Οι ελπίδες πως θα βρεθούν επιζώντες στη λιβυκή πόλη Ντέρνα σταδιακά εξανεμίζονται, έξι μέρες μετά τις καταστροφικές πλημμύρες που χτύπησαν την πόλη, στοιχίζοντας τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους.
Κατακλυσμιαίες βροχές τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα προκάλεσαν ρήξη δυο φραγμάτων, με αποτέλεσμα πελώριοι όγκοι νερού, εύρους τσουνάμι, να καταπιούν τα πάντα στον διάβα τους.
Οι πλημμύρες άφησαν πίσω σκηνικό καταστροφής κι απελπισίας σε μεγάλο μέρος της πόλης, και στις δυο πλευρές του ρέματος που τη διασχίζει. Η Ντέρνα μοιάζει λες και έχει χτυπηθεί από μεγάλο σεισμό, διαπίστωσε φωτογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.
Ολόκληρα κτίρια παρασύρθηκαν από τα νερά. Άλλα καταστράφηκαν, ενώ σε πολλά αυτοκίνητα διακρίνονται να έχουν σμπαραλιαστεί πάνω σε τοίχους.
Πριν από την καταστροφή, η πόλη είχε 100.000 κατοίκους. Από αυτούς, «τουλάχιστον 10.000» άνθρωποι αγνοούνται, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ενώ ο ακριβής απολογισμός των θυμάτων παραμένει σε αυτό το στάδιο άγνωστος.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης της Κυρηναϊκής, της ανατολικής Λιβύης, κάνουν λόγο για τουλάχιστον 3.000 νεκρούς, όμως αρκετοί φοβούνται πως ο απολογισμός των θυμάτων στην πραγματικότητα θα είναι πολύ πιο βαρύς.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) κάνει λόγο για πάνω από 38.000 εκτοπισμένους στο ανατολικό τμήμα της διχασμένης χώρας, 30.000 μόνο στη Ντέρνα.
«Χαοτική κατάσταση»
Η Μανοέλ Καρτόν, ιατρική συντονίστρια ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (Médecins sans frontières, MSF) η οποία αναπτύχθηκε στην περιοχή πριν από τρεις ημέρες, μίλησε για «χαοτική» κατάσταση, που εμποδίζει τη σωστή καταγραφή και ταυτοποίηση των θυμάτων.
«Επιτόπου βρίσκονται πολλοί εθελοντές από όλη τη Λιβύη και το εξωτερικό. Επείγει ο συντονισμός της βοήθειας», επέμεινε.
«Τα περισσότερα θύματα θάβονται (…) τόσο σε νεκροταφεία όσο και σε ομαδικούς τάφους», ωστόσο «πολλά» δεν έχουν αναγνωριστεί, πάνω από όλα αυτά που ξεβράζονται «κατά μεγάλους αριθμούς από τη θάλασσα», σημείωσε. Αυτοί που τα βρίσκουν «τα θάβουν κατευθείαν».
Η δουλειά των ομάδων έρευνας και διάσωσης παρεμποδίζεται από το πολιτικό χάος στο κράτος της βόρειας Αφρικής.
Μετά την εξέγερση, την ανατροπή του καθεστώτος και τον θάνατο του συνταγματάρχη Μουάμαρ Καντάφι το 2011, στη Λιβύη υπάρχουν δυο αντίπαλες κυβερνήσεις, μια στην Τρίπολη (δυτικά), που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ και έχει επικεφαλής τον πρωθυπουργό Αμπντελχαμίντ Ντμπάιμπα, η άλλη στην ανατολή, που συνδέεται με τον ισχυρό στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ.
Η Στέφανι Γουίλιαμς, αμερικανίδα διπλωμάτισσα και πρώην επιτετραμμένη του ΟΗΕ στη Λιβύη, κάλεσε να υπάρξει επείγουσα διεθνής παρέμβαση.
«Η ηθική επιταγή (…) της προστασίας (σ.σ. των αμάχων), η οποία ήταν το κίνητρο της (στρατιωτικής) επέμβασης (εναντίον του καθεστώτος Καντάφι) πρέπει και τώρα να καθοδηγήσει τις ενέργειες της διεθνούς κοινότητας μετά τις πλημμύρες που προκάλεσαν τεράστια καταστροφή στην ανατολική Λιβύη και τον θάνατο χιλιάδων αθώων Λίβυων και εκπατρισμένων», ανέφερε μέσω X (του πρώην Twitter).
Πρότεινε τη δημιουργία «κοινού εθνικού/διεθνούς μηχανισμού για να επιβλέψει τα κεφάλαια» της βοήθειας, καταφερόμενη εναντίον της πολιτικής τάξης «αρπακτικών» που κατ’ αυτήν θα επιδείξει την τάση να «χρησιμοποιήσει το πρόσχημα της εθνικής κυριαρχίας» για να κατευθύνει τις επιχειρήσεις αρωγής «ανάλογα με τα συμφέροντά της».
«Τεράστιες ανάγκες»
Ο εκπρόσωπος του στρατάρχη Χάφταρ, ο Άχμαντ αλ Μισμάρι, έκανε λόγο για «τεράστιες ανάγκες για την ανοικοδόμηση» κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου χθες Παρασκευή το βράδυ στη Βεγγάζη, μεγάλη πόλη της ανατολικής Λιβύης και λίκνο της εξέγερσης του 2011.
Μολονότι η τραγωδία εκτυλίχτηκε σε περιοχή υπό τον έλεγχο του στρατοπέδου της ανατολικής Λιβύης, ο κ. Ντμπάιμπα παρενέβη, σχολιάζοντας πως η έλλειψη επαρκών αναπτυξιακών σχεδίων και «η φθορά του χρόνου» είχαν συμβολή.
«Είναι μια από τις συνέπειες των διενέξεων, των πολέμων και της κατασπατάλησης κεφαλαίων», έκρινε.
Αίτηση που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο και συγκέντρωσε κάπου 2.000 υπογραφές μέσα σε 24 ώρες καλεί να ζητηθεί η βοήθεια της διεθνούς κοινότητας και να συγκροτηθεί «διεθνής ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας» που θα ρίξει φως στις περιστάσεις της καταστροφής και θα εντοπίσει τους υπεύθυνους προκειμένου να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης.
