Η απόφαση της Κυβέρνησης και του ΥΠΕΘΑ τον περασμένο Ιούλιο, να μην πάμε σε μια άνευ όρων και “άρον-άρον” αγορά δυο πανάκριβων πλοίων για το ΠΝ, μάλλον κρίνεται ίσως σαν την πλέον επιτυχημένη, τουλάχιστον εκ του αποτελέσματος. Καθώς το ΠΝ ήθελε μαζί με τα πλοία, φόρτους πυραύλων αλλά ΚΑΙ υποστήριξη, το πρόγραμμα είχε εκτοξευτεί στα 3,5 δις ευρώ για δυο μόλις πλοία. Κορυφαία μεν, πανάκριβα δε. Και οι ανάγκες του ΠΝ δεν περιορίζονται σε μόλις 2 πλοία, ακόμη και τα 4 που σκοπεύουμε να αγοράσουμε είναι λίγα.
Μπορεί κάποιοι να θεωρούν πως “λεφτά υπάρχουν”, και το 2009 το ΠΝ ήθελε “6 φρεγάτες αεράμυνας περιοχής”, αλλά το 2009 μόλις είχε τελειώσει ο εκσυγχρονισμός των 6 φρεγατών S, η νεότερη ΜΕΚΟ200ΗΝ δεν ήταν καν 10 ετών, ενώ η παλιότερη λιγότερο από 20. Τότε λοιπόν, είχαμε έναν κορμό 10 πλοίων γενικής χρήσης, συνεπώς, μετά από τα 10 πλοία, καλό θα ήταν να είχαμε και άλλα 6 με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής.
Το 2021 όμως δεν είναι 2009. Οι S έχουν πλέον γεράσει επικίνδυνα, οι ΜΕΚΟ200ΗΝ έπρεπε να είχαν περάσει ένα σοβαρό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, και το ΠΝ κινδυνεύει με … αφανισμό, χωρίς οι γείτονες να ρίξουν ούτε φωτοβολίδα. Αυτό καλό είναι να το θυμούνται όσοι μιλούν και ξαναμιλούν για αεράμυνα περιοχής, όταν δεν έχουν καν πλοία στην… περιοχή. Δυο πλοία, FDI ή Belh@rra ΗΝ, θα ήταν απλά εξαιρετικοί στόχοι. Ακριβοί, δυνατοί, αλλά δεν θα είχαν ελπίδες. Δεν μπορείς να έχεις δυο σούπερ ντούπερ πλοία, και ο υπόλοιπος στόλος να καταρρέει. Συνεπώς, το πρόγραμμα των 4 πλοίων, είναι το λιγότερο που θα μπορούσε να ζητήσει το ΠΝ.
Μέσα στο πρόγραμμα, το ΠΝ, με ρίσκο, ενσωμάτωσε και τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Έτσι, θα είχε στο τέλος της δεκαετίας 8 υπερσύγχρονα πλοία, και μετά θα κοιτούσε τις επιλογές του, από εκεί και πέρα. Κάπου εκεί, η Πολιτική Ηγεσία, αποδέχτηκε την εισήγηση του ΠΝ για Ενδιάμεση Λύση, απαραίτητη για τη διατήρηση της ναυτικής ισορροπίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Το τι έγινε μετά το γνωρίζουμε όλοι. Ακόμη και σήμερα βλέπουμε κάποιοι να εξαπολύουν μύδρους κατά της απόφασης να μην “κάψουμε” όλα τα λεφτά του ΠΝ σε δυο πλοία. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; 7 διαφορετικές προτάσεις, που προσφέρουν όλα όσα θέλει το ΠΝ, ή έστω, προσπαθούν να προσφέρουν όλα όσα θέλει το ΠΝ. Και μέσα σε όλα τα παραπάνω, ελπίζει να αποσπάσει αναγέννηση της ναυπηγικής μας βιομηχανίας και φυσικά, ευνοϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Κι όλα αυτά, στην προνομιακή τιμή των 5 δις ευρώ. Γίνεται; για να δούμε!
Όσο κάποιοι γκρίνιαζαν, για να γκρινιάζουν, το ΥΠΕΘΑ και το Μαξίμου έπεισαν τους ενδιαφερόμενους πως το πρόγραμμα δεν ανήκει σε κανέναν. Ούτε στους Γάλλους, ούτε στους Γερμανούς, και φυσικά, ούτε στους Αμερικανούς. Αν ήταν έτσι, δεν θα έρχονται συνεχώς αντιπροσωπείες σε ΓΕΝ, ΓΔΑΕΕ, αλλά και στον ΥΕΘΑ, να συζητούν, να ανταλάσσουν ιδέες, να βολιδοσκοπούν, ούτε θα βλέπαμε εξαιρετικές προτάσεις! Ναι, αυτή τη στιγμή γίνεται “σφαγή”, η ελληνική “δουλειά” είναι πολύ σημαντική για να μην εμφανιστούν όλοι!
Κάποιοι “γκρίνιαζαν” για την Ενδιάμεση Λύση. Τελικά, οι περισσότεροι έφεραν Ενδιάμεση Λύση. Κάποιοι άλλοι για την Διακρατική! Τελικά, όλοι βρίσκουν λύσεις! Κάποιοι φώναζαν να κάνουμε “διαγωνισμό”, πετώντας την μπάλα στην εξέδρα, και να φτάσουμε να υπογράφουμε για νέα πλοία κάπου το 2028, και να παραλαμβάνουμε λίγο πριν πετάξουν τα πρώτα τουρκικά αστρόπλοια.
Ισχυρότερες προτάσεις αυτή τη στιγμή εμφανίζονται οι ολλανδική και βρετανική. Οι Ολλανδοί, προσφέρουν γκάμα Ενδιάμεσων Λύσεων (πολλές), είτε με γρήγορη παράδοση 10514, είτε με μεταχειρισμένες κλάσης Μ. Όπως έγραψε και ο Βασίλης Νέδος, οι Μ μπορούν να γίνουν 4 (!), προφανώς μέχρι το τέλος της δεκαετίας, και με απορρόφηση των βελγικών. Οι Ολλανδοί δεν φοβούνται την εγχώρια κατασκευή, έχουν ισχυρή χρηματοδότηση, ένα εξαιρετικό πλοίο, που όμως, δυστυχώς, δεν υπηρετεί με κανένα ναυτικό, ενώ το Ολλανδικό αντί της 11515ΗΝ επιλέγει την ASWF. Αλλά η ολλανδική προσφορά είναι πλέον πολύ ψηλά, και έχει πλέον σηκώσει πολύ ψηλά τον πήχυ για τις υπόλοιπες προτάσεις. Οι Ολλανδοί, δεν παίζουν, όταν μάλιστα έχουν κερδίσει τους Γερμανούς εντός έδρας!
Αυτοί που έκαναν εντυπωσιακή “είσοδο”, είναι οι Βρετανοί. Οι ΑΗ140, σαν πρόταση, καλύπτουν όλες τις απαιτήσεις του ΠΝ. Τα πλοία ΚΑΙ θα υπηρετήσουν με το Royal Navy, ΚΑΙ υπηρετούν με το δανέζικο ναυτικό, ΚΑΙ έρχονται με Διακρατική Συμφωνία, ΚΑΙ έχουν χρηματοδότηση, ΚΑΙ έχουν τις εξαιρετικές Type 23 σαν Ενδιάμεση Λύση, ΚΑΙ είναι πλοία με δυνατότητες κορυφαίες, αλλά ΚΑΙ έχουν εξαιρετικά χαμηλή τιμή! Θα ήταν λάθος να πούμε πως οι Βρετανοί δεν κοντράρουν απλά τους Ολλανδούς “στα ίσια”, αλλά μάλλον υπερτερούν στα σημεία. Βέβαια, αδύναμο σημείο είναι ότι η Μεγάλη Βρετανία δεν είναι πλέον στην ΕΕ.
Οι Ισπανοί έχουν επίσης έρθει με μια εξαιρετική πρόταση, που εμείς δεν μπορούμε να κρύψουμε πως μας “αρέσει”. Η F110 είναι ένα κορυφαίο πλοίο, και μαζί με τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ αλλά και δυο ALFA 3000 σαν Ενδιάμεση Λύση, κοστίζουν περίπου 4,5 δις ευρώ (θεωρείται ευκαιρία). Βέβαια, οι Α3000 θέλουν 3 χρόνια για να φτάσουν στο ΠΝ, ενώ δύσκολα βλέπουμε να γίνεται διακρατική.
Οι Γάλλοι, έχουν συγκεντρώσει αρκετά “παράδοξα”. Ενώ ξέρουν ακριβώς τι θέλει το ΠΝ, εδώ και 3 χρόνια δεν έχουν καταφέρει να το πετύχουν. Καταρχάς, δεν μιλάμε μάλλον πια για Belh@rra, αλλά για FDI. Αλλά οι Γάλλοι το εξοπλίζουν με 32 ASTER 15/32, ενώ δεν υπάρχει αναφορά σε ECM και CIWS. Στην τελευταία καλλιτεχνική απεικόνιση φαίνεται ένα RAM, αλλά δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά στο δελτίο τύπου. Τέλος, η Ενδιάμεση Λύση των Γάλλων είναι Ενδιάμεσο Πρόβλημα, παρά την προσπάθεια διαφόρων να πείσουν πως τα απαρχαιωμένα πλοία είναι λύση. Το σταματάμε εδώ.
Ιταλοί και Γερμανοί, έχουν εμφανιστεί σε διάφορες φάσεις, αλλά τελική πρόταση δεν έχει φτάσει στο ΠΝ. Ούτε έχει υπάρξει κάποια τελική προσφορά, ούτε Ενδιάμεση Λύση, ούτε τίποτα. Φυσικά, ξέρουμε τα πλοία που προσφέρουν, αλλά οι τελευταίες μέρες δεν μας έχουν κάνει σοφότερους. Στο ΠΝ έχει φτάσει και μια πρόταση της Gibbs & Cox αλλά δεν μπορούμε να κάνουνε κάποιο σχόλιο, καθώς δεν γνωρίζουμε κάτι περισσότερο από όσα έχει ανακοινώσει το ΠΝ.
Και φτάνουμε στους Αμερικανούς, που πολλοί θεωρούσαν σαν φαβορί. Θα είμαστε ξεκάθαροι, παραμένουν φαβορί, ΑΝ… Οι ΗΠΑ προσφέρουν Διακρατική Συμφωνία (FMS), προσφέρουν κατασκευή στην Ελλάδα, ευνοϊκή χρηματοδότηση, το πλοίο υπηρετεί στο USN, η τιμή των πλοίων είναι ανταγωνιστική, ΑΛΛΑ… Όλα πλέον έχουν επικεντρωθεί στην απάντηση της LoR που έχει σταλεί στις ΗΠΑ και στο USN.
To USN είναι αυτό που θα κάνει την τελική προσφορά στο ΠΝ. Το ΠΝ, στη LoR έχει ζητήσει κυριολεκτικά τα “πάντα”, σε ότι αφορά τα πλοία. Από αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού, μέχρι ικανότητα ανθυποβρυχιακού πολέμου. Θέλει λοιπόν τη “σφραγίδα” USN στις ικανότητες του πλοίου. και η τελική διαμόρφωση, αν θα έχει 8 ή 10 ή 16 κελιά θα κριθεί από το USN. Επίσης, έχει γίνει σαφές πως αν οι ΗΠΑ δεν προσφέρουν μια “σοβαρή” Ενδιάμεση Λύση, τότε η αμερικανική πρόταση, παρά τα FMS και τη χαμηλή τιμή, δεν έχει πιθανότητες.
Το ΠΝ έχει ζητήσει το μέγιστο (Arleigh Burke) και αναμένει την αμερικανική απάντηση. Οι Αμερικανοί έχουν άσσους στο μανίκι (FFGX, υποστήριξη 6ου Στόλου κοκ), αλλά το ΠΝ θέλει να δει λύσεις. Μέχρι τότε, καλό είναι να σταματήσει η περιπτωσιολογία. Λίγη υπομονή, μέχρι το τέλος Μαϊου θα ξέρουμε. Αλλά ακόμη κι αν δούμε να έρχονται ΑΒ ή Τίκο, το ΠΝ έχει μπροστά τους εξαιρετικές επιλογές που δεν μπορεί να ξεπεράσει έτσι απλά. Δηλαδή, μια σειρά ΑΗ140 με 4 επιπλέον Type 23, ή 11515ΗΝ με 4 M Class μέχρι το τέλος της δεκαετίας, είναι κάτι που μπορούν να ξεπεράσουν έτσι στο ΠΝ; Ας χαλαρώσουν κάποιοι, που έχουν μετατρέψει τον αντιαμερικανισμό σε αμερικανοφοβία…
Φυσικά, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να εμφανιστούν και οι Γερμανοί, αλλά και οι Ιταλοί. Ενδιαφέρον ναι, έχουν δείξει ΚΑΙ οι Κορεάτες, αλλά ήταν περισσότερο φιλοσοφικού ενδιαφέροντος, παρά πρακτικού. Το μόνο σίγουρο είναι πως το ΠΝ έχει πλέον επιλογές, όσο κι αν δεν ήθελαν κάποιοι. Και από 7 προτάσεις, σίγουρα θα διαλέξει την καλύτερη. Αν όμως είχαμε μόνο μια πρόταση, τότε θα διαλέγαμε αυτή που είχαμε.
