Πώς ένα ιρακινό Mirage F1 πιάστηκε «στα δίχτυα» ενός σαουδαραβικού αεροδρομίου

Το αεροσκάφος της φωτογραφίας είναι ένα Mirage F.1EQ-5 της ιρακινής Αεροπορίας με αριθμό σειράς 4569. Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ’80 κι ενώ μαίνονταν ακόμα ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ, συμμετείχε σε μία από τις πολλές αεροπορικές επιδρομές που επιχειρήθηκαν στο νησί Φαρσί – ένα νησί λίγο μεγαλύτερο από βράχο που όμως βρίσκεται στη μέση του Περσικού Κόλπου.

Δέχτηκε πυρά κατά την διάρκεια της αποστολής με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να πραγματοποιήσει αναγκαστική προσγείωση στην αεροπορική βάση Νταχράν στην ανατολική Σαουδική Αραβία το 1988.
Το αεροσκάφος προσγειώθηκε αλλά τελικά χρειάστηκε η χρήση των ειδικών διχτυών ανάσχεσης που υπάρχουν για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης που το αεροσκάφος ίσως να μην μπορέσει να σταματήσει με ασφάλεια πριν το τέλος του διαδρόμου.
Η ιστορία
Από το 1986, το νησί Φαρσί εξελίχθηκε σε μία τη βάση του Ναυτικού του Ιράν (IRGCΝ), που περιλάμβανε μεταξύ άλλων έναν καλά προστατευμένο λιμένα και ένα σταθμό ραντάρ. Οι Ιρακινοί είχαν μόνο φωτογραφίες των εγκαταστάσεων τραβηγμένες εκ του ασφαλούς από αναγνωριστικά αεροσκάφη MiG-25RB και δεν είχαν καμιά συγκεκριμένη εικόνα για το τι συνέβαινε εκεί.
Ακόμα λιγότερο γνώριζαν ότι ο διοικητής της βάσης διέθετε ένα «κόκκινο τηλέφωνο» για απευθείας επικοινωνία με το ναύσταθμο Μπουσέρ προκειμένου να ενημερώνει κάθε φορά που εντόπιζε ύποπτες κινήσεις των Ιρακινών στον αέρα.

Έτσι, στις 21 Απριλίου 1988, οι Ιρακινοί αποφάσισαν να χτυπήσουν τον σταθμό ραντάρ με κατευθυνόμενους πυραύλους AS.30L. Για τον σκοπό αυτό, τα αεροσκάφη ήταν εξοπλισμένα με τον καταδείκτη λέιζερ PDL.1EQ Patrick κάτω από την άτρακτο, όπως διακρίνεται στη φωτογραφία.
Για την αποστολή διατέθηκαν δυο αεροσκάφη Mirage F1 που προσέγγισαν από χαμηλό υψόμετρο και ταχύτητα τουλάχιστον 920 χλμ. / ώρα, πριν εκτοξεύσουν τα όπλα τους από απόσταση περίπου 4 χιλιόμετρα.
Το εικονιζόμενο αεροσκάφος με χειριστή τον σμηναγό Αμέρ Αμπντουλάχ καθώς πραγματοποιούσε στροφή 4G προκειμένου να αποχωρήσει, δέχτηκε χτύπημα.
Ο Αμπντουλάχ κατάφερε με μεγάλη προσπάθεια να πετάξει για περίπου 150 χιλιόμετρα μέχρι στο Ντάχραν με το χτυπημένο του Μirage…
Οι Ιρακινοί στην συνέχεια ισχυρίστηκαν ότι το αεροσκάφη επλήγη από φορητό πύραυλο Strela σοβιετικής προέλευσης που εκτοξεύτηκε από το νησί. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Τομ Κούπερ, είναι εξαιρετικά απίθανο ο συγκεκριμένος πύραυλος να κατάφερνε επιτυχές πλήγμα ενάντια σε αεροσκάφος που πετάει σε χαμηλό υψόμετρο με ταχύτητα 920-1000 χ.α.ώ. Και κάνει στροφή 4G σε μία απόσταση 4-5 χιλιόμετρα.
Στην πραγματικότητα, όπως υποστηρίζει, το πλήγμα ήταν από πύραυλο AIM-7E που εκτοξεύτηκε από F-14A που απογειώθηκε αφού κλήθηκε για αναχαίτιση από το Μπουσέρ.


(Το εν λόγω αεροσκάφος εστάλη στην Γαλλία για επισκευές. Οι ζημιές είναι αντίστοιχες με πλήγμα από πύραυλο κατηγορίας ΑΙΜ-7 κι όχι φορητό MANPADS)
Το ατρακτίδιο ηλεκτρονικών αντιμέτρων Remora (ορατό κάτω από το δεξί πτερυγικό εξωτερικό φορέα) παραπλάνησε τον Sparrow αρκετά ώστε να ενεργοποιηθεί ο πυροσωλήνας προσέγγισης αντί να πετύχει απευθείας χτύπημα, στην οποία περίπτωση το αεροσκάφος ήταν χαμένο, όπως για παράδειγμα σε άλλη επιδρομή στην ίδια περιοχή στις 29 Αυγούστου 1987, όταν ένα άλλο Mirage καταρρίφθηκε από ένα «MANPADS».
Σημειώνεται ότι τo ιρακινό Mirage επιστράφηκε αμέσως στο Ιράκ από την Σαουδική Αραβία, η οποία, όπως και το Κουβέιτ, είχαν βοηθήσει το Ιράκ οικονομικά και το είχαν σώσει από χρεωκοπία, ενώ με χαρά χρηματοδοτούσαν τον πόλεμό του εναντίον του Ιράν προκειμένου να το αποφύγουν οι ίδιοι.
Κείμενο και φωτογραφίες: Ανάρτηση στο προφίλ του δημοσιογράφου – ερευνητή Τομ Κούπερ – προλογισμός σε σχετικό βιβλίο-αφιέρωμα «Τα Mirage του Ιράκ». Αναδημοσιεύεται κατόπιν άδειας.
Πρώτη δημοσίευση 15/1/2019