«Η Λιβύη δείχνει ξανά την αξία της αεροπορικής ισχύος»

Εκτεταμένη χρήση drones και μαχητικά αεροσκάφη «άγνωστης ταυτότητας» που πραγματοποιούν μυστηριώδεις επιδρομές ή φέρονται να πετούν μέλη ιδιωτικών εταιρειών είναι ορισμένα από τα χαρακτηριστικά του εμφύλιου πολέμου στη Λιβύη, ιδιαίτερα το 2020.
Η σύγκρουση στη Λιβύη, υπενθυμίζει το «Defense News», άρχισε να κλιμακώνεται τον Απρίλιο του 2019, όταν οι δυνάμεις του Khalifa Haftar ξεκίνησαν μια στρατιωτική επίθεση για την κατάληψη της πρωτεύουσας Τρίπολη. Την επιχείρησή τους στήριζαν κινεζικής προέλευσης drones Wing Loong II και ρωσικής προέλευσης Α/Α συστήματα Pantsir. Αλλά η συμπαράταξη της Άγκυρας στο πλευρό της κυβέρνησης της Τρίπολης, μαζί με την ανάπτυξη ολοένα και περισσότερων οπλισμένων drones Bayraktar TB2, ανάγκασε τον Haftar να εγκαταλείψει την επίθεση και να αναδιπλωθεί στην ανατολική Λιβύη.
Από το ένα μέρος η αξιοποίηση του Wing Loong II καθρεπτίζει το «success story» των κινεζικών drones στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπου τα αμερικανικά αντίστοιχα συστήματα συχνά δεν είναι διαθέσιμα για εξαγωγή. Κάποιες χώρες που έχουν αγοράσει κινεζικά drones είναι η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και τα ΗΑΕ, με τα τελευταία να χρησιμοποιούν τα drones ενεργά στη Λιβύη.

Όμως η παρουσία των αραβικών Wing Loong II είναι λιγότερο εντυπωσιακή σε σύγκριση με τα τουρκικά Bayraktar TB2. «Η Τουρκία αποφάσισε ότι ήταν σύμφωνη στο να χάσει drones από στιγμή σε στιγμή, ότι ήταν ημί-αναλώσιμα, και αυτό έπιασε τον εχθρό τους στον ύπνο», αναφέρει ο Jalel Harchaoui, αναλυτής στο Think Tank Clingendael Institute, που εδρεύει στην Ολλανδία. Ο ίδιος πιστεύει πως σε αυτό έπαιξε βασικό ρόλο το κόστος. Τα Bayraktar TB2 «συνήθιζαν να κοστίζουν στους Τούρκου $1-1,5 εκατ. το κομμάτι, αλλά χάρη στην οικονομία κλίμακας, καθώς η παραγωγή αυξήθηκε, το κόστος έχει μειωθεί κάτω από τις $500 χιλιάδες, εξαιρουμένου του σταθμού ελέγχου». Ο Harchaoui προσθέτει πως έγιναν βελτιώσεις στο λογισμικό και τεχνικές αλλαγές που αύξησαν την αποτελεσματικότητα των τουρκικών συστημάτων απέναντι στα Pantsir.
«Σε ένα επίπεδο, η Λιβύη δείχνει ξανά την αξία της αεροπορικής ισχύος. Δεν θες να εμπλακείς σε μια μάχη χωρίς αυτήν», σημειώνει ο Douglas Barrie, αναλυτής στο βρετανικό Think Tank «International Institute for Strategic Studies» («IISS»), με έδρα το Λονδίνο. «Τα drones ταίριαξαν στη Λιβύη, όπου μάχονται ελαφρά οπλισμένες δυνάμεις», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Αλλά δεν είναι μόνο τα drones, που χρησιμοποιούνται στη Λιβύη φανερά ή όχι. Σύμφωνα με τον Harchaoui, τις δυνάμεις του Haftar βοηθούν από το 2019 μαχητικά Mirage 2000-9 των ΗΑΕ, ορμώμενα από την Αίγυπτο. Δεν αποκλείεται, δε, τα αραβικά Mirage να ευθύνονται για τη μυστηριώδη επιδρομή στην αεροπορική βάση Al-Watiya, αφού οι πιλότοι των Εμιράτων έχουν πολύ περισσότερη πολεμική εμπειρία σε τέτοιες αποστολές σε σχέση με τους Αιγύπτιους. Στην επιδρομή στη βάση, στις αρχές Ιουλίου, καταστράφηκαν τουρκικοί εκτοξευτές Α/Α συστήματος I-HAWK.

Στο μεταξύ οι ΗΠΑ γνωστοποίησαν τον Μάιο την ανάπτυξη ρωσικών πολεμικών αεροσκαφών MiG-29 και Su-24 στην αεροπορική βάση Al-Jufra, μετά από στάση στη Συρία όπου σβήστηκαν τα ρωσικά διακριτικά. Η Ρωσία αρνείται την κίνηση και διακινείται το σενάριο πως τα αεροσκάφη πετούν μέλη της ιδιωτικής μισθοφορικής εταιρείας Wagner, τα οποία πολεμούν μαζί με τον Haftar.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, οι αεροπορικές επιχειρήσεις έχουν ατονήσει, αλλά δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η κλιμάκωσή της, με την ανάπτυξη τουρκικών μαχητικών στη Λιβύη ή την ενεργή εμπλοκή της Αιγυπτιακής Αεροπορίας.
 

Η νέα «Πτήση» ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020