Σημαντικές ήταν οι τοποθετήσεις του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνέντευξη που έδωσε στην εκπομπή «Ενώπιος Ενωπίω» του ΑΝΤ1, στο Νίκο Χατζηνικολάου, σχετικά με θέματα άμυνας και γεωπολιτικής. Αρχικά για τον East Med είπε τα εξής:
Θα ήθελα, κύριε Πρόεδρε, ένα σύντομο σχόλιό σας για αυτό το non-paper για τον αγωγό, το αμερικανικό non-paper.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό. Ο EastΜed είναι ένα από τα αρκετά έργα τα οποία συζητούνται αυτή την εποχή προκειμένου η Ελλάδα να καταστεί διαμετακομιστικός κόμβος ενέργειας από την ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Περιβάλλεται από ένα διακρατικό κέλυφος, πλην όμως είναι ένα επιχειρηματικό έργο και τελικά η αγορά η ίδια θα κρίνει αν το έργο αυτό μπορεί να είναι βιώσιμο.
Θέλω να θυμίσω ότι ταυτόχρονα με τη συζήτηση για τον EastMed προχωρούν πολύ σημαντικές συζητήσεις για τη μεταφορά φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή από την Αίγυπτο προς την Ελλάδα. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να ξεκινήσει άμεσα. Θέλω να θυμίσω ότι ένα μεγάλο κομμάτι του παγκόσμιου στόλου των LNG πλοίων είναι ελληνόκτητος, άρα υπάρχει και ελληνικό ενδιαφέρον από αυτής της πλευράς.
Ταυτόχρονα συζητάμε κι ένα εξαιρετικά σημαντικό project το οποίο μακροπρόθεσμα έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία και το οποίο ανοιχτά στηρίζεται και από την Ευρώπη και από την Αμερική και αναφέρομαι στην ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου. Να παράγεται δηλαδή φθηνή ενέργεια από τον ήλιο στην Αίγυπτο και να εξάγεται στην Ελλάδα και από την Ελλάδα προς την Ευρώπη.
Σε αυτό το καλώδιο αποδίδω εξαιρετικά μεγάλη σημασία, γιατί αυτό το καλώδιο θα έρθει και θα πατήσει ακριβώς πάνω στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία. Άρα δεν τίθεται κανένα απολύτως ζήτημα γεωπολιτικής αμφισβήτησης αυτής της πρωτοβουλίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, έρχομαι στα ελληνοτουρκικά. Η οικονομική κρίση στην Τουρκία είναι, από ό,τι φαίνεται, βαθιά και προκαλεί πρόσθετη ανησυχία για το ενδεχόμενο να εξαχθεί αυτή η κρίση μέσω προκλήσεων στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Μόλις χθες, με αφορμή τα εγκαίνια του Κέντρου του Ποντιακού Ελληνισμού και την απλή παράθεση των ιστορικών γεγονότων από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, υπήρξε νέα επίθεση των Τούρκων στο πρόσωπό της, ενώ συχνά έχουμε δει και επιθέσεις σε εσάς και στην Ελληνική Κυβέρνηση. Θέλω να σας ρωτήσω αν σας ανησυχεί -και σε ποιο βαθμό- το ενδεχόμενο μιας πιθανής κλιμάκωσης και με θερμό επεισόδιο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το δεύτερο δεν με ανησυχεί ιδιαίτερα, έχω όμως μία υποχρέωση να πρέπει διαρκώς να ενισχύω -στα πλαίσια των δημοσιονομικών μας δυνατοτήτων- την αποτρεπτική δυνατότητα της χώρας. Την επόμενη εβδομάδα θα έρθουν στη χώρα μας τα πρώτα Rafale. Σημαντικότατη προσθήκη η οποία μας δίνει μία, θα έλεγα, υπεροχή τουλάχιστον ως προς τον τύπο του αεροπλάνου αυτού σε σχέση με την γείτονα χώρα.
Γνωρίζετε ότι έχει προχωρήσει το σημαντικότερο πρόγραμμα εξοπλισμού του Πολεμικού μας Ναυτικού και αναμένουμε και άλλες ανακοινώσεις να γίνουν σύντομα.
Έχουμε λοιπόν μία υποχρέωση, 10 χρόνια παρατημένες οι Ένοπλες Δυνάμεις ως απότοκο και της κρίσης, να τις θωρακίσουμε για τα επόμενα 30 χρόνια. Αυτές οι επενδύσεις δεν είναι επενδύσεις οι οποίες γίνονται με ορίζοντα μόνο την επόμενη τετραετία ή την επόμενη οκταετία.
Από εκεί και πέρα πιστεύω ότι η θεωρία της εξαγωγής της κρίσης, επιτρέψτε μου, είναι λίγο απλοϊκή. Γιατί το λέω αυτό; Μία χώρα που αντιμετωπίζει μία μεγάλη οικονομική κρίση δεν θέλει ταυτόχρονα να εμπλακεί και σε γεωπολιτικές περιπέτειες. Θα είχε ακόμα πιο δραματικές συνέπειες για το νόμισμά της, για τον πληθωρισμό, θα προκαλούσε ακόμα μεγαλύτερη αστάθεια στην τουρκική οικονομία.
Η στάση μας απέναντι στην Τουρκία δεν έχει αλλάξει. Η πόρτα του διαλόγου και η δική μου προσωπική δυνατότητα να συνομιλήσω με τον Πρόεδρο Erdogan υπάρχει πάντα. Υπάρχουν σημεία και πεδία στα οποία και σήμερα συζητάμε, παραδείγματος χάρη η τουριστική συνεργασία. Υπάρχουν πεδία, δηλαδή, τα οποία μπορούμε να συζητήσουμε.
Αλλά τουλάχιστον σε αυτά τα οποία διαφωνούμε να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε πολιτισμένα, χωρίς ρητορικές εξάρσεις και χωρίς προβολές ισχύος οι οποίες τις πιο πολλές φορές, επιτρέψτε μου να πω, ενέχουν και ένα στοιχείο γραφικότητας αν όχι γελοιότητας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως οι τουρκικές δηλώσεις του τελευταίου διαστήματος δείχνουν ότι στην πρόθεσή τους όχι απλώς δεν είναι να αποσύρουν το casus belli αλλά αντίθετα διευρύνουν και τα όριά του, δηλαδή μιλούν πλέον εκτός από το Αιγαίο και για την ανατολική Μεσόγειο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το casus belli είναι μία πραγματικότητα που μας συνοδεύει από το 1995 και καλά κάνουμε και σε κάθε ευκαιρία το επισημαίνουμε. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο το casus belli, το πρόβλημα είναι η «Γαλάζια Πατρίδα» ως ένα αφήγημα προβολής κυριαρχίας το οποίο αμφισβητεί την Ελληνική κυριαρχία και τα Ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Έχουμε υψώσει γραμμές άμυνας διπλωματικές αλλά και στρατιωτικές. Έχουμε χτίσει συμμαχίες με πάρα πολύ μεγάλη ισχύ. Αναφέρομαι στην Ελληνογαλλική Συμφωνία, στη Συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Νίκος Χατζηνικολάου: Συγγνώμη για τη διακοπή κ. Πρόεδρε, υπάρχουν δυνάμεις στην Ευρώπη οι οποίες εξακολουθούν, παρ’ όλα αυτά, και δεν θέλω να πω την λέξη «στηρίζουν» την Τουρκία αλλά θα πω ότι πωλούν όπλα στην Τουρκία, την αντιμετωπίζουν ως αγορά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και οι πωλήσεις όπλων, σήμερα, δεν είναι αυτές που ήταν πριν από κάποια χρόνια. Δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο για αυτό. Η Ελλάδα όμως σήμερα έχει χτίσει ένα νέο πλαίσιο συμμαχιών, η Αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη είναι εξαιρετικά σημαντική, όπως σημαντικός είναι και ο νέος νόμος που ψηφίστηκε από το Αμερικανικό Κογκρέσο με την υποστήριξη του γερουσιαστή Menendez, που ουσιαστικά καλύπτει όλες τις Ελληνικές ανησυχίες και ικανοποιεί όλα τα Ελληνικά αιτήματα.
Φυσικό είναι αυτό να προκαλεί μία νευρικότητα στην Τουρκία αλλά οι δικές μας συμμαχίες δεν στρέφονται κατά οποιουδήποτε. Θα το ξαναπώ: Ελλάδα και Τουρκία είμαστε γείτονες, θα είμαστε γείτονες για πάντα, είμαστε καταδικασμένοι από τη γεωγραφία να ζούμε μαζί και είναι στη χέρι της Τουρκίας να επιλέξει το δρόμο της συνεργασίας ή το δρόμο της έντασης. Είμαστε έτοιμοι και για τα δύο ενδεχόμενα, το έχουμε αποδείξει εξάλλου έμπρακτα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πιέζουν πολύ για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών το τελευταίο διάστημα και θέλω να το σχολιάσετε αυτό. Και μας κατηγορούν και υψώνουν τόνους.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιέζει μία χώρα η οποία έχει μία μεγάλη αποβατική στρατιά…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τη Στρατιά του Αιγαίου λέτε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …στις ακτές της και η οποία έχει εισβάλει στην Κύπρο. Νομίζω ότι αυτή είναι η μόνη απάντηση που χρειάζεται να δώσω στο ζήτημα αυτό.
