Ελλάδα-Ρωσία-Σκοπιανό: Γιατί στη γεωπολιτική δεν χωρούν συναισθηματισμοί

Το θέμα των ημερών δεν είναι άλλο από την απόφαση απέλασης Ρώσων διπλωματών από την Αθήνα διότι φέρεται να εμπλέκονται στα συλλαλητήρια για το θέμα της επίλυσης του ονόματος της FYROM. Παρακάτω θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα με ψυχραιμία και δίχως συναισθηματισμούς που πολλά ελληνικά ΜΜΕ χρησιμοποίησαν, κάνοντας λόγο για “προδοσία,” “σκληρά αντίποινα του Κρεμλίνου,” “επιδείνωση σχέσεων,” “υβριδικό πόλεμο” κτλ κτλ.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η Ελλάδα θα απελάσει δυο Ρώσους διπλωμάτες και θα απαγορεύσει την είσοδο στη χώρα για άλλους δυο, για παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας μας. Ειδικότερα, οι ανωτέρω φέρονται να ενεπλάκησαν σε συλλαλητήρια στην Ελλάδα εναντίον της συμφωνία μας την ΠΓΔΜ αλλά και γιατί είχαν επιχειρήσει να προσφέρουν χρήματα σε Έλληνες κρατικούς αξιωματούχους.
Η Μόσχα απάντησε με την απειλή πως θα απελάσει με τη σειρά της δυο Έλληνες διπλωμάτες και με την ακύρωση ή πάγωμα της επίσκεψης του ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ στην Αθήνα που υποτίθεται πως θα λάμβανε χώρα κάποια στιγμή τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
 

 
Υπενθυμίζουμε πως η Ρωσία έχει προ πολλού αναγνωρίσει τη ΠΓΔΜ ως “Δημοκρατία της Μακεδονίας,” (κάτι που πολλοί “πατριώτες” βολικά “ξεχνούν”), ενώ η πιθανή ανάμειξη του Κρεμλίνου στην ονοματολογική διένεξη μεταξύ Αθηνών-Σκοπίων, δεν θα πρέπει να μας παραξενεύει. Αυτό που θα πρέπει να μας “παραξενέψει” είναι πως παρά το γεγονός πως η Μόσχα έχει αναγνωρίσει τη “Μακεδονία,” ο κ. Λαβρόφ πριν μερικούς μήνες, επέμενε η Ελλάδα να μην κάνει παραχωρήσεις στο ονοματολογικό. Δε πρέπει να ξεχνάμε επίσης πως η Ρωσία υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της προηγούμενης κυβέρνησης Γκρουέφσκι που προέβαλε σθεναρή αντίσταση σε οποιαδήποτε συμβιβαστική πρωτοβουλία για την επίλυση του ζητήματος του ονόματος. Παρόλα αυτά, κάποιοι φρόντισαν να υπερασπιστούν την υποτιθέμενη ρωσική ανάμειξη, παρουσιάζοντάς την ως “ομόδοξη αλληλεγγύη,” απέναντι σε ένα πρόβλημα που ταλανίζει την Ελλάδα εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες.
Ας αναλύσουμε μια υποθετική (;) κατάσταση

Μπορεί η ΠΓΔΜ να είναι ένα μικρό κρατίδιο στη καρδιά των Βαλκανίων, ωστόσο ο “πόθος” της Δύσης να το εντάξει στους κόλπους του ΝΑΤΟ είναι γνωστός και ποτέ δεν κρύφτηκε. Είναι προφανές πως η Συμμαχία, ηγέτης της οποίας είναι οι ΗΠΑ, επιθυμεί να εδραιώσει ακόμη περισσότερο τη παρουσία της στη περιοχή και να ανακόψει τυχόν βλέψεις της Μόσχας. H Ρωσία θέλει ερείσματα στην Ευρώπη και θα κάνει τα πάντα να τα αποκτήσει. Η Ουγγαρία του Β. Ορμπάν, μπορεί να θεωρηθεί μια φιλική προς τη Μόσχα χώρα. Η Τσεχία και η Ρουμανία, ενίοτε κοιτάζουν προς τα ανατολικά. Το ίδιο και η Σερβία. Η Ελλάδα καλώς ή κακώς, διατηρεί έναν ισχυρό ρωσόφιλο πυρήνα (πρόσφατα ιδρύθηκε και ρωσοφιλικό κόμμα), που περιλαμβάνει ακόμη και πρωτοκλασάτους πολιτικούς που δε κρύβουν το θαυμασμό τους για τον Πούτιν. Πρόσφατα, το think tank European Values με έδρα τη Τσεχία, υποστήριξε (δίχως να το στηρίξει) πως Ελλάδα και Κύπρος είναι «συνεργάτες του Κρεμλίνου» στο θέμα των fake news.
Αν αφήσουμε κατά μέρος τις επίσημες πολιτικές των κρατών της Ευρώπης και δούμε την απήχηση της Ρωσίας στον απλό κόσμο, θα διαπιστώσουμε ισχυρότατα ερείσματα σε πάρα πολλές χώρες, ειδικά σε αυτές που μοιράζονται κοινό θρησκευτικό υπόβαθρο.

Επομένως είναι απόλυτα λογικό η Ρωσία να μην θέλει επίλυση του ονοματολογικού που θα ανοίξει το δρόμο για τα Σκόπια να βρεθούν στην αγκαλιά του ΝΑΤΟ. Άρα η φερόμενη ρωσική εμπλοκή στα συλλαλητήρια (αν και δεν έχει αποδειχτεί με τη δημοσιοποίηση στοιχείων), είναι απόλυτα λογική και αναμενόμενη. Εξάλλου η Μόσχα δεν έχει διστάσει να εμπλακεί στο εσωτερικό άλλων χωρών με τη περίπτωση των Αμερικανικών Εκλογών του 2016, το Brexit και το δημοψήφισμα της Καταλονίας, να αποτελούν τα κλασικότερα παραδείγματα “οπλοποίησης” των fake news.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αποδώσουμε τα εύσημα στη ρωσική διπλωματία και εξωτερική πολιτική, διότι έχει πετύχει τόσο να εδραιώσει τη θέση της χώρας στη Μέση Ανατολή με την επέμβαση στη Συρία, όσο και να προκαλέσει τεράστια προβλήματα στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, έχοντας προσεταιριστεί τη Τουρκία του Ερντογάν, η οποία πλέον μόνο προβλήματα φαίνεται να δημιουργεί στη Συμμαχία, κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν με ακόμη καλύτερα (για την τότε ΕΣΣΔ) αποτελέσματα.
Με απλά λόγια, η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, όταν και αν ολοκληρωθεί, θα είναι ένα ακόμη αγκάθι στα πλευρά της Ρωσίας που βλέπει ένα ακόμη δυνητικά ισχυρό έρεισμα, να χάνεται μέσα από τα χέρια της.
Εν κατακλείδι, αυτό που έχει σημασία να κατανοήσουν όλοι, είναι πως στη γεωπολιτική δεν υπάρχουν συναισθηματισμοί και συμμαχίες που βασίζονται σε μύθους περί “ομόδοξων εθνών,” “προφητειών,” “ξανθών και λοιπών γενών,” κοκ. Στις διακρατικές σχέσεις (όχι μόνο με τη Ρωσία, αλλά με κάθε χώρα), αυτό που μετράει είναι το (όχι πάντα) αμοιβαίο συμφέρον. Ουδείς, είτε αυτός είναι Αμερικανός, είτε Ρώσος, είτε Γάλλος θα χαρίσει στην Ελλάδα το παραμικρό για συναισθηματικούς λόγους. Το καλύτερο που μπορεί να πετύχει μια υγιής εξωτερική πολιτική, είναι “συμπόρευση συμφερόντων επ αμοιβαία οφειλή.” Το εάν η Ελλάς ανήκει στη Δύση ή την Ανατολή, δεν είναι επί του παρόντος να αναλυθεί, αλλά εάν ο καθένας ξεχωριστά θέλει να μια απάντηση έστω για τον εαυτό του, θα πρέπει να λάβει υπόψιν του τη πραγματικότητα και όχι τα ευχολόγια που τόσο απλόχερα προσφέρουν κάποιοι.