Σύμφωνα με νέα έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch), σε άρθρο του Nikolaj Nielsen στο Euobserver, η Τουρκία με μεθόδους εκφοβισμού και ξυλοδαρμούς, έχει αναγκάσει εκατοντάδες Σύρους πρόσφυγες να επιστρέψουν στη Συρία.
Η Nadia Hardman, ερευνήτρια και μία από τους συντάκτες της έκθεσης, αναφερόμενη στα θύματα σημειώνει πως «γράψαμε εκατοντάδες (σς. Σύρους) , αλλά φαντάζομαι ότι είναι ίσως η κορυφή του παγόβουνου». Η Human Rights Watch επισημαίνει ότι η UNHCR και το προσωπικό παρακολούθησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να έχουν ανεμπόδιστη πρόσβαση στα κέντρα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.
Τονίζεται ότι η Τουρκία προσφέρει ειδικό καθεστώς προσωρινής προστασίας στους Σύρους πρόσφυγες, στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2016 των 6 δισεκατομμυρίων ευρώ με την ΕΕ, για την αποτροπή της φυγής τους προς την Ελλάδα.
Το εν λόγω καθεστώς δεν φαίνεται πλέον να τους προστατεύει από τις αναγκαστικές απελάσεις, σκορπώντας φόβο σε όλη τη συριακή κοινότητα στην Τουρκία, με κάποιους πιθανότατα να προσπαθήσουν να εισέλθουν στην Ελλάδα. Η Ελλάδα, που κατηγορείται για κακομεταχείριση και απέλαση προσφύγων που εισέρχονται από την Τουρκία, έχει κατηγορήσει την Τουρκία για το ίδιο. Πρόσφατα περίπου 92 Σύροι και Αφγανοί υπήκοοι βρέθηκαν ξυλοκοπημένοι και γυμνοί στα χερσαία σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Η Hardman αναφέρει ότι κανείς από τους 47 Σύρους με τους οποίους είχε μιλήσει και είχαν αναγκαστεί από την Τουρκία να επιστρέψουν στη Συρία δεν είχε ξεγυμνωθεί, ενώ από αυτούς οι 37 παραμένουν στη βόρεια Συρία. Επίσης η Hardman επισημάνει ότι κάποιο άλλοι που καταφέρνουν να εισέλθουν ξανά στην Τουρκία δεν θα λαμβάνουν πλέον κανένα καθεστώς ή κρατική βοήθεια, δεδομένου ότι με υπογεγραμμένα έντυπα παραιτούνται από το καθεστώς προσωρινής προστασίας τους. «Τους χτύπησαν για να υπογράψουν, σε κάποιους δεν δόθηκε η ευκαιρία να τα διαβάσουν», τονίζει χαρακτηριστικά στην έκθεση.
Σημειώνεται δε ότι οι επαναπροωθήσεις της Τουρκίας είναι παράνομες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Ωστόσο, η Ελλάδα θεωρεί την Τουρκία ασφαλή για υπηκόους από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και τη Σομαλία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει απαντήσει ακόμη, σε ερώτηση του Euobserver εάν η Τουρκία είναι «ασφαλής τρίτη χώρα», σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ.
