Η ιστορία του υπερωκεανίου “Τιτανικός” ήταν και παραμένει η πιο γνωστή ναυτική τραγωδία, γιαυτό και υπήρξε πηγή εμπνεύσεως αρκετών κινηματογραφικών παραγωγών, καθώς και αντικείμενο διαρκούς ερεύνης. Αυτό βεβαίως που είναι άγνωστο είναι πως το συγκεκριμένο ναυάγιο δεν είναι το μεγαλύτερο σε αριθμό θυμάτων. Δυστυχώς έχουν υπάρξει πολύ μεγαλύτερης εκτάσεως απώλειες στους ωκεανούς που σόκαραν τον τότε κόσμο και τις κυριότερες από αυτές θα παρουσιάσουμε σε δύο συνέχειες.
1. Το ναυάγιο με τις μεγαλύτερες απώλειες εν καιρώ πολέμου
To “ΜV Wilhelm Gustloff” ήταν ένα γερμανικό κρουαζιερόπλοιο το οποίο είχε επιταχθεί από το ναζιστικό καθεστώς το 1939, χρησιμοποιούμενο μέχρι το 1940 ως πλωτό νοσοκομείο. Στις 30 Ιανουαρίου του 1945, πήρε μέρος στην επιχείρηση “Αννίβας”, όπου περιελάμβανε τη μεταφορά Γερμανών πολιτών και στρατιωτών από την Ανατολική Πρωσία, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία και Πολωνία, λόγω της ταχείας προελάσεως του Κόκκινου Στρατού. Απέπλευσε από τη Gdynia της Βορείου Πολωνίας συνοδευόμενο από το επιβατικό “Ηansa” και δύο τορπιλάκατους. Η μία όμως εκ των δύο, όπως και το “Ηansa”, παρουσίασαν μηχανική βλάβη και δεν μπόρεσαν να συνεχίσουν.
Στo ταξίδι, το “Wilhelm Gustloff” εντοπίστηκε από σοβιετικό υποβρύχιο “S-13” το οποίο εξαπέλυσε τρεις τορπίλες στη δεξιά πλευρά του, όπου όλες βρήκαν το στόχο τους. Βυθίστηκε σε λιγότερο από 40 λεπτά και 9.343 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, καθιστώντας το ναυάγιο ως το μεγαλύτερο στην ιστορία από άποψη απωλειών. Οι πιο πολλοί σκοτώθηκαν από τις εκρήξεις, ενώ οι υπόλοιποι χάθηκαν στα παγωμένα νερά της Βαλτικής Θαλάσσης που εκείνη την περίοδο έχει συνήθως θερμοκρασία 4° C, ενώ αυτή του περιβάλλοντος κυμαίνεται μεταξύ -18 και -10° C. Παραπλέοντα σκάφη έσωσαν 1.252 ανθρώπους μεταξύ των οποίων ήταν και οι τέσσερις καπετάνιοι. Ευθύνες δεν υπήρχε χρόνος να αποδοθούν, αφού η ναζιστική Γερμανία έχανε τον πόλεμο και κατέρρεε.
2. Το ναυάγιο με τα περισσότερα θύματα εν καιρώ ειρήνης
Στις 20 Δεκεμβρίου του 1987, το ιαπωνικής ναυπηγήσεως επιβατικό πλοίο “ΜV Doña Paz” ξεκίνησε από τις νήσους Leyte των Φιλιππίνων (υπερφορτωμένο με τουλάχιστον 2.000 επιπλέον επιβάτες) και επρόκειτο να φτάσει στη Μανίλα την επομένη στις 04:00. Στην πορεία, συγκρούστηκε με το δεξαμενόπλοιο “Vector” που μετέφερε 1.050.000 λίτρα βενζίνης και άλλων πετρελαιοειδών. Με την πρόσκρουση προκλήθηκε τεράστια πυρκαγιά που επεκτάθηκε και στο “Doña Paz”. Οι επιβάτες αναγκάστηκαν να πηδήξουν στη θάλασσα γεμάτη από καρχαρίες, κολυμπώντας ανάμεσα σε απανθρακωμένα πτώματα. 4.385 άνθρωποι χάθηκαν, συμπεριλαμβανομένων και 11 θυμάτων του “Vector”. Και τα δύο σκάφη κατέληξαν στον πυθμένα βάθους περίπου 545 μέτρων.
3. O θάνατος 1.198 ανθρώπων μέσα σε 18 λεπτά
Ήταν κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν τo βρετανικό υπερωκεάνιο “RMS Lusitania” απέπλευσε από τη Νέα Υόρκη κατευθυνόμενο προς το Λίβερπουλ. Tην πέμπτη πρωϊνή της 7ης Μαΐου του 1915, βρισκόταν ήδη 120 μίλια νοτιοδυτικά του Fastnet Rock, του νοτιοτέρου σημείου της Ιρλανδίας. Στις 14:10 βλήθηκε από τορπίλη ενός γερμανικού υποβρυχίου “U-20” που βρισκόταν 700 μέτρα μακρυά του. Το πλοίο χτυπήθηκε ακριβώς κάτω από τη γέφυρα και βυθίστηκε μέσα σε μόλις 18 λεπτά. 1.198 επιβάτες από τους 1.959 εν συνόλω είτε σκοτώθηκαν από τις εκρήξεις, είτε πνίγηκαν στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού των 11° C. Συνολικά 750 άτομα σώθηκαν καθώς και το πλήρωμα του σκάφους.
Η επίθεση στο επιβατικό πλοίο (το οποίο πράγματι μετέφερε οβίδες και πυρομαχικά, όπως είχαν ισχυριστεί οι Γερμανοί προς υπεράσπιση της εχθρικής τους ενεργείας, αλλά αυτό δεν είχε αποκαλυφθεί στο βρετανικό κοινό για να μην εξάψει τη γερμανική προπαγάνδα) έστρεψε πολλές χώρες εναντίον της Γερμανίας και συνέβαλε εν μέρει και στην είσοδο των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο.
4. Το ναυάγιο με τους περισσοτέρους νεκρούς στην ιστορία της βρετανικής ναυσιπλοΐας
Το “RMS Lancastria” ήταν βρετανικό υπερωκεάνιο που είχε επιταχθεί στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και χρησιμοποιήθηκε για την μεταφορά Βρετανών πολιτών και στρατιωτών κατά την εκκένωση της Γαλλίας. Το σκάφος ήταν χωρητικότητας 3.000 επιβατών, αλλά μετέφερε επάνω από 7.000 λόγω των εκτάκτων συνθηκών.
Στις 17 Ιουνίου του 1940, δέχτηκε επίθεση από γερμανικά αεροσκάφη έξω από το λιμάνι St. Nazaire στη Γαλλία. Χτυπήθηκε από τουλάχιστον τρεις βόμβες και βυθίστηκε γρήγορα, παίρνοντας στον πυθμένα της θαλάσσης πάνω από 4.000 ανθρώπους. Υπήρξε σίγουρα η μεγαλύτερη καταστροφή για τους Βρετανούς, καθότι απωλέσθησαν περισσότεροι από το ναυάγια του Τιτανικού και του “Lusitania” μαζί.
5. Η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία στην ιστορία του Καναδά
Ήταν πριν ακόμη από την αυγή της 29ης Μαΐου του 1914, όταν τo καναδικό υπερωκεάνιο “RMS Empress of Ireland” που έπλεε στον ποταμό St. Lawrence, κατευθυνόμενο από το Κεμπέκ στο Λίβερπουλ, συγκρούστηκε στη δεξιά πλευρά του με το νορβηγικό πλοίο “Storstad” μεταφοράς 10.000 τόνων άνθρακος. Με την πρόσκρουση, το νορβηγικό άνοιξε τρύπα μεγέθους 30 τετραγωνικών μέτρων στο “Empress of Ireland” το οποίο βυθίστηκε εντός 15 λεπτών. 1.012 άνθρωποι (840 επιβάτες και 172 μέλη πληρώματος) έχασαν τη ζωή τους. Όσοι βρίσκονταν χαμηλά προς τη γάστρα πνίγηκαν αμέσως, ενώ το σκάφος ανατράπηκε τόσο γρήγορα, ώστε η ρίψη σωσιβίων λέμβων στο νερό ήταν παντελώς αδύνατη. Το τραγικό συμβάν έμεινε στην ιστορία ως ο “καναδικός Τιτανικός”.
Το δεύτερο μέρος ακολουθεί αύριο.