Πριν από περίπου 50 χρόνια, η αποστολή Απόλλων 11 της NASA συνέλεξε και έφερε πίσω στην Γη τα πρώτα δείγματα από την Σελήνη. Η υπηρεσία μόλις έδωσε στην δημοσιότητα κινηματογραφικό υλικό με ερευνητές να εξετάζουν τα δείγματα για ίχνη ζωής.
Το υλικό είναι από το 1969 και δείχνει βιολόγους και χημικούς στο κέντρο ερευνών Ames της NASA στην Καλιφόρνια να αναλύουν προσεκτικά πέτρες και δείγματα εδάφους που συλλέχθηκαν κατά την αποστολή Απόλλων 11. Σύμφωνα με την NASA οι ερευνητές εργαζόντουσαν σε ένα ειδικά σχεδιασμένο και διαμορφωμένο “καθαρό δωμάτιο” και χρησιμοποιούσαν τις πιο πρωτοποριακές τεχνικές της εποχής.
“Αυτό που μας απασχολούσε περισσότερο από όλα ήταν να μην επιμολύνουμε τα δείγματα με δικά μας βακτήρια … Έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί έτσι ώστε να μην εισάγουμε μικρόβια στα δείγματα και έπειτα λανθασμένα ανακοινώσουμε ότι βρήκαμε ζωή.”
Τα δείγματα αναλύθηκαν επίσης, πέρα από το Ames, στο διαστημικό κέντρο Johnson στο Huston. Για να αποφευχθεί η επιμόλυνση τα δείγματα φυλασσόντουσαν μέσα σε δοκιμαστικούς σωλήνες που τοποθετούνταν μέσα σε άλλους μεγαλύτερους. Κάθε ένας από αυτούς τους σωλήνες αποστειρωνόταν σε ένα “καθαρό περιβάλλον”, μέσα σε αεροστεγής θαλάμους, από ερευνητές που φορούσαν ελαστικά γάντια τα οποία ήταν ενσωματωμένα στις πλευρές των θαλάμων. Οι ίδιοι οι ερευνητές φορούσαν μάσκες, γάντια, καλύμματα παπουτσιών και εργαστηριακές ποδιές.
Στα δείγματα έγιναν πειράματα σε ένα μεγάλο εύρος συνθηκών που θα μπορούσαν να είναι κατάλληλες για ζωή. Πάνω από τριακόσιες διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες δοκιμάστηκαν. Αυτό επειδή η ζωή πολλές φορές αναπτύσσεται σε συνθήκες που δεν είναι οι βέλτιστες, ούτε καν οι αναμενόμενες και πολλές από αυτές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ακραίες. Τελικά τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το φεγγάρι δεν υπήρχε κανένα ίχνος ζωής.
Σύμφωνα πάντα με την NASA, αυτά τα πειράματα, ήταν το εφαλτήριο για την σημερινή επιστήμη της αστροβιολογίας, που έχει σαν σκοπό της να κατανοήσει την αφετηρία, εξέλιξη, διασπορά και το μέλλον της ζωής στην Γη και το σύμπαν.
Βεβαίως εδώ θα πρέπει να πούμε ότι οι πειραματισμοί της NASA στα σεληνιακά πετρώματα έχουν και μια άλλη, όχι και τόσο γνωστή πτυχή. Οι αστροναύτες του Απόλλων 11 επέστρεψαν στην Γη με μια μεγάλη ποσότητα πετρωμάτων. Οι επιστήμονες ήταν σχεδόν σίγουροι ότι δεν υπήρχαν πιθανώς επικίνδυνα βακτήρια στα πετρώματα. Παρόλα αυτά δεν ήταν απολύτως σίγουροι για κάτι τέτοιο. Έτσι ένα μικρο μέρος των σεληνιακών δειγμάτων έπρεπε να αναλωθεί σε μια σειρά δοκίμων που σκοπό είχαν να πιστοποιήσουν ότι τα δείγματα ήταν ασφαλές να μείνουν στην Γη.
“‘Έπρεπε να αποδείξουμε ότι δεν θα μολύναμε όχι μόνο τους ανθρώπους αλλά και τα ψάρια, τα πουλιά,τα ζώα και τα φυτά της Γης.” Δήλωσε ο Charles Berry ο επικεφαλής των ιατρικών επιχειρήσεων κατά την διάρκεια του προγράμματος Απόλλων. “Έπρεπε να αποδείξουμε ότι δεν θα επηρεαζόταν οποιοσδήποτε οργανισμός στην γήινη βιόσφαιρα”.
Το πρώτο στάδιο των δοκίμων ήταν να αποδειχθεί ότι τα δείγματα ήταν ασφαλή για τους ανθρώπους. Έτσι οι αστροναύτες, μετά την επιστροφή τους στην Γη μπήκαν σε καραντίνα τριών εβδομάδων, κατά την διάρκεια των οποίων είχαν επαφή με μονάχα είκοσι ανθρώπους. Μια ομάδα ποντικών έγιναν διάσημα κατά την διάρκεια της παραμονής των αστροναυτών σε καραντίνα. Αυτό γιατί στα ποντικά έγιναν ενέσεις με διάλυμα σεληνιακού υλικού. Ακολούθως επιτηρούνταν τόσο στενά όσο και το πλήρωμα του Απόλλων 11. Μάλιστα οι Άρμστρονγκ, Όλντριν και Κόλινς ανησυχούν οι ίδιοι για την υγεία των τρωκτικών και ρωτούσαν συνεχώς για την κατάσταση της υγείας τους. Αν τα τρωκτικά συνέχιζαν να είναι υγιή τότε οι ίδιοι θα παρέμειναν σε καραντίνα μονάχα όσο χρειαζόταν. Αν τα τρωκτικά αρρώσταιναν τότε αυτό θα σήμαινε ότι οι τρεις αστροναύτες χρειαζόταν προσεκτικότερες εξετάσεις και έτσι θα παρέμεναν στην καραντίνα για περισσότερο χρόνο.
Το δεύτερο στάδιο των δοκιμών ήταν να αποδειχθεί ότι τα δείγματα ήταν ασφαλή γενικότερα για την γήινη βιόσφαιρα. Έτσι η υπηρεσία και οι συνεργάτες της επέλεξαν μια σειρά αντιπροσωπευτικών ειδών: γιαπωνέζικο ορτύκι, δυο ψάρια, καστανές γαρίδες, μύδια, γερμανικές κατσαρίδες, οικιακές μύγες και άλλα πολλά.
Έπειτα η υπηρεσία στράφηκε στο πολύτιμο απόθεμα της, από 22 κιλά σεληνιακών δειγμάτων. Οι ερευνητές κονιορτοποίησαν τα πάντα αποστειρώνοντας τα μισά, ενώ το άλλα μισά τα άφησαν ως είχαν. Η δοσολογία και ο τρόπος με το οποίο χορηγούσαν τα δείγματα άλλαζε από είδος σε είδος. Για παράδειγμα στα ποντίκια και στο ορτύκι χορηγήθηκαν σε ενέσιμη μορφή. Στα έντομα δόθηκε αναμιγνύοντας το με το φαγητό τους, ενώ στους υδρόβιους οργανισμούς απλώς προστέθηκε στο νερό μέσα στο οποίο ζούσαν.
Η NASA παρακολουθούσε το μικρο αυτό θηριοτροφείο για περίπου ένα μήνα, προσέχοντας το για πιθανά προβλήματα που θα μπορούσαν να αποδοθούν στην έκθεση στο σεληνιακό υλικό. Όλοι οι οργανισμοί τα πηγαίναν πολύ καλά με μια μόνο εξαίρεση: Πολλά από τα μύδια πεθάναν, άλλα αυτό η NASA το απέδωσε στο γεγονός ότι πειραματίστηκαν επάνω τους κατά την εποχής αναπαραγωγής τους.
Παρόμοια πειράματα έγιναν και με τα δείγματα των αποστολών Απόλλων 12 και 14 που δοκιμάστηκαν σε συνολικά 15 διαφορετικά είδη ζώων. Τελικά τα πειράματα έδειξαν ότι δεν υπήρχαν μικρόβια ή άλλου είδους μικροοργανισμοί στα σεληνιακά δείγματα.
Εν τέλει όταν η NASA σιγουρεύτηκε ότι τα δείγματα ήταν ακίνδυνα, μετά την αποστολή Απόλλων 14, σταμάτησε τους πειραματισμούς στα ζώα και στα φυτά και επιπλέον έδωσε τέλος στην αυστηρή καραντίνα που έβαζε το προσωπικό των διαστημικών αποστολών, καθώς και τους τεχνικούς που ερχόταν σε επαφή με τα δείγματα.
Βεβαίως η NASA είχε και ένα ακόμη λόγο να σταματήσει τους πειραματισμούς στα φυτά και τα ζώα. Οι επιστήμονες και οι ερευνητές της ήταν δυσαρεστημένοι με την ποσότητα του υλικού που αναλωνόταν σε αυτά τα πειράματα.
Πηγή 1
Πηγή 2
