Σήμερα θα κάνουμε προσπάθεια εκκίνησης μιας νέας συζήτησης, πάνω στο θέμα των νέων ελληνικών κορβετών ή φρεγατών, και ειδικά στο θέμα του οπλισμού τους. Όπως θα διαπιστώσουν στη συνέχεια οι φίλοι, η ιδέα που θα συζητήσουμε έχει σίγουρα κάποια «μείον», αλλά μπορεί τα όποια «συν» να δώσουν λύσεις, όχι μόνο στο Πολεμικό Ναυτικό, αλλά και στις … διαγωνιζόμενες εταιρείες.
Η ιδέα είναι απλή: «απαλλάσουμε» τις νέες υποψήφιες κορβέτες από την υποχρέωση οπλισμού με κάποιο αντιαεροπορικό σύστημα μέσου βεληνεκούς, όπως οι πύραυλοι ESSM, CAMM, MICA VL και στη θέση τους τοποθετούμε έναν ακόμη εκτοξευτή RAM με 21 πυραύλους. Ας το δούμε προσεκτικά.
Οι αναγνώστες μας θα έχουν διαπιστώσει πως τυπικά και μόνο μιλάμε για κορβέτες, κι όχι για φρεγάτες. Δεν είναι τυχαίο, πως μόνο ένα πλοίο από τις προτάσεις της 2ης διαδικασίας επιλογής είναι φρεγάτα. Μιλάμε για την βρετανική πρόταση, την ΑΗ140ΗΝ. Αυτό το πλοίο εξαιρείται, σχεδόν, από το σημερινό μας άρθρο, θα ήταν «αμαρτία» σκάφος με τις δυνατότητες της ΑΗ140ΗΝ να το εξοπλίσουμε μόνο με 2 RAM. Απλά, τη συλλογιστική μας για την ΑΗ140 θα τη δούμε στο τέλος.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Κορβέτες/φρεγάτες για το ΠΝ, η ναυμαχία των ναυπηγείων κορυφώνεται
Από όσο έχουμε διαπιστώσει, το Ναυτικό συζητά για μια διαμόρφωση οπλισμού, κοινή για όλες τις προτάσεις, έτσι ώστε να υπάρχει κάποια δυνατότητα σύγκρισης τιμών. Αυτή θα λέγαμε πως περιλαμβάνει:
- κύριο πυροβόλο των 76 χιλιοστών Super Rapido,
- 16 πυραύλους μέσου βεληνεκούς, είτε ESSM είτε MICA-VL/MICA-VL(NG) είτε CAMM/CAMM-ER
- 8 αντιπλοικούς πυραύλους ΜM40 Exocet ή NSM ή AGM-84L Harpoon II
- 4 εκτοξευτές τορπιλών MU90
- 1 αντιαεροπορικό εκτοξευτή RAΜ, με 21 πυραύλους
Από παλαιότερα άρθρα μας, έχουμε αναφέρει πως το ΠΝ είχε αποδεχτεί αρχικά τον MICA VL. Όπως έχουμε πει όμως μπορεί ο MICA VL να υπηρετεί με την Πολεμική Αεροπορία, και φυσικά με πολλές άλλες αεροπορίες στον κόσμο, η ναυτική του όμως έκδοση δεν έχει επιλεγεί από το Γαλλικό Ναυτικό (εκτός ίσως σε κάποιες πολύ ειδικές εφαρμογές, όχι σε πλοία επιφανείας). Ενώ άλλα ναυτικά που τον έχουν επιλέξει δεν ανήκουν στα κορυφαία της Δύσης.
Η επιλογή του MICA VL, θα σήμαινε πως το ΠΝ θα εγκατέλειπε την επένδυση που έχει κάνει εδώ και 3 δεκαετίες στον πύραυλο ESSM. Αν και πολλοί θεωρούν ήσσονος σημασίας το θέμα της ελληνικής συμμετοχής στον ESSM, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως μπορεί η ελληνική παραγωγή να είναι αφορά περίπου το 3% του έργου, αλλά αυτό είναι επί του συνόλου των ESSM, που πωλούνται σε σχεδόν 20 ναυτικά σε όλο τον πλανήτη.
Με λίγα λόγια, μπορεί το ΠΝ να έχει αγοράσει λίγες δεκάδες αντίτυπα του όπλου, αλλά οι ελληνικές εταιρείες που συμμετέχουν, έχουν κατασκευάσει απάρτια για χιλιάδες πυραύλους. Που σημαίνει πως όσα ξόδεψε το ΠΝ για τους ESSM, έχουν επιστρέψει πολλαπλάσια στην ελληνική οικονομία. Συνεπώς, όσους ακούτε να λένε (γράφουν) «σιγά το ποσοστό», είναι εκ του πονηρού. Μιλάμε για σημαντικό υποκατασκευαστικό έργο στη χώρα μας από την κοινοπραξία παραγωγής του ESSM.
ThinkOutOfTheBox: CAMM/CAMM-ER ή MICA VL/NG αντί των ESSM Block 2 για τις νέες φρεγάτες του ΠΝ;
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως απαγορεύεται να πάρουμε κάποιον άλλο πύραυλο, αν μας συμφέρει αμυντικά. ‘Ετσι η επιλογή της FDI HN/ASTER30 μπορεί να μην έχει ελληνική προστιθέμενη αξία, αλλά δίνει δυνατότητα αεράμυνας περιοχής στο Στόλο. Αυτό είναι που μέτρησε στα «συν», όχι κάποια ελληνική συμμετοχή στο πρόγραμμα. Από την άλλη ο όμιλος MBDA, είχε έρθει σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με δυο μεγάλες ελληνικές εταιρείες για γραμμή παραγωγής του CAMM/CAMM-ER στην Ελλάδα, σε περίπτωση επιλογής της HF2 ή της ΑΗ140ΗΝ στην πρώτη φάση της διαδικασίας αγοράς νέων πλοίων.
ΕΞΕΛΙΞΗ: Η SIGMA 10514HN είναι “εδώ” με TACTICOS, η μόνη επιλογή αν το ΠΝ επιθυμεί ESSM Block 2
H αλήθεια είναι πως αρχικά η πολιτική ηγεσία επέτρεψε στο ΠΝ να προχωρήσει σε επιλογή πλοίου και οπλικών συστημάτων, χωρίς κάποια σοβαρή ελληνική συμμετοχή. Θα ήταν εύκολο για εμάς να λαϊκίσουμε, και να γράψουμε πως αυτό είναι «λάθος», «απαράδεκτο» κ.λπ., δεν θα το κάνουμε. Απαράδεκτο είναι που το ΠΝ δεν έχει πλοία εν έτει 2022. Από τη στιγμή που οι Γάλλοι μας τα δίνουν το 2025, καλά κάναμε και τα πήραμε.
Στις κορβέτες όμως, ή στη 2η φάση της διαδικασίας προμήθειας νέων σκαφών, δεν θα γίνει το ίδιο. η πολιτική ηγεσία έκανε ξεκάθαρο πως αυτή τη φορά τα πλοία πρέπει να κατασκευαστούν στην Ελλάδα, στο μεγαλύτερο ποσοστό, και να υπάρξει και ελληνική συμμετοχή στα απάρτια υψηλής τεχνολογίας (π.χ. στα όπλα). Επίσης, στο ΠΝ επικράτησαν οι φωνές που διαφωνούν κάθετα με την εγκατάλειψη των ESSM, για πολλούς λόγους. Ο ESSM είναι ένα όπλο που γίνονται δεκάδες εκτοξεύσεις κάθε έτος, το γνωρίζει καλά το ΠΝ και είναι ικανοποιημένο από την απόδοση του. Ποιος ο λόγος της επένδυσης σε ένα άγνωστο όπλο, με ελάχιστη ή μηδενική χρήση σε άλλα ναυτικά, χωρίς μάλιστα όφελος για την Ελληνική οικονομία;
Το πρόβλημα έγινε μεγαλύτερο, όταν το φαβορί του διαγωνισμού, η Gowind HN, έγινε γνωστό (για να ευλογήσουμε τα γένια μας, πρώτα γράφτηκε εδώ) πως δεν μπορεί να φέρει τους ESSM Block1/2. Αν και η Gowind των Εμιράτων θα έφερε θεωρητικά τον ESSM, τελικά το πλοίο θα λάβει τους MICA VL, καθώς ειπώθηκε ως δεν είναι δυνατή η ενσωμάτωση του όπλου στο Κέντρο Πληροφοριών Μάχης. Ανεπίσημα, κυκλοφόρησε πως οι ΗΠΑ δεν αποδεσμεύουν τους ESSM Block2 στα ΗΑΕ, κάτι όμως που δεν το πιστεύουμε. Ο λόγος είναι άλλος…
Καταρχάς, αποκλείεται να μην μπορεί να γίνει ενσωμάτωση του ESSM στο σύστημα μάχης SETIS, αυτό το θεωρούμε δεδομένο. Πιστεύουμε όμως πως για να γίνει ενσωμάτωση του ESSM Block 2, οι ΗΠΑ θα έπρεπε να αποκαλύψουν “κομμάτι” του τρόπου λειτουργίας του όπλου στους Γάλλους, ώστε οι τελευταίοι να το εντάξουν στις ρουτίνες TEWA, δηλαδή στο λογισμικό ανάλυσης κινδύνου από το σύστημα μάχης και ανάθεσης όπλου για την αντιμετώπιση του. Αν όμως γίνει αυτό, τότε το SETIS θα πάψει να είναι εξαγώγιμο μόνο με γαλλική άδεια, αλλά θα είχε ανάγκη εγκρίσεων από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τη δική τους νομοθεσία περί διεθνούς πώλησης όπλων (ITAR, International Traffic in Arms Regulations). Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από τη Γαλλία και είναι απολύτως λογικό. Κάπως έτσι μάλλον, επιλέχθηκε η συμβιβαστική λύση εγκατάστασης MICA VL στις Gowind των Αραβικών Εμιράτων.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Τα τελευταία νέα της γαλλικής πρότασης για κορβέτες Gowind HN
Έτσι όμως, το πλοίο με τις περισσότερες πιθανότητες επιλογής, η Gowind HN βρέθηκε με ένα μειονέκτημα που δεν είναι «δίκαιο». Αντίθετα, οι SIGMA 10514, FCΧ-30, αλλά και ΑΗ140ΗΝ, έχουν πολύ μεγαλύτερη ευελιξία στην επιλογή αντιαεροπορικού όπλου, επιτρέποντας την επιλογή μεταξύ ESSM Blk2 & CAMM/CAMM-ER. Θα μπορούσε κάποιος να πει πως και στην Gowind HN θα μπορούσε να μπει ο CAMM. Σωστά, αλλά… 1ον θα έπρεπε να ΠΝ να πληρώσει την ενσωμάτωση, και 2ον, πάλι δεν είναι ο ESSM! Ενώ στο σύστημα μάχης TACTICOS των ΑΗ140 o CAMM είναι ήδη ενσωματωμένος, ενώ ο πύραυλος είναι ουσιαστικά… ιταλικός (με τον κωδικό ALBATROSS)!
Κάπου εδώ να συζητήσουμε και το θέμα της απειλής που αναδείξαμε στο άρθρο της περασμένης Κυριακής, αυτό των επιθέσεων κορεσμού. Αν και το ΠΝ «ψώνισε γαλλικά», εντούτοις φαίνεται πως η τακτική αντιμετώπισης των εναερίων απειλών που υιοθετεί είναι η αμερικανική. Καθόλου παράξενο, αφού πάρα πολλοί ανώτατοι αξιωματικοί του ΠΝ έχουν μετεκπαιδευτεί στο Monterey. Το Αμερικανικό Ναυτικό θεωρεί πως η καλύτερη αντιμετώπιση των επιθέσεων κορεσμού είναι η καταστροφή των φορέων των όπλων, κι όχι των όπλων. Έτσι, όσα λίγα όπλα φτάσουν στα πλοία, θα καταστραφούν από τα συστήματα εγγύς άμυνας.
Ναύαρχος Καβουλάκος για Κορβέτες: Επιλογή πλοίου και συστημάτων αλλά με ESSM
Το πρόβλημα είναι πως το Αμερικανικό Ναυτικό έχει στη διάθεσή του τους πυραύλους πολύ μεγάλου βεληνεκούς SM-6 που (σε συνδυασμό με τα αεροσκάφη από τα αεροπλανοφόρα), μπορούν να καταστρέψουν πράγματι τους φορείς αντιπλοϊκών πυραύλων. Άρα, από «χέρι» το αμερικανικό δόγμα δεν επαρκεί για την Ελλάδα. Ενώ κακώς θεωρούμε πως οι Τούρκοι πιλότοι θα θυσιαστούν ηλιθίως… πέφτοντας πάνω στους ελληνικούς ASTER 30 εμβελείας 120 χιλιομέτρων. Ας είμαστε ρεαλιστές.
ΑΠΟΨΗ: Gowind HN, οι Γάλλοι προτείνουν την “απόλυτη” ανθυποβρυχιακή κορβέτα για το Ναυτικό μας
Όπλα όπως οι τουρκικοί αντιπλοϊκοί πύραυλοι SOM ή οι ATMACA, θα εκτοξευτούν πέρα από την ακτίνα δράσης των ASTER 30, που ούτως ή άλλως, δεν έχουν εμβέλεια 120 χλμ. εναντίον χαμηλά ιπτάμενων στόχων, αλλά πολύ λιγότερο λόγω καμπυλότητα της γης. Συνεπώς, το ΠΝ πρέπει να προσαρμόσει το δόγμα αεράμυνας, πριν καν το υιοθετήσει, καθώς οι ASTER 30 δεν μπορούν, και δεν θα αποτρέψουν τις επιθέσεις κορεσμού. Φυσικά και είναι πολύτιμοι, αλλά δεν είναι «δια πάσα νόσον», και σίγουρα δεν είναι οι κατάλληλοι για τις μαζικές επιθέσεις.
Επίσης, για μια ακόμη φορά, ας σταματήσουν κάποιοι να διαδίδουν τα παραμύθια περί one shot-one kill. O ASTER 30, όπως και κάθε πύραυλος, έχει ποσοστά επιτυχίας κατάρριψης με 1, 2 ή 3 πυραύλους ανά στόχο. Συνεπώς, δεν πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι 32 ASTER 30 θα φέρουν 32 καταρρίψεις, και πως 21 πύραυλοι RAM θα είναι 21 καταρρίψεις αντίστοιχα. Η αναλογία πυραύλων/καταρρίψεων αν είναι μικρότερη του 2/1 θα είμαστε πανευτυχείς.
Με λίγα λόγια: Το ΠΝ χρειάζεται ικανό αριθμό αντιαεροπορικών πυραύλων ανά πλοίο του, ενώ ταυτόχρονα έχει και περιορισμένο προϋπολογισμό. Αν προσπαθήσει να βάλει σε υπηρεσία έναν νέο πύραυλο, όπως ο CAMM ή ο MICA VL, τότε το κόστος θα αυξηθεί. Αν δεν βάλει, τότε πιθανότατα να μείνει «εκτός» το πλοίο που προτιμά το ΠΝ, η Gowind HN, ή ακόμη και η FCΧ-30. Υπάρχει λύση; Ναι, είναι αυτή που περιγράψαμε στον τίτλο, και εξηγούμε το γιατί και το πως.
Άσκηση «ΛΟΓΧΗ»: Βολές πυραύλων Sea Sparrow και RAM από το ΠΝ (Βίντεο & Εικόνες)
Όπως έχουμε γράψει, η κοινοπραξία RAMSYS που παράγει τους πυραύλους RAM, τους εξέλιξε με νέο κινητήρα, που παρά το γεγονός ότι είναι στερεών καυσίμων, μπορεί και αυξομειώνει ταχύτητα. Έτσι η εμβέλεια του RAM Block 2b είναι κατά πολύ ανώτερη του Block 1, ενώ το όπλο μπορεί πλέον να εμπλέκει και στόχους με χαμηλό θερμικό ίχνος, όπως UAV, αλλά και στόχους επιφάνειας! Αν έχετε αρχίσει να βλέπετε ομοιότητες με τον IRIS-T, καλά κάνετε, και οι δύο κατασκευάζονται από την Diehl GmbH! Όταν επιλέχθηκε ο RAM πριν από 23 χρόνια για τις πυραυλακάτους Ρουσσέν, οι αξιωματικοί του ΠΝ είδαν πολύ μακρυά. Και η επιλογή του όπλου από το Αμερικανικό Ναυτικό, τους δικαίωσε. Καλά όλα αυτά, αλλά τι σχέση έχουν με τις κορβέτες; Ας ξαναγυρίσουμε στις επιθέσεις κορεσμού.
Ποιο άλλο ναυτικό, θα αντιμετωπίσει ανάλογο κίνδυνο με το Ελληνικό; Δηλαδή, πολλοί πύραυλοι, σε κλειστή θάλασσα, χωρίς τρόπο να καταστραφούν οι φορείς εκτόξευσης πριν ξεκινήσουν οι επιθέσεις κορεσμού; Μήπως είναι το γερμανικό ναυτικό που δρά στη Βαλτική, όπου θα αντιμετωπίσει δεκάδες πυραύλους είτε από τη ρωσική ναυτική αεροπορία, είτε από πλοία, είτε από το θύλακα του Καλίνινγκραντ; Και τι έκανε, για να αντιμετωπίσει τους δεκάδες πυραύλους; Έβαλε δυο εκτοξευτές RAM στα πλοία του!
ΑΠΟΨΗ: Ας (ξανα)μιλήσουμε για επιθέσεις κορεσμού στις φρεγάτες του ΠΝ και την καταύγαση στόχων
Μπορεί το γερμανικό ναυτικό μετά τον Β’ Παγκόσμιο να ήταν η σκιά του παλιού του εαυτού, αλλά οι Γερμανοί ξέρουν να φτιάχνουν πολεμικά πλοία. Απόδειξη πως οι πωλήσεις γερμανικών πολεμικών είναι ανώτερες πολλών άλλων ναυτικών χωρών. Ενώ τα γερμανικά υποβρύχια είναι σχεδόν μονοπώλιο. Αλλά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι Γερμανοί δεν ξέρουν να εξοπλίζουν τα πλοία τους. Τι είναι π.χ. η δική τους φρεγάτα F125; Καλά εξοπλισμένο πλοίο; Σχεδόν 7.000 τόνοι και δεν έχει καν 8 κελιά για κάποιον αντιαεροπορικό πύραυλο μέσου ή μεγάλου βεληνεκούς! Αυτό όμως το κάνει άοπλο;
Σε εξέλιξη οι συζητήσεις για τη βελτίωση των FDI του Γαλλικού Ναυτικού
Καταρχάς το πλοίο είναι πολλαπλών ρόλων, συνεπώς κάποιος αντιαεροπορικός πύραυλος μεγάλου βεληνεκούς δεν είναι απόλυτα αναγκαίος. Έχει ένα κύριο πυροβόλο Vulcano των 127 χιλιοστών, που αναλύσαμε πρόσφατα πως μπορεί να επιβληθεί σε μια σύγκρουση. Έχει φυσικά Harpoon/RBS-15, έχει και 2 x RAM 21 πυραύλων! Αυτό έκριναν οι Γερμανοί πως αρκεί για επιβίωση στη Βαλτική. Το ίδιο έκριναν και για τις κορβέτες K130 κλάσης Braunschweig, τις φρεγάτες F123, F122, ενώ ειδικά η F124 έχει ρόλο αντιαεροπορικής άμυνας, και διαθέτει SM-2/ESSM. Αλλά το γερμανικό ναυτικό γενικώς εμπιστεύεται την επιβίωση των πλοίων του σε 2 RAM. Είναι ανόητοι ή ξέρουν κάτι περισσότερο από εμάς;
Οι Γερμανοί γνωρίζουν πως πλέον ο RAM Block2b είναι ανώτερο του Β1. Και σημασία έχει να έχουν πολλά βλήματα έτοιμα για χρήση, αλλά και να έχουν εύκολη επαναγέμιση των εκτοξευτών. Π.χ. δέκα πλοία με 42 RAM έκαστο, δεν μπορούν να καταβληθούν από επίθεση κορεσμού, δεν γίνεται να νικηθεί ένα σμήνος 420 πυραύλων. Ο αντίπαλος δε, μην έχοντας αντίστοιχους RAM, θα ηττηθεί από βολές αντιπλοϊκών πυραύλων RBS-15. To σοβιετικό καταδρομικό Moskva χάθηκε από αυτό, δεν χρειάστηκε κορεσμός, χρειάστηκε απλά να δοκιμάσουν οι Ουκρανοί τα όρια της παλιάς σοβιετικής τεχνολογίας. Πάμε τώρα στην Ελλάδα…
Η συνέχεια στο Naval Defence