Το North American ΝΑ-335, αποτελεί ένα από τα λιγότερο γνωστά κεφάλαια στην ιστορία της αεροπορικής ιστορίας του Ψυχρού Πολέμου. Αν και ποτέ δεν πέρασε στην παραγωγή, το πρόγραμμα αντιπροσωπεύει μια σειρά από καινοτόμες ιδέες και τεχνολογικές προκλήσεις της εποχής του.
Η δεκαετία του 1960 ήταν μια περίοδος έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης, όχι μόνο στον διαστημικό τομέα αλλά και στην αεροπορική ανωτερότητα. Η USAF αναζητούσε ένα νέο μαχητικό που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα F-4 Phantom II, ειδικά μετά την εμπειρία του Βιετνάμ όπου οι απώλειες ήταν υψηλές και οι επιδόσεις των αεροσκαφών κρίθηκαν ανεπαρκείς σε ορισμένους τομείς. Έτσι το πρόγραμμα F-X ξεκίνησε με πρόθεση να δημιουργηθεί ένα αεροσκάφος αεροπορικής υπεροχής, με αυξημένη ευελιξία, μεγαλύτερη ακτίνα δράσης και βελτιωμένες ικανότητες αερομαχίας σε σχέση με το Phantom.
Το NA335 σχεδιάστηκε από την North American Aviation, μια εταιρεία με σημαντική παράδοση στην αεροδιαστημική βιομηχανία, όντας κατασκευάστρια του B-25 Mitchell και του P-51 Mustang κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και του F-100 Super Sabre στη δεκαετία του ’50. Το σχέδιο της για το πρόγραμμα F-X διέθετε δύο κινητήρες που θα του επέτρεπαν να φτάσει υπερηχητικές ταχύτητες χωρίς μετάκαυση, ενώ ταυτόχρονα θα διατηρούσε εξαιρετική ευελιξία χάρη σε ένα σύστημα ελέγχου fly-by-wire, κάτι που ήταν επαναστατικό για την εποχή.
Η δομή του αεροσκάφους θα βασιζόταν σε ένα σχέδιο χαμηλής σιλουέτας, με έμφαση στη μείωση του οπτικού ίχνους αλλά και στο ραντάρ, κάτι που θα το καθιστούσε δυσκολότερο στόχο.
Όμως, το NA335 αντιμετώπισε αρκετά εμπόδια. Η ανάπτυξη ενός τόσο προηγμένου αεροσκάφους απαιτούσε σημαντικά κεφάλαια και η USAF έπρεπε να ζυγίσει το κόστος ανά αεροσκάφος, με τη υποσχόμενη απόδοση. Ειδικά το σύστημα fly-by-wire απαιτούσε έναν βαθμό αξιοπιστίας που δεν είχε τότε ακόμη επιτευχθεί σε τόσο κρίσιμες εφαρμογές.
Τελικά, το πρόγραμμα F-X προχώρησε, αλλά με άλλο ανάδοχο, τη McDonnell Douglas που πρότεινε ένα σχέδιο που θα κατέληγε στο F-15 και είχε πολλά από τα χαρακτηριστικά που αναζητούσε η USAF, συμπεριλαμβανομένων της ταχύτητας, της ευελιξίας, και της ικανότητας αερομαχίας, αλλά με μια πιο “παραδοσιακή” προσέγγιση σε θέματα κατασκευής. Η απόφαση αυτή αντανακλούσε πιο συντηρητικές επιλογές, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία από τον πόλεμο του Βιετνάμ και το κόστος της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών. Και αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιτυχημένη με το F-15 να παράγεται ακόμη και σήμερα!
Πάντως αν και το NA335 δεν είχε την ευκαιρία να αποδείξει την αξία του, οι ιδέες και οι τεχνολογίες που εξετάστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος F-X επηρέασαν την εξέλιξη άλλων αεροσκαφών. Ειδικά για το fly-by-wire, που ενσωματώθηκε σε μετέπειτα μαχητικά αεροσκάφη, όπως το F-16 Fighting Falcon και το F/A-18 Hornet. Όσο για την North American, αργότερα ενώθηκε με την Rockwell και σήμερα, μετά από σειρά συγχωνεύσεων ανήκει στην Boeing.
