Στις αρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Luftwaffe δεν είχε κατεξοχήν Μοίρες προσβολής εδαφικών στόχων. Η μόνη διαθέσιμη ήταν στην ουσία πειραματική και εφοδιασμένη με το διπλάνο Henschel Hs 123 και το Messerschmitt Bf 109. Από τα τέλη κιόλας του 1941, κατέστη αντιληπτόν πως το κενό αυτό χρειαζόταν κατεπειγόντως να καλυφθεί. Έτσι αποφασίστηκε ο σχηματισμός της πρώτης κανονικής Μοίρας χερσαίων επιθέσεων, η οποία επρόκειτο να εξοπλισθεί με Bf 109, Hs 123, αλλά και το νέο Hs 129.
Ανατολικό Μέτωπο, 1942
Τα πρώτα λίγα Hs 129 (συγκεκριμένως δύο B-0 και τρία B-1) εστάλησαν στη νεοϊδρυθείσα Μοίρα προτού αυτή προλάβει να οργανωθεί στον απαιτούμενο βαθμό. Στις 6 Ιανουαρίου του 1942, υπέστη την πρώτη της απώλεια με την κατάρριψη του ενός B-0. Οι νέες ρυθμίσεις τέθησαν εν ισχύ στις 13 Ιανουαρίου. Ακολούθησε μια περίοδος εκπαιδεύσεως των πληρωμάτων, ώστε να καταστούν έτοιμα για να λάβουν μέρος στην παρθενική τους αποστολή που είχε ως στόχο τα κοιτάσματα πετρελαίου του Καυκάσου.
Η IV./Schlachtgruppe 1, με δεκαπέντε αεροπλάνα, ήταν η πρώτη που μεταφέρθηκε στο μέτωπο, αναχωρώντας από τη Γερμανία στις 26 Απριλίου, για να συμμετάσχει στην προέλαση του κυρίου όγκου της Βέρμαχτ προς την Κριμαία. Στα μέσα Μαΐου ακολούθησε η V./Schlachtgruppe 1, κατευθυνόμενη στο κύριο τμήμα του μετώπου. Στις δύο Μοίρες ανατέθηκαν απαστολές υποστήριξης, βάλλοντας εναντίον σοβιετικών θέσεων ακριβώς μπροστά από τις γερμανικές γραμμές. Τα Hs 129 αποδείχθηκαν αποτελεσματικά στη μάχη και ικανά να επιβιώνουν από αρκετές ζημιές. Τα φίλτρα σκόνης του όμως αποτελούσαν ένα αέναο πρόβλημα, καθιστώντας τις όποιες επισκευές τους από χρονοβόρες έως αδύνατες.
Κατά τη διάρκεια του 1942, οι μονάδες των Hs 129 έλαβαν μέρος στην αντιμετώπιση των σοβιετικών γύρω από το Χάρκοβο της Ουκρανίας, την υποστήριξη της γερμανικής προέλασης προς το Στάλινγκραντ, καθώς και την αναχαίτηση των εχθρικών αντεπιθέσεων στην ίδια πόλη. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, όσες μονάδες διέθεταν Hs.129 είχαν πραγματοποιήσει 2.500 επιχειρησιακές αποστολές μεταξύ Μαΐου και Αυγούστου, χάνοντας συνολικά είκοσι αεροσκάφη. Το σύνολο των 3.138 επιχειρήσεων καθ’ όλο το έτος του πολέμου, είναι καταδεικτικό των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετώπιζαν οι Γερμανοί από το πολικό Ρωσικό ψύχος.
Henschel He 129: Η εξέλιξη από πρωτότυπο σε καταστροφέα αρμάτων
Το καλοκαίρι του 1942, η Jagdgeschwader JG 51 εφοδιάστηκε με Hs 129, όπου μεταξύ 14 Αυγούστου και 26 Σεπτεμβρίου πραγματοποίησε 73 αποστολές. Έχασε τρία από τα οκτώ αεροσκάφη της, έχοντας όμως επιτύχει την καταστροφή 29 εχθρικών τεθωρακισμένων.
Ανατολικό Μέτωπο, 1943
Τον Φεβρουάριο του 1943, η Schlachtgruppe 1 επαναδιοργανώθηκε, με τις Staffel 4 και Staffel 8 να παραλαμβάνουν δεκαέξι Hs 129. Εν τω μεταξύ, ο ρόλος των αεροσκαφών είχε μεταβληθεί από τις αρχές του έτους, αναλαμβάνοντας πλέον νέες αποστολές πίσω από τις γερμανικές γραμμές, με επιθέσεις εναντίον σοβιετικών αρμάτων μάχης κατ’ αποκλειστικότητα.
Από την Άνοιξη έως τις αρχές του Καλοκαιριού του 1943, τα Hs 129 συμμετείχαν σε μάχες στο Κουμπάν. Εν συνεχεία προετοιμάστηκαν για τη μνημειώδη μάχη του Κουρσκ, όπου τότε χρησιμοποιήθηκε και για πρώτη φορά το Mk 103 των 30 χιλ.. Δυστυχώς για τους Γερμανούς, το πυροβόλο δεν απέδωσε τα αναμενόμενα λόγω συχνών εμπλοκών του. Μολατάυτα, το Hs 129 επέδειξε σταθερή αξία, θέτοντας εκτός μάχης έναν διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό εχθρικών τεθωρακισμένων. Το καίριο ζήτημα ήταν ο περιορισμένος αριθμός διαθέσιμων αεροσκαφών, που δεν μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά στο θέατρο των εχθροπραξιών. Το ίδιο συνέβη επίσης και κατά την υποχώρηση των Γερμανών μέσω της Ουκρανίας προς το τέλος του έτους. Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την ολοένα αυξανόμενη εγκατάσταση σοβιετικών αντιαεροπορικών όπλων που μεγάλωναν ολοένα και περισσότερο τις απώλειες του βραδυκίνητου Hs 129.
Ανατολικό Μέτωπο, 1944-45
Στις αρχές του 1944, η IV./Schlachtgruppe 9 κατέβαλε έντονες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των διαρκών εχθρικών επιθέσεων που ακολούθησαν τη σοβιετική νίκη στο Κουρσκ. Έτσι υποχρεώθηκε σε σταδιακή υποχώρηση, με αποτέλεσμα να μεταφερθεί την Άνοιξη εκτός σοβιετικού εδάφους. Στα μέσα του Απριλίου, ολόκληρη η Μοίρα βρέθηκε στη Ρουμανία, επιχειρώντας να εμποδίσει τη σοβιετική προέλαση προς τα ρουμανικά κοιτάσματα πετρελαίου.
Η IV./Schlachtgruppe 9 δεν έλαβε μέρος στην εναρκτήρια φάση της γενικής σοβιετικής αντεπίθεσης το Καλοκαίρι του 1944, διότι μετατοπίστηκε προς στα βόρεια με σκοπό να αποτρέψει μια ολική καταστροφή για τη Γερμανία. Όλες οι προσπάθειες βέβαια έμειναν ατελέσφορες μέχρι το τέλος του πολέμου. Οι μονάδες με τα Hs 129 περιορίστηκαν πλέον σε καθαρά αμυντικούς ρόλους, ενώ ο αριθμός των αεροσκαφών τους άρχισε να μειώνεται δραστικώς, χωρίς την ελάχιστη δυνατότητα αντικατάστασής τους. Αργότερα, ακόμη και εκείνα που μπορούσαν να πετάξουν, έμεναν αναγκαστικά στο έδαφος λόγω ελλείψεως καυσίμων.
Βόρεια Αφρική, 1942
Προς τα τέλη του 1942, μια σειρά από μονάδες αφοδιασμένες με Hs 129 αποσύρθηκαν για να σχηματίσουν μια νέα Μοίρα, τη Schlachtgeschwader 2. Ο πρωταρχικός στόχος ήταν η ανάπτυξή της και δράση της στο Ανατολικό Μέτωπο. Όμως οι επιτυχίες των συμμαχικών δυνάμεων στο Ελ Αλαμέϊν άλλαξαν άρδην το πλάνο, αφού τώρα έπρεπε να επισπευσθεί η μεταφορά της στη Βόρεια Αφρική για την υποστήριξη των Afrika Korps. Το πρώτο αεροσκάφος από τη ΙV.(Panzer)/ Sch. G. 1 έφτασε στο Τομπρούκ στις 7 Νοεμβρίου και ρίχτηκε αμέσως στο πεδίο δράσης.
Η παρουσία του εκεί ήταν μια ανείπωτη καταστροφή λόγω των γαλλικών Gnοme-Rhône, οι οποίοι αποδείχτηκαν άκρως ακατάλληλοι για λειτουργία στην έρημο. Τα πενιχρά φίλτρα σκόνης και η τάση τους προς υπερθέρμανση είχαν ήδη προκαλέσει προβλήματα στο Ρωσικό Μέτωπο. Όμως στη Βόρεια Αφρική πραγματικά καθήλωσαν τις μονάδες, οι οποίες έλαβαν το βάπτισμα του πυρός την 17η Νοεμβρίου του 1942 με αρχικά σχετικώς επιτυχημένη κατάληξη.
Εν συνεχεία, τα Hs 129 δοκίμασαν δύο ζοφερές αμμοθύελλες όπου προκάλεσαν τρομερή ζημιά στους κινητήρες. Με την πρώτη, η ήδη μακρά τροχοδρόμηση των αεροσκαφών κατά την απογείωση είχε διπλασιαστεί σε μήκος. Μετά όμως και τη δεύτερη αμμοθύελλα, μόλις και μετά βίας μπορούσαν να σηκωθούν από το έδαφος. Μόνο αφότου αφαιρέθηκε ο οπλισμός με τα πυρομαχικά, μπόρεσαν να πετάξουν δυτικά για να καλύψουν την υποχώρηση του στρατού του Ρόμελ.
Στις 31 Δεκεμβρίου, τα επτά εναπομείναντα αεροσκάφη έφτασαν στο αεροδρόμιο Castel Benito, κοντά στην Τρίπολη της Λιβύης. Για τις επόμενες δέκα ημέρες, ούτε ένα δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε κάποια αποστολή. Σαν να μην έφτανε αυτό, τρία καταστράφηκαν σε αεροπορική επιδρομή των Συμμάχων, την 13η Ιανουαρίου, ενώ άλλα τρία έπαθαν ζημιές τόσο εκτενείς, που ήταν αδύνατον να επισκευασθούν. Το μοναδικό Ηs 129 που τελικώς επιβίωσε, κατόρθωσε να επιστρέψει μετά μεγίστης δυσκολίας στη βάση της Τύνιδας. Το προσωπικό της μονάδας μετέβη στη Γερμανία, καθότι αχρείαστο χωρίς αεροπλάνα, ώστε να αναχωρήσει μετά για το Ανατολικό Μέτωπο.
Η δράση πάντως των Hs 129 στη Βόρεια Αφρική δεν τερμάτισε εκεί. Τον Οκτώβριο του 1942, η V./Sch.G 1 είχε γυρίσει στη Γερμανία από το Ανατολικό Μέτωπο, ώστε να παραλάβει νέα Hs 129 B-2 με βελτιωμένα φίλτρα αέρος και λαδιού. Στη συνέχεια, στάθμευσε στην Πρωσία ώστε να προετοιμαστεί για την επιστροφή στη Ρωσία, αλλά κατέληξε εσπευσμένα στην Αφρική, λόγω της συνεχώς επιδεινουμένης καταστάσεως. Η κακοκαιρία επιβράδυνε τη μετάβασή της, αλλά τελικώς το πρώτο αεροσκάφος προσγειώθηκε σε αφρικανικό έδαφος στις 29 Νοεμβρίου. Η μονάδα ξεκίνησε υπηρεσίες από την επομένη κιόλας ημέρα.
Αυτή τη φορά το Hs 129 κατέστη σαφώς πιο επιτυχημένο με την πρώτη απώλεια να καταγράφεται έναν περίπου μήνα αργότερα, την 22α Δεκεμβρίου. Τρία ακόμη αεροσκάφη χάθηκαν έξι ημέρες μετά, όλα από μαχητικά των συμμάχων, με το γερμανικό επιτελείο να εκφράζει έντονες πια ανησυχίες για το βαρύ τίμημα της χρήσης του Hs 129 σε μια περιοχή όπου οι συμμαχικές δυνάμεις διατηρούσαν καθολική αεροπορική υπεροχή.
Στις αρχές του 1943, η μονάδα μετονομάσθηκε VIII.(Panzer)/Sch.G 2. Η έλλειψη όμως αεροσκαφών είχε σχεδόν οδηγήσει στην απόφαση εφοδιασμού της με Focke-Wulf Fw 190, μέχρις ότου παρέλαβε ένα μεγάλο αριθμό καινούριων Hs 129. Σε αυτά δόθηκε τώρα ένας νέος ρόλος. Θα επιχειρούσαν πίσω από τις γερμανικές γραμμές, εφορμώντας σε οποιαδήποτε συμμαχικά άρματα μάχης προπορεύονταν και ήταν εκτός της εμβελείας αντιαεροπορικών όπλων. Το πλάνο όχι μόνο περιόριζε τον κίνδυνο εκτενών απωλειών, αλλά μείωνε και τον αριθμό των αποστολών, κάτι που πρακτικά μεταφραζόταν σε οικονομία καυσίμων.
Το τέλος για το Hs 129 στην αφρικανική ήπειρο δεν ήταν μακριά. Ο έλεγχος του αέρος από τους Συμμάχους καθιστούσε αναγκαία τη συνοδεία του από βαρέα μαχητικά για να παραμείνει αποτελεσματικό. Αυτό όμως σήμαινε πως αεροσκάφη της Luftwaffe τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήθουν σε άλλες αποστολές, ήταν τώρα αναγκασμένα να πετούν μόνο για την προστασία του Hs 129. Ο αριθμός των διαθέσιμων αεροπλάνων άρχισε σταδιακά να μειώνεται και στις 10 Απριλίου μόνο δύο από τα συνολικά δεκαέξι μπορούσαν να τεθούν σε ενεργό υπηρεσία.
Στις 20 Απριλίου, η VIII.(Panzer)/Sch.G 2 έγινε μια από τις πρώτες μονάδες που απεχώρησαν από τη Βόρεια Αφρική. Παρέμεινε μακριά από την πρώτη γραμμή μέχρι τον Αύγουστο του 1943, οπότε και μετακινήθηκε στο Ανατολικό Μέτωπο, βάζοντας έτσι τέρμα στην παρουσία του Hs 129 από τη Μεσόγειο.
Tεχνικά χαρακτηριστικά, Henschel Hs 129B-2
- Μήκος: 9,75 μέτρα
- Άνοιγμα πτερύγων: 14,2 μέτρα
- Ύψος: 3,25 μέτρα
- Επιφάνεια πτερύγων: 28,9 τετραγωνικά μέτρα
- Βάρος: 4.020 κιλά
- Χωρητικότητα καυσίμων: 610 λίτρα
- Έλικες: τρίφυλλες, διαμέτρου 2,6 μέτρα
Επιδόσεις
- Μέγιστη ταχύτητα: 407 χιλιόμετρα/ώρα στα 12.570 πόδια
- Ταχύτητα πορείας: 315 χιλιόμετρα/ώρα στα 9.800 πόδια
- Αυτονομία πτήσεως: 690 χιλιόμετρα
- Ανώτατο υψόμετρο: 30.000 πόδια
- Ρυθμός ανόδου: 1.590 πόδια/λεπτό
