ.Δ. κήρυξε τον πόλεμο στην Ιαπωνία μόλις τον Αύγουστο του 1945. Η δράση του στην Κορέα κράτησε εννέα μήνες (Απρίλιος 1951-Ιανουάριος 1952) και περιλαμβάνει 109 πολεμικές αποστολές.
Αν και ενεπλάκη σε λίγες σχετικά αερομαχίες (36), κατάφερε να καταρρίψει 23 αμερικανικά αεροσκάφη, όλα αεριωθούμενα μαχητικά: 12 F-86 Sabre, 6 F-80 Shooting Star, 4 F-84 Thunderjet και 1 F-94 Starfire. Πάντως, το επίσημο σκορ του άσου είναι 20 νίκες, επειδή τις τρεις τις παραχώρησε στο συνοδό του (wingman), φαινόμενο αρκετά συχνό στην Ιστορία. Για τα κατορθώματά του αυτά έλαβε το βραβείο Λένιν, αποτελούμενο από 32 γραμμάρια χρυσού και πλατίνας, όμως πρόσφατα η φτώχεια τον ανάγκασε να το πουλήσει σε Αμερικανό συλλέκτη (1992).
Για το MiG-15 με το οποίο πέταγε στον πόλεμο, ο συνταξιούχος αεροπόρος έχει μόνο καλές αναμνήσεις: «Ήταν ένα τρομερά στιβαρό αεροπλάνο, με παροιμιώδη αντοχή στα πλήγματα του εχθρού, τα οποία αισθανόμασταν σαν στραγάλια! Πολλές φορές επιστρέφαμε στη βάση μας έχοντας δεχτεί τόσο μεγάλη ποσότητα πυρών που οι Αμερικανοί μάς θεωρούσαν καταρριφθέντες». Υπό την ηγεσία του η μονάδα την οποία διοικούσε (με διαφορά η πιο επιτυχημένη στην Κορέα) κατέρριψε μέσα σε λίγους μόνο μήνες 104 αεροπλάνα με τίμημα μόνο 10 απώλειες. Σήμερα το Μουσείο της Π.Α. στο Τατόι διαθέτει ένα ΜiG-15 βαμμένο με τα (βορειοκορεατικά) χρώματα του αεροπλάνου του Pepelyaef.
Ο δεύτερος σε καταρρίψεις άσος του πολέμου ήταν ο λοχαγός Nikolay Sutiagin με 21 επιτυχίες από τον Ιούνιο του 1951 ως το Φεβρουάριο του 1952 που αποχώρησε από το μέτωπο. Αυτός πραγματοποίησε 149 αποστολές και έλαβε μέρος σε 66 αερομαχίες με αεροσκάφη της ειρηνευτικής δύναμης του O.H.E. Τα θύματα και αυτού ήταν όλα μαχητικά τζετ: 15 F-86 (τα περισσότερα από οποιονδήποτε άσο της E.Σ.Σ.Δ.), 2 F-84, 2 F-80 και 2 Gloster Meteor.
Τρεις Σοβιετικοί πιλότοι μοιράζονται την τρίτη θέση με 15 καταρρίψεις, ήταν δηλαδή «τριπλοί άσοι». Για τον πρώτο από αυτούς, το λοχαγό Seraphim Subbotin, ο υπογράφων δε γνωρίζει λεπτομέρειες, εκτός από το ότι το ένα από τα 15 αεροσκάφη της λίστας του συγκρούστηκε μαζί του στις 35.000 πόδια (18/6/1951).
Ήταν ένα F-86 που τον καταδίωκε, όταν ο Ρώσος, ο οποίος είχε μόλις καταρρίψει άλλο ένα, άνοιξε τα αερόφρενά του και αιφνιδίασε τον Αμερικανό! Ο άλλος ήταν ο αντισυνταγματάρχης Alexander Smorchkov, που στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε καταρρίψει 2 Fw190 και 2 Bf109. Στην Κορέα πέταξε 191 (!) αποστολές την περίοδο μεταξύ Μαΐου 1951 και Φεβρουαρίου 1952 και κατέρριψε 5 F-86, 4 F-84, 4 F-80 και 3 βομβαρδιστικά Β-29.
NORTH AMERICAN F-86 SABRE, το σημαντικότερο μαχητικό τζετ της Ιστορίας (ΑΡΧΕΙΟ ΠΤΗΣΗ, Μέρος 2ο)
Την τριάδα συμπληρώνει ο λοχαγός Lev Schukin, που έριξε 5 F-86, 4 F-84, 3 F-80, 2 Meteor και ένα ελικοφόρο F-51. Βρισκόταν στο μέτωπο την ίδια περίοδο με τον προηγούμενο και πραγματοποίησε 121 εξόδους, που του έδωσαν την ευκαιρία να συμμετάσχει σε 36 αερομαχίες. Tη 17η/3/1951 και την 11η/1/1952 ο Schukin καταρρίφθηκε από F-86, αλλά επέζησε.
Ο τελευταίος Σοβιετικός άσος τον οποίο θα αναφέρουμε (για τους άλλους βλ. πίνακα) είναι ο λοχαγός Mikhail Ponomaref, που με 12 επιτυχίες (6 F-84, 3 F-86, 3 F-80) ήταν μόλις ένατος στη λίστα της Κορέας. Τα δύο αξιοσημείωτα σχετικά με αυτόν το βετεράνο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (όπου είχε καταρρίψει 5 FW190) είναι τα εξής: Πρώτον, έλαβε μέρος σε 96 (!) αερομαχίες από τον Ιούνιο του 1951 ως το Φεβρουάριο του 1952, δηλαδή ήταν ίσως ο πλέον ενεργός πιλότος της όλης σύγκρουσης (οι αποστολές του έφθασαν τις 175). Δεύτερον, πρόκειται για τον έναν από τους δύο μόνο πιλότους του πολέμου που σε μία μόνο ημέρα έριξαν τέσσερα αεριωθούμενα καταδιωκτικά (F-84 στις 11/9/1951).
Ο δεύτερος ήταν Αμερικανός, αλλά ο θάνατός του μας ενδιαφέρει άμεσα και με αυτόν θα ολοκληρώσουμε τη σύντομη παρουσίασή μας, αφού υπήρξε το πιο διάσημο θύμα των Σοβιετικών πιλότων. Μιλάμε ασφαλώς για το θρυλικό Τεξανό George Davis, τον καλύτερο κατά πολλούς πιλότο των H.Π.A. στην Κορέα και το μοναδικό χειριστή F-86 που τιμήθηκε (μετά θάνατον) με το Μετάλλιο Τιμής του Kογκρέσου.
Με πλούσια δράση και στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αυτός ο άνθρωπος προηγούνταν στις αρχές του 1952 της λίστας των Αμερικανών άσων με 12 καταρρίψεις, εκ των οποίων οι 4 είχαν σημειωθεί στις 13/12/1951. Ήταν 8:25 το πρωί της 10ης/2/1952, όταν ο διάσημος ταγματάρχης της 334 μοίρας ήταν επικεφαλής 18 αεροσκαφών στις 32.000 πόδια, περίπου 50 χιλιόμετρα νότια του ποταμού Γιαλού. Ξαφνικά είδε ένα επερχόμενο κύμα από 6 MiG-15 και έτρεξε με το συνοδό του να τα αναχαιτίσει, προτού επιτεθούν σε ομάδα παρακείμενων βομβαρδιστικών.
Δεν είδε όμως ότι από κοντά ακολουθούσε και δεύτερο κύμα από άλλα 6 MiG-15, με αποτέλεσμα να εμπλακεί σε άνιση αερομαχία όπου η αριθμητική υπεροχή του εχθρού ήταν 6 προς 1. Μέσα σε δευτερόλεπτα ο Davis κατέρριψε δύο MiG και ήταν έτοιμος να χτυπήσει και τρίτο, όταν ο Mikhail Averin της 97ης μονάδας καταδιωκτικών τον γάζωσε από τα 800 μέτρα και τον έστειλε να καρφωθεί σε ένα βουνό.
O Davis ήταν η μοναδική κατάρριψη του Averin σε όλο τον πόλεμο! Ο συνοδός του εκείνη την ημέρα, Leonid Savichef, θυμάται: «Ήμουν έτοιμος να πυροβολήσω τον Αμερικανό, όταν άκουσα κάτι να πέφτει πάνω στο αεροσκάφος μου. Κοίταξα ψηλά και είδα τον Averin, το συνοδό μου, να πλήττει το F-86 που καταδιώκαμε, ο δε θόρυβος προερχόταν από τους κάλυκες των βλημάτων του που έπεσαν πάνω μου.
Το F-86 άρχισε να βγάζει καπνό και τελικά έπεσε. Δύο μέρες αργότερα μάθαμε ότι ήταν ο ταγματάρχης Davis!». Ο θάνατος του ηρωικού Τεξανού ήταν μια τεράστια απώλεια για την Αμερικανική Αεροπορία. Αν και οι 14 επιτυχίες του ξεπεράστηκαν τελικά λίγο πριν λήξει ο πόλεμος από δύο συναδέλφους του (McConnell 16, Jabara 15), αυτοί πετούσαν με το επανασχεδιασμένο F-86F, που τους έδινε αποφασιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με τα μοντέλα «Α/Ε».
Εξάλλου, και οι ίδιοι οι επίλεκτοι Σοβιετικοί άσοι δεν υπήρχαν πλέον στην Κορέα, έχοντας αποσυρθεί από την άνοιξη του 1952. Τους διαδέχτηκαν νέοι και άπειροι πιλότοι, οι οποίοι δεν τα πήγαν και τόσο καλά απέναντι στο καινούριο Sabre (μια λύση θα ήταν να εφοδιαστούν με το θαυμάσιο MiG-17 που είχε ήδη εισέλθει σε παραγωγή, όμως απορρίφθηκε για λόγους ασφαλείας).
Το μεγάλο ερώτημα που μένει είναι φυσικά το εξής: Πόσα αεροσκάφη κατέρριψε η κάθε πλευρά (Αμερικανοί-Σοβιετικοί) στα τρία σχεδόν χρόνια της εναέριας αντιπαράθεσης; Ακριβής απάντηση δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή και ίσως να μην υπάρξει ποτέ, αν και μετά την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος άρχισαν διεξοδικές έρευνες, τα πορίσματα των οποίων αναμένονται. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να θεωρηθεί κάπως υπερβολικός ο αρχικός ισχυρισμός των Ρώσων ότι κατέρριψαν 1.300 αεροσκάφη (!) των χωρών του O.H.E., με τίμημα 345 απώλειες από οποιονδήποτε λόγο (συμπεριλαμβανομένων των ατυχημάτων).
Ομοίως η USAF αρχικά υποστήριζε ότι μόνο το F-86 είχε καταστρέψει στον αέρα 792 MiG-15 του Βορά (κινεζικά, σοβιετικά, κορεατικά) με κόστος 78 αεροσκάφη, ενώ σήμερα μιλάει πλέον για 379 και 103 αντίστοιχα, με αποτέλεσμα ο (υποτιθέμενος) λόγος καταρρίψεων/καταρριφθέντων που συνδέει τα δύο διασημότερα μαχητικά τζετ της Ιστορίας να έχει πλέον μειωθεί κατά τρεις φορές.
Εξυπακούεται ότι τα αεροσκάφη του Νότου με τις ευθείες πτέρυγες, μερικά από τα οποία δεν ήταν καν τζετ (Β-29, Ρ-51 κ.λπ.), στην κυριολεξία αποδεκατίστηκαν από το MiG-15. Το προσωπικό συμπέρασμα του υπογράφοντος με βάση τα (περιορισμένα) διαθέσιμα στοιχεία είναι ότι το μικρό σοβιετικό εκστρατευτικό σώμα στην Κορέα πέτυχε ευνοϊκό λόγο καταρρίψεων/καταρριφθέντων, δηλαδή ανώτερο της μονάδας, και μάλιστα ακόμη και απέναντι στην αξιοζήλευτη κατηγορία που ονομάζεται αεριωθούμενα μαχητικά της USAF (F-80, F-84, F-86, F-94).
Απέναντι όμως μόνο στο F-86, που ήταν συγκρίσιμο με το MiG-15, η ζυγαριά γέρνει μάλλον υπέρ των Αμερικανών. Φυσικά, η κατάσταση θα ήταν διαφορετική εάν οι Σοβιετικοί δεν αντικαθιστούσαν το 1952 τους βετεράνους χειριστές με νέους και εάν είχαν φέρει στην Κορέα το φανταστικό MiG-17, που στην πρώτη φάση του πολέμου του Βιετνάμ (1965-1968) προβλημάτισε εντονότατα ακόμη και το F-4.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 7 Μαρτίου 1951: Επιχείρηση “Ripper” – η τέταρτη μάχη της Σεούλ (πόλεμος της Κορέας)
ΟΙ 44 ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΙ ΑΣΟΙ ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΣ
E.Pepelyaef 23 D.Samoylof 10 A.Mitusov 7 A.Nikolayef 5 N.Sutiagin 21 A.Boytsof 9 N.Korneyenko 7 V.Kolyadin 5
S.Subbotin 15 G.Gyes 9 A.Kaliuzhny 7 V.Popov 5
A.Smorchkov 15 M.Mikhin 9 A.Karasyov 7 G.Satalov 5
L.Schukin 15 P.Melouskin 9 S.Fedorets 7 A.Bashman 5 D.Oskin 14 L.Ivanov 8 V.Lepikov 6 A.Balabakin 5
N.Dogasenko 14 A.Rozhkov 8 N.Zamieskin 6 N.Shkodin 5
S.Kramarenko 13 G.Pulov 8 F.Shebanov 6 M.Danilov 5
M.Ponomarev12 B.Obratsov 7 P.Minervin 6 G.Bogdanov 5
S.Bakhayev 11 V.Alfeyev 7 V.Kvostantsev 5 V.Bielousov 5
G.Okhay 10 V.Zaplavnev 7 N.Serdyuk 5 A.Karielin 5
Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο τεύχος της ΠΤΗΣΗ Νο 154 – Φεβρουάριος 1998
