Οι ναυτικές αναμετρήσεις στο θαλάσσιο χώρο της Μεσογείου στο διάστημα 1940-1941, χαρακτηρίσθηκαν από μεγάλες απώλειες του Βρετανικού Ναυτικού σε πλοία. Το μεγαλύτερο πλήγμα όμως για το Βρετανικό Ναυτικό ήρθε τον Δεκέμβριο του 1941, με μια εξαιρετική καταδρoμική επιχείρηση, τόσο όσον αφορά στην οργάνωση όσο και στην αρίστη εκτέλεσή της από τους βατραχανθρώπους του Ιταλικού Ναυτικού.
O Βρετανικός Στόλος που δρούσε στη Μεσόγειο είχε ως αποστολή την παρεμπόδιση και καταστροφή των γερμανικών και ιταλικών νηοπομπών που εφοδίαζαν τα στρατεύματα του Ρόμμελ, στο μέτωπο της Αφρικής. Λόγω της σπουδαιότητας του Αφρικανικού Μετώπου, οι Γερμανοί απέσπασαν από τον Ατλαντικό για την προστασία των νηοπομπών τους στην Μεσόγειο, σημαντικό αριθμό υποβρυχίων, μια κίνηση που ανέτρεψε τις ισορροπίες στον χώρο αυτό. Μόνο το Νοέμβριο του 1941, οι τορπίλλες των γερμανικών υποβρυχίων βύθισαν το αεροπλανοφόρο «Αρκ Ρόαγιαλ» στο λιμάνι του Γιβραλτάρ και το θωρηκτό «Μπάρχαμ» έξω από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας, με αποτέλεσμα ο βρετανικός Στόλος Mεσογείου να μείνει με μόνες ισχυρές ναυτικές δυνάμεις το θωρηκτό «Βασίλισσα Ελισάβετ» και το καταδρομικό «Βάλιαντ».
Μετά τον τορπιλλισμό του «Μπάρχαμ», ο ίδιος ο Ναύαρχος Κάννιγχαμ, διοικητής του Στόλου Μεσογείου, διέταξε τον άμεσο κατάπλου των δύο ισχυρών μονάδων στην ασφάλεια του λιμανιού της Αλεξάνδρειας, όπου τουλάχιστον δεν θα διέτρεχαν μεγάλο κίνδυνο από πιθανή επίθεση υποβρυχίων. Εκείνο που δεν υπολόγισε ο Άγγλος ναύαρχος ήταν οι επίλεκτες ομάδες των Ιταλών βατραχανθρώπων, που με την έντονη δραστηριότητάς τους στην περιοχή είχαν καταστεί μια επιπρόσθετη απειλή για τα βρετανικά πλοία.
Οι Ιταλοί βατραχάνθρωποι και το λιμάνι της Αλεξάνδρειας.
Η ιδέα της χρήσης βατραχανθρώπων για τη βύθιση πολεμικών πλοίων, ήταν μια ιδέα που αναπτύχθηκε στο Ιταλικό Ναυτικό στα μέσα της δεκαετίας του ’30. Δημιουργός αυτών των ειδικών μονάδων κρούσεως ήταν ο Πλωτάρχης Βαλέριο Μποργκέζε, γόνος αριστοκρατικής οικογενείας. Τα επίλεκτα τμήματα βατραχανθρώπων ήταν ενταγμένα στο 10ο Ελαφρό Στολίσκο του οποίου διοικητής ήταν ο Μπορκέζε. Η ειδική εκπαίδευση των ανδρών ήταν ιδιαίτερα σκληρή ώστε να αντεπεξέλθουν στις ιδιόμορφες αποστολές που θα έπρεπε να εκτελέσουν, εκτός δε των ανδρών του Ναυτικού, την εκπαίδευση περνούσαν εθελοντικά και αξιωματικοί προερχόμενοι από τον Στρατό.
Για τα επίλεκτα αυτά τμήματα είχε σχεδιαστεί στα μέσα της δεκαετίας του ’30 και είχε ολοκληρωθεί επιχειρησιακά, λίγο πριν την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η ένταξη σε υπηρεσία μιας ειδικής υποβρύχιας «ανθρωποτορπίλλης», στην οποία επέβαιναν δύο άνδρες. Το νέο μυστικό όπλο ήταν γνωστό με την ονομασία «Maiale» (γουρούνα) λόγω του περίεργου σχήματός της. Οι διαστάσεις της τορπίλλης έφθαναν τα 7 μέτρα μήκος και μόλις τα 50 εκατοστά διάμετρο.
Η κίνηση επιτυγχανόταν με τη χρήση ενός αθόρυβου ηλεκτροκινητήρα, τοποθετημένου πίσω από τη θέση του χειριστή, έχοντας ακτίνα δράσης 16 χιλιομέτρων με μέγιστη ταχύτητα 4 χ.α.ώ. και δυνατότητα κατάδυσης 30 μέτρων. Στο μέσο του σκάφους ήταν τοποθετημένοι οι θύλακες πεπιεσμένου αέρα που εξασφάλιζαν την ανάδυση και την κατάδυση. Πίσω από τη θέση του συγκυβερνήτη υπήρχε ο χώρος αποθήκευσης όπου μετεφέροντο τα ανάλογα υλικά για την εκάστοτε αποστολή. Η μεταφορική ικανότητα σε εκρηκτικές ύλες, έφθανε τα 300 κιλά, που αποθηκεύοντο στο πρόσθιο τμήμα του σκάφους. H πρόσβαση στις εκρηκτικές ύλες επιτυγχανόταν με την αφαίρεση ενός και μόνο κοχλία. Ο χώρος όπου επέβαινε το πλήρωμα δεν ήταν ειδικά διασκευασμένος για μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων μέσα στο νερό και κατά τη διάρκεια της κατάδυσης ήταν απαραίτητη η χρήση αναπνευστικής συσκευής «Νταίηβις», η οποία ήταν βρετανικής προέλευσης αλλά ιταλικής κατασκευής. Η αυτονομία της αναπνευστικής συσκευής έφθανε τις 6 ώρες.
Το κύριο μέλημα των Ιταλών βατραχανθρώπων ήταν οι αποστολές με σκοπό την δολιοφθορά των πλοίων του εχθρού σε δύσκολους στόχους, όπως τα λιμάνια, εντός των οποίων ήταν εξαιρετικά δύσκολο να εισέλθουν υποβρύχια ή άλλα πλοία επιφανείας λόγω των μεγάλων μέτρων ασφαλείας. Μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες κατά του Βρετανικού Ναυτικού στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας όπου ευρίσκοντο τα εναπομείναντα «Βασίλισσα Ελισάβετ» και «Βάλιαντ», αποφασίσθηκε από την ηγεσία του Ιταλικού Ναυτικού ότι ο μόνος τρόπος για να πλήξουν το λιμάνι ήταν χρήση του νέου μυστικού όπλου.
Ήδη οι «ανθρωποτορπίλλες» είχαν χρησιμοποιηθεί σε αρκετές αποστολές κατά των λιμένων της Μάλτας, της Σούδας, του Γιβραλτάρ και της Αλεξάνδρειας στο διάστημα 1940-1941, με τελευταία μια ανεπιτυχή επιχείρηση στις 29 Σεπτεμβρίου 1941 κατά του λιμένος της Αλεξάνδρειας, όπου τα «Maiale» μεταφέρθηκαν, αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν, μέσα σε στεγανούς φορείς που ήταν προσαρμοσμένοι στο σκάφος του υποβρύχιου «Γκοντάρ». Tο λιμάνι της Aλεξάνδρειας ήταν μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές βάσεις των Άγγλων και ίσως το μόνο λιμάνι με τόσα πολλά τεχνητά αλλά και φυσικά μέτρα ασφαλείας. Oι Άγγλοι, στηριζόμενοι στα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, ήταν σχεδόν σίγουροι ότι κανένα εχθρικό υποβρύχιο δεν θα μπορούσε να περάσει την είσοδο του λιμανιού, χωρίς να γίνει αντιληπτό. Δυστυχώς όμως γι΄ αυτούς, ο Ιταλός Aνθυποπλοίαρχος Λουίτζι Nτυράν Nτε Λα Πεν είχε διαφορετική γνώμη.
O Nτε Λα Πεν ήταν έμπειρος βατραχάνθρωπος και ήταν τοποθετημένος στο 10ο Eλαφρό Στολίσκο, στη ναυτική βάση Λα Σπέτσια, στη Βόρειο Iταλία. O Πλωτάρχης Mποργκέζε, παρότρυνε τον 27χρόνο ανθυποπλοίαρχο, πιστεύοντας στις ικανότητες και το ανήσυχο πνεύμα του υφισταμένου του, να σχεδιάσει μια νέα επιχείρηση κατά της Aλεξάνδρειας. O Nτε Λα Πεν, ανέλαβε με μεγάλο ενθουσιασμό την αποστολή, αν και γνώριζε -ήδη έχει λάβει μέρος στις δύο προηγούμενες αποστολές στην Αλεξάνδρεια- το πόσο παρακινδυνευμένη ήταν η διείσδυση μιας ομάδας στο λιμάνι. Σε απόσταση περίπου 30 μιλίων βορειοδυτικά του λιμανιού, οι Βρετανοί είχαν δημιουργήσει ναρκοπέδιο που εκτεινόταν αρκετά μίλια ώστε να προστατεύεται η είσοδός του. Σε περίπτωση που κάποιο πλοίο περνούσε το πρώτο ναρκοπέδιο, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγει το δεύτερο που βρισκόταν 6 μίλια πριν την είσοδο του λιμανιού, αποτελούμενο από νάρκες βυθού σε βάθος 10 μέτρων και με δυνατότητα πυροδότησης από την ακτή. Επίσης γύρω από το λιμάνι υπήρχαν, για περισσότερη ασφάλεια, καλώδια αυτόματου συναγερμού.
Ένα άλλο φυσικό εμπόδιο ήταν η ανώμαλη μορφολογία του βυθού, με πολλά αβαθή υποθαλάσσια τμήματα, σύρτεις κατά την ναυτική ορολογία, που ανάγκαζαν τα πλοία που θα εισχωρούσαν στο λιμάνι να ακολουθήσουν συγκεκριμένη διαδρομή. Το εσωτερικό άνοιγμα του λιμανιού όπου αγκυροβολούσαν τα περισσότερα καράβια, χωριζόταν από τη θάλασσα με δύο μώλους στην ανατολική και την δυτική πλευρά. Η ενδιάμεση απόσταση μεταξύ των μώλων, πλάτους 200 μέτρων, ήταν η είσοδος του λιμανιού. Για την προστασία της εισόδου υπήρχαν τρία ατσάλινα δικτυωτά φράγματα, που σε συνδυασμό με τις συνεχείς περιπολίες των ακταιωρών που έριχναν παράλληλα και βόμβες βυθού μπροστά από τα φράγματα ασφαλείας έκαναν την πρόσβαση σχεδόν αδύνατη. Γενικά το λιμάνι φυλασσόταν από ένα πλήρες χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο σύστημα ελέγχου, με πλήθος αντιαεροπορικών πυροβόλων και παρακτίων πυροβολαρχιών. Για περισσότερη ασφάλεια, κατά τη διάρκεια της νύκτας, μεγάλο μέρος του λιμανιού ελεγχόταν με την χρήση περιστρεφόμενων προβολέων. Για την επιπλέον προστασία των πλοίων, ετοποθετούντο γύρω τους δίκτυα παραλλαγής και ανθυποβρυχιακά φράγματα.
Μέσα σ’ αυτό το υδάτινο φρούριο ευρίσκοντο τα δύο πολύτιμα βρετανικά πολεμικά που αποτελούσαν τους βασικούς στόχους της αποστολής που σχεδίαζε ο Ντε Λα Πεν. Ως αξιωματικός του Ναυτικού και πεπειραμένος βατραχάνθρωπος, γνώριζε ότι το μόνο πλεονέκτημα που είχε, ήταν ο αιφνιδιασμός. Μετά από αρκετές ημέρες μελέτης…
Η συνέχεια στο Military History
