Η απώλεια ενός πλοίου του πολεμικού μας ναυτικού αποτελεί σίγουρα ένα μεγάλο χτύπημα για το Ναυτικό μας, ιδίως όταν οι αριθμοί, οι διαθεσιμότητες και τα “κονδύλια” για τις Ένοπλες Δυνάμεις είναι λιγοστά, απώλειες πολεμικών πλοίων εν καιρώ προκλήσεων και απειλών πολέμου καλό είναι να μην γίνονται, για να το πούμε κόσμια!
ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Σύγκρουση πλοίου του ΠΝ με εμπορικό στον Πειραιά
Το πόρισμα για το περιστατικό δεν έχει ακόμα βγει για να μας πει ποιός έφταιξε, σε ποιό βαθμό έφταιξε και ποιός θα πληρώσει τα “σπασμένα” της απώλειας ενός πολεμικού πλοίου τέτοιας σημασίας αλλά ήδη η απώλεια του “Καλλιστώ” είναι αισθητή. Ένα Ναρκοθηρευτικό πλοίο, από τα τέσσερα που υπηρετούν (δύο της κλάσης ‘Hunt’ και δύο της κλάσης ‘Osprey’) είναι απών στη δύναμη του στόλου και τη στιγμή που τα Ν/Θ εκτελούσαν ανεπίσημα και καθήκοντα περιπολικών, η απουσία του από τον κατάλογο των διαθεσίμων πλοίων του ΠΝ έχει σίγουρα γίνει αισθητή.
Δεν θα ασχοληθούμε στο παρόν με την χρήση του την 27η Οκτωβρίου και την αποστολή που θα αναλάμβανε αλλά θα ασχοληθούμε σίγουρα με το πώ΄ς θα κατορθώσει το ΠΝ να αναπληρώσει την απώλεια ενός τέτοιου πλοίου. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το ΠΝ είχε δηλώσει σαφώς πως ο στόλος ναρκοπολέμου του οφείλει να αριθμεί 7 πολεμικά πλοία, όλα εξειδικευμένα. Στα τέλη του 2010, μόνο 4 πλοία του τύπου υπηρετούσαν στις τάξεις της Διοίκησης Ναρκοπολέμου του ΠΝ: δύο της βρετανικής κλάσης ‘Hunt’ και δύο της αμερικανικής κλάσης ‘Osprey’. Σήμερα, οι επιλογές αντικατάστασης των εξειδικευμένων πλοίων ναρκοθηρίας είναι μικρές καθώς τα “πλεονάζοντα” πλοία είναι δυσεύρετα και τα καλύτερα έχουν ήδη δοθεί ή πωληθεί.
Όλα; Όχι όλα. Μερικά αξιόλογα πλοία υπάρχουν ακόμα και θα είναι σύντομα διαθέσιμα προς πώληση σε δυνητικούς γοραστές. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 η Intermarine SpA ναυπήγησε για λογαριασμό του ιταλικού ναυτικού (Marina Militare) την κλάση ναρκοθηρευτικών “Lerici”. Τα “Lerici” υπήρξαν πρωτοποριακά πλοία και απέδωσαν εξαιρετικά σε κλειστές και ανοιχτές θάλασσες γενόμενα επιλογή πολλών ναυτικών δυνάμεων, περιλαμβανομένου και του Ναυτικού των ΗΠΑ, που αντέγραψε κατόπιν αδείας τα ‘Lerici’ στην ελαφρών μεγαλύτερη κλάση ‘Osprey’.
Το Καλλιστώ είναι δυστυχώς αναντικατάστατο από άλλο πλοίο ίδιας κλάσης, κι ας υπάρχει διαθέσιμο
Τα πλοία είναι εκτοπίσματος 620 τόνων, μήκους 50 μέτρων και εξυπηρετούνται από πλήρωμα 40 αξιωματικών και ναυτών και αγήματος 7 δυτών. Η ταχύτητά τους φτάνει τους 14 κόμβους, ωθούμενα από έναν ντηζελοκινητήρα, αλλά σε αποστολές ναρκαλιείας ο κινητήρας παραμένει κλειστός δίνοντας τη θέση του σε έναν ηλεκτροκινητήρα 2,000 περίπου ίππων που αποδίδει ταχύτητα μόλις 6 κόμβων. Τρεις μικρότεροι ηλεκτροκινητήρες κινούν μικρότερες προπέλες με ικανότητα περιστροφής, ώστε να κρατούν το πλοίο σταθερό ακόμα και σε ταραγμένη θάλασσα.
Ο οπλισμός τους είναι ένα πυροβόλο Oerlikon των 20 mm. Στον εξοπλισμό τους περιλαμβάνονται δύο τηλεκατευθυνόμενα υποβρύχια οχήματα και σόναρ VDS FIAR SQQ-14 (IT). Εντυπωσιακό είναι ότι κάθε πλοίο διαθέτει και έναν θάλαμο αποσυμπίεσης.
Η κλάση αποδείχθηκε επιτυχημένη καθώς 12 ναυπηγήθηκαν για το ιταλικό ναυτικό, 3 για το φινλανδικό, 4 για το μαλαισιανό, 2 για το νιγηριανό, 6 για το αυστραλιανό, 2 για το ταϊλανδικό, ένα ναυπηγείται αυτή την εποχή για το αλγερινό ενώ το σχέδιο αποτέλεσε τον οδηγό για την κλάση “Osprey” του αμερικανικού ναυτικού. Άλλα 6 σκάφη, η κλάση “Ganggyeong” αποτέλεσε άνευ αδείας αντιγραφή τους από το νοτιοκορεατικό ναυτικό.
Όπως είναι γνωστό, η κλάση Osprey αποσύρθηκε σχετικά πρόσφατα από τις τάξεις του US Navy με δύο πλοία της να αγοράζονται από το ελληνικό ναυτικό (Τα MHC-52 Heron, μετονομασθέν σε “Καλυψώ” και MHC-53 Pelican, σε “Ευνίκη”). Σχέδια για την παραχώρηση των MHC-51 Osprey και MHC-54 Robin δεν ευωδόθηκαν και τελικά τα πλοία αυτά κόπηκαν σε σκραπ. Αυτή τη στιγμή κανένα από τα 12 Osprey δεν υπάρχει στο US Navy αφού 6 κόπηκαν και τα υπόλοιπα πωλήθηκαν ανά δύο στα ναυτικά Ελλάδας, Αιγύπτου και Ταϊβάν.
Με μόλις 4 ναρκοθηρευτικά στο ΠΝ (2 ‘Osprey’ και πλέον 1 ‘Hunt’) μήπως να κοιτούσαμε προς την κατεύθυνση της Ιταλίας για κάλυψη των αναγκών μας; Τα δύο πρώτα σκάφη της κλάσης “Lerici” (‘Lerici’ και ‘Sapri’), ναυπήγησης 1985 έχουν τεθεί σε κατάσταση εφεδρείας από το 2012 κι άλλα δύο (τα ‘Milazzo’ και ‘Vieste’) μπορεί να τεθούν σύντομα σε κατάσταση διαθεσιμότητας, καθώς είναι τα μόνα σε υπηρεσία πριν την νεώτερη κλάση ‘Gaeta’, ίσως το ΠΝ και η ηγεσία του υπουργείου Αμύνης οφείλουν να αξιολογήσουν την περίπτωση απόκτησης ιταλικών ναρκοθηρευτικών για να συμπληρώσουν όχι μόνον την απώλεια του Ν/ΘΗ ‘Καλλιστώ’ αλλά και τη συμπλήρωση του αριθμού των επτά πλοίων ναρκαλιείας που είχε θέσει πριν από χρόνια το Ναυτικό από πλοία σύγχρονα σε εξοπλισμό και με μεγάλες ικανότητες.
Τεχνικά Χαρακτηριστικά κλάσης Ν/ΘΗ ‘Lerici’
Εκτόπισμα, 485 τόνοι
Εκτόπισμα πλήρες, 572 τόνοι
Μήκος, 50.0 μέτρα
Πλάτος, 9.56 μλέτρα
Βύθισμα, 2.63 μέτρα
Αριθμός προπελών, 1
Κινητήρας 1 GMT B230-8M diesel
Ισχύς, 1840 hp
Μέγιστη ταχύτητα, 15 κόμβοι
Ακτίνα δράσης, 2500 ναυτ. μίλια με 12 κόμβους ταχύτητα
Οπλισμός, πυροβόλο Oerlikon των 20 mm
Ηλεκτρονικός εξοπλισμός, ραντάρ SPN-728, Sonar SQQ-14T
Πλήρωμα, 48