Το 1987 έλαβε χώρα μια παγκόσμια μελέτη του ανθρώπινου μιτοχονδριακού DNA (mtDNA) από τη διδακτορική έρευνα των Ρεμπέκα Καν και Μαρκ Στόουνκινγκ, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Άλαν Ουίλσον που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature. Σύμφωνα με αυτή, όλο το ανθρώπινο mtDNA προέρχεται από μια γυναίκα που έζησε πριν από περίπου 152.000 232.000 χρόνια. Μια μελέτη του 2013, τοποθετεί την ύπαρξή της πριν 99-148.000 χρόνια. Η γυναίκα αυτή αποκαλείται η »Μιτοχονδριακή Εύα». Με απλά λόγια, όλοι οι άνθρωποι σήμερα, είναι απόγονοι αυτής της γυναίκας.
Η Μιτοχονδριακή Εύα έζησε πιθανότατα πριν τη μετανάστευση του σύγχρονου ανθρώπου από την Αφρική. Αυτή η έρευνα ήρθε για να επιβεβαιώσει τη θεωρία της γέννησης του Homo Sapiens στην Αφρική και τη μετέπειτα εξάπλωσή του σε όλες τις γωνιές του πλανήτη.
Είναι γνωστό ότι κάθε άνθρωπος κληρονομεί χαρακτηριστικά από το DNA και των 2 γονιών του. Το ανθρώπινο DNA αποτελείται από 46 χρωμοσώματα. Μέρη από το DNA των 2 γονιών συνδυάζονται ούτως ώστε ο απόγονος να κληρονομήσει χαρακτηριστικά και των 2. Ωστόσο το μιτοχονδριακό DNA κληρονομείται αποκλειστικά από τη μητέρα στο παιδί.
Στην αρχική έρευνα, συλλέχθηκαν 145 δείγματα mtDNA από ανθρώπους προερχόμενους από πολλές και διάφορες εθνικές ομάδες, ανά την υφήλιο. Τα ευρήματα της έρευνας συγκλόνισαν τον επιστημονικό κόσμο. Χρησιμοποίησαν μια μέθοδο που αποκαλείται «γενετικό ρολόι» και υπολογίζει τις γενετικές μεταλλάξεις από γενιά σε γενιά. Διαπιστώθηκε ότι όλοι οι άνθρωποι σήμερα προέρχονται από μια κοινή πρόγονο που έζησε πριν από 140.000 με 200.000 χρόνια στην Αφρική.
Η ανακάλυψη αυτή σε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η Μιτοχονδριακή Εύα ήταν η μοναδική γυναίκα που ζούσε εκείνη την εποχή. Είναι γνωστό ότι ο ανθρώπινος πληθυσμός κυμαινόταν μεταξύ 100 και 200.000 ατόμων. Αυτό σημαίνει ότι και άλλες γυναίκες παρήγαγαν απογόνους, αλλά όλοι αυτοί οι απόγονοι κάποια στιγμή στην εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας, είτε δεν έκαναν παιδιά είτε παρήγαγαν μόνο αρσενικούς απογόνους. Αποτέλεσμα αυτού ήταν όλοι οι άνθρωποι σήμερα, να έχουν κληρονομήσει το mtDNA της Μιτοχονδριακής Εύας.
