Του αναγνώστη μας Μίλτου Αντωνιάδη
Με χαρά διάβασα πρόσφατα σε άρθρο της ΠΤΗΣΗΣ πως η Aegean επέστρεψε στην κερδοφορία κατά το τρίτο τετράμηνο του έτους. Έτυχε να έχω μόλις επιστρέψει από το εξωτερικό με πτήση της Aegean μετά από σχεδόν δύο χρόνια που δεν είχα ταξιδέψει λόγω πανδημίας. Αυτό το ταξίδι λοιπόν και τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρίας, αποτέλεσαν το έναυσμα για τη συγγραφή αυτού του άρθρου όπου καταθέτω την προσωπική μου εμπειρία ως επιβάτης.
Το σημερινό περιβάλλον των επιβατικών αερομεταφορών
Η πανδημία έχει διαμορφώσει αναμφίβολα ένα νέο τοπίο στον κλάδο των επιβατικών αερομεταφορών, ειδικά στον Ευρωπαϊκό χώρο. Κι’ αυτό διότι ήδη, πολύ νωρίτερα, οι εξελίξεις παγκοσμίως ήταν πιεστικές για τις αεροπορικές εταιρίες. Λίγο το αυξημένο κόστος ασφάλειας μετά την 11η Σεπτεμβρίου, λίγο οι επιθετικοί budget αερομεταφορείς, λίγο οι συγχωνεύσεις και ο ανταγωνισμός, ροκάνισαν σιγά σιγά την αίγλη του ταξιδιού με αεροπλάνο. Στις εσωτερικές πτήσεις στην Βόρεια Αμερική για παράδειγμα, εδώ και χρόνια έχουν καταργηθεί τα δωρεάν γεύματα, ενώ οι Αμερικάνοι αερομεταφορείς στην προσπάθειά τους να μειώσουν το λειτουργικό κόστος προσλαμβάνουν πληρώματα καμπίνας σε ηλικία συνταξιοδότησης, εκμεταλλευόμενοι το χαλαρότερο εργασιακό καθεστώς των ΗΠΑ που τους το επιτρέπει. Στην Ευρώπη το τοπίο παρέμενε ανθεκτικότερο στις πιέσεις, καθώς πολλοί «εθνικοί» αερομεταφορείς έχουν ταυτίσει τα φτερά τους με τα χρώματα της χώρας τους. Κατά συνέπεια, η ποιότητα των υπηρεσιών που προσέφεραν αποτελούσε ένα στοιχείο εθνικής υπερηφάνειας. Ενώ τα αυξημένα κόστη ή οι ζημιές μπορούσαν να καλυφθούν από τους φορολογούμενους.
Τελικά όμως η πανδημία, με την καθήλωση των αεροσκαφών στο έδαφος και τις χαμηλές πληρότητες όταν ξεκίνησαν πάλι οι πτήσεις, έδωσε τη χαριστική βολή στην Ευρωπαϊκή Dolce Vita του αέρα. Πρόσφατα διαβάσαμε για την τύχη της Alitalia, ενός σήματος με ιστορία, ταυτισμένου μάλιστα με την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ε.Ε. Ενώ όσα σήματα επιβιώνουν των συγχωνεύσεων, των αλλαγών και των περιορισμών φαίνεται πως αλλάζουν πρόσωπο για να τα καταφέρουν.
Το ταξίδι
Αυτό διαπίστωσα λοιπόν προσωπικά στο πρόσφατο ταξίδι μου στο εξωτερικό. Η πτήση από Αθήνα προς ΕΠ (Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα που δεν θα κατονομάσω ώστε να μην προκύπτει ο αερομεταφορέας) κλείστηκε μετ’ επιστροφής μέσω της Aegean. Ωστόσο, στα εισιτήρια φάνηκε πως το πρώτο σκέλος, από Αθήνα προς ΕΠ, θα το εκτελούσε άλλος αερομεταφορέας μέλος του Star Alliance. Τον ΕΑ (Εθνικό Αερομεταφορέα) αυτόν δεν θα τον κατονομάσω ώστε να μην υπάρξουν υπόνοιες κακόβουλης κριτικής. Πάντως, πρόκειται για ένα εθνικό σήμα, και μάλιστα από αυτά που έχουν καταχωρηθεί στη συλλογική μνήμη των παλαιότερων εξ ημών ως συνώνυμο της ποιότητας και της χλιδής. Οι συγκρίσεις λοιπόν της εμπειρίας με τον ΕΑ (αναχώρηση) και με την Aegean (επιστροφή) είναι δόκιμες: Ίδια απόσταση, ίδια διαδρομή, ίδια πληρότητα (100% και στα δύο), ίδιες καιρικές συνθήκες (καλές).
Το κόστος
Η τιμή αρχικά μου φάνηκε χαμηλή, στα επίπεδα προ πανδημίας για αυτόν τον προορισμό, ίσως και λίγο χαμηλότερη. Βέβαια στη συνέχεια είδα πως με την νέα πολιτική επιτρέπεται μόνο μια χειραποσκευή βάρους 8kg στην καμπίνα. Πρακτικά αυτό το βάρος επαρκεί μόνο για ένα laptop, δεν μπορείς να ταξιδέψεις για λίγες ημέρες μόνο με μια τόσο μικρή χειραποσκευή. Το κόστος αναβάθμισης του εισητηρίου για το επιπλέον βάρος μιας μικρής βαλίτσας ήταν περίπου €40 ανά πτήση, ήτοι €80 συνολικά, γεγονός που έκανε το κόστος ταξιδιού υψηλότερο απ’ ότι προ πανδημίας.
Οι πτήσεις
Τα παρακάτω σημεία σύγκρισης που παρατήρησα και παραθέτω μπορεί να φαίνονται λεπτομερείς το καθένα ξεχωριστά. Και είναι. Ωστόσο, όλα μαζί συνθέτουν μια συνολική εικόνα και διαμορφώνουν την συνολική εμπειρία του επιβάτη.
Ηλεκτρονικό Check-in: Η διαδικασία του ΕΑ ήταν ανούσια. Καθώς το ηλεκτρονικό boarding pass που πήρα στο κινητό μου δεν ήταν boarding pass αλλά μόνο κράτηση θέσης. Έπρεπε με αυτό να πάω στο check-in του ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ για να μου εκδόσουν το χάρτινο boarding pass, άρα να χάσω χρόνο. Αντίθετα με την Aegean έκανα ηλεκτρονικό check-in και έφτασα με το κινητό μου απευθείας στο gate.
Βoarding: Με το προσωπικό του ΕΑ η διαδικασία ήταν χρονοβόρος. Περίμεναν να τελειώσουν οι επιβάτες της πρώτης θέσης και μετά να αρχίσουν να καλούν ανά ομάδες την οικονομική θέση. Υπήρξαν κάποια κωλύμματα με αρκετούς επιβάτες που καθυστερούσαν την ουρά. Δεν ξέρω αν είναι τυχαίο πάντως με την Aegean το boarding τελείωσε πολύ γρηγορότερα (και ήμουν στο τελευταίο γκρουπ). Σε κάποιους επιβάτες που προφανώς είχαν θέματα παρατήρησα πως τους ζητήθηκε να σταθούν στην άκρη ώστε να μην καθυστερεί η ουρά. Τελικά πάντως, είτε ευθύνεται ο ΕΠ ή όχι, από πλευράς εμπειρίας εγώ έμεινα πιο ευχαριστημένος από το boarding της Aegean.
Αεροσυνοδοί: Εδώ η Aegean εξακολουθεί να υπερέχει σημαντικά των περισσότερων ανταγωνιστών της. Από τη στιγμή που πατάς το πόδι σου στο αεροσκάφος σε καλωσορίζουν φρέσκα πρόσωπα, χαμογελαστά, με εξαιρετικά προσεγμένο στυλ και σου προσφέρουν ένα αρωματικό μαντηλάκι και μια καραμέλα. Η βοήθεια που παρέχουν στους επιβάτες που παλεύουν με τις χειραποσκευές και τα μπουφάν είναι πάντα άμεση και ευγενική. Σε αντίθεση με το προσωπικό καμπίνας άλλων αερομεταφορέων που συχνά σου δίνουν την εντύπωση πως τους επιβαρύνεις εσύ, ο κουραστικός επιβάτης που πληρώνει τον μισθό τους. Το προσωπικό του ΕΠ δεν είχε μεν τέτοια συμπεριφορά, ωστόσο ήταν αδιάφορο. Αντίθετα, οι άνθρωποι της Aegean κάνουν τη διαφορά.
Κάθισμα/καμπίνα: Ο χώρος ήταν περιορισμένος και στις δύο πτήσεις. Ωστόσο, στο κάθισμα της Aegean βλέπεις αμέσως το περιοδικό Aegean Blue, με ενδιαφέρουσα ύλη, σου κρατάει συντροφιά. Στην πτήση του ΕΑ με έκπληξη διαπίστωσα πως δεν υπήρχε τίποτα – προφανώς η πανδημία “σκότωσε” αυτή τη δραστηριότητα στην εταιρία τους. Επίσης, από τη θέση μου στην Aegean μπορούσα να διακρίνω άνετα τις πτυσσόμενες οθόνες με τις πληροφορίες ασφαλείας και τα στοιχεία της πτήσης (πρόσφατα μάλιστα διάβασα για μια μελέτη που βρήκε πως αυτά τα στοιχεία είναι αγχολυτικά για όσους επιβάτες έχουν φοβία). Από το κάθισμα της πτήσης του ΕΑ δεν μπορούσα να διακρίνω καμία πτυσσόμενη οθόνη. Τελικά εντόπισα κάτι πολύ μικρότερες σταθερές οι οποίες μετα βίας διαβάζονταν από τη θέση μου, ενώ οι πληροφορίες δεν ήταν καν στα Αγγλικά!
Απογείωση: Ο κυβερνήτης της ΕΠ έκανε κάτι που προσωπικά με έκανε να νιώσω άβολα παρά την μεγάλη μου εμπειρία σε εμπορικές πτήσεις. Μόλις άφησαν οι τροχοί το έδαφος σήκωσε εξαιρετικά ψηλά τη μύτη του αεροσκάφους και ανέβηκε μερικές χιλιάδες πόδια πολύ απότομα. Στη συνέχεια διόρθωσε εξίσου απότομα. Δεν μπορώ να γνωρίζω τον λόγο καθώς δεν βρισκόμουν στο cockpit, ωστόσο ήταν ανησυχητικό, σαν να συντρέχει κάποιος έκτακτος λόγος. Αντίθετα η απογείωση της Aegean ήταν εξαιρετικά ομαλή, ενώ ο κυβερνήτης αύξησε τη γωνία προσβολής μόνο μεταξύ βάσης και σκέπης νεφών, ώστε να μειώσει τον χρόνο αναταράξεων για τους επιβάτες.
Γεύμα: Της Aegean εξακολουθεί να είναι νόστιμο και, κυρίως, δωρεάν. Αντίθετα στην πτήση με τον ΕΑ δεν προσφερόταν δωρεάν γεύμα παρά μόνο με πληρωμή.
Αναταράξεις: Η διαδρομή και στις δύο πτήσεις προφανώς ήταν η ίδια. Με τρεις μόλις ημέρες διαφορά, έτυχε και οι καιρικές συνθήκες να είναι ίδιες. Υπάρχουν κάποια σημεία που ξέρεις ακόμα και ως επιβάτης πως υπάρχουν αναταράξεις. Ένα τέτοιο είναι περίπου πάνω από τα Τίρανα καθώς επιστρέφεις στην Ελλάδα από βόρειοδυτικά, μόλις δηλαδή πιάσεις Πίνδο. Ένα άλλο είναι πάνω από τις Άλπεις. Ο κυβερνήτης της Aegean φρόντισε και στα δύο σημεία να κόψει άμεσα ταχύτητα μόλις ξεκίνησαν οι αναταράξεις και να επιταχύνει πάλι άμεσα μόλις τις ξεπέρασε. Σαν επιβάτης το καταλαβαίνεις από τον ήχο των κινητήρων αλλά και από την αδράνεια του σώματός σου. Αντίστοιχα σαν επιβάτης καταλαβαίνεις πως τον κυβερνήτη της πτήσης του ΕΑ δεν τον απασχολούσε καθόλου το θέμα.
Τουαλέτα: Άλλη μια λεπτομέρεια. Επισκέφτηκα και τις δύο τουαλέτες προς το τέλος της κάθε πτήσης. Στην τουαλέτα της πτήσης του ΕΑ είχε τελειώσει και το σαπούνι για να πλύνω τα χέρια μου και τα χαρτιά για να τα σκουπίσω. Αντίθετα, στο επίσης πάνφορτο αεροσκάφος της Aegean κάποιος είχε φροντίσει η για τον ανεφοδιασμό της τουαλέτας με τα απαραίτητα.
Προσγείωση: Αυτό είναι το μόνο σημείο στο οποίο, στις συγκεκριμένες πτήσεις τουλάχιστον, κέρδισε ο ΕΑ. Ο κυβερνήτης προσγείωσε το αεροσκάφος υποδειγματικά. Αντίθετα ο κυβερνήτης της Aegean μας έκανε να νιώσουμε έντονα στο κάθισμά μας πόσο βαριά έπιασε διάδρομο και πόσο απότομα φρενάρησε – σαν να τελείωνε ο διάδρομος. Και πάλι, σαν επιβάτες δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την όλη διαδικασία της προσέγγισης/προσγείωσης εφόσον δεν βρισκόμαστε στο cockpit. Πάντως, ενώ οι καιρικές συνθήκες ήταν υποδειγματικές, η εμπειρία μου σαν επιβάτης από την προσγείωση στο Ελ. Βενιζέλος δεν ήταν η καλύτερη.
Συνολικά λοιπόν στη αντιπαράθεση Aegean-EA, το σκόρ ήταν 8-1. Έτσι αυτές οι λεπτομερείς αθροιστικά διαμόρφωσαν για εμένα μια διαφορετική εμπειρία ταξιδιού. Στην πτήση με τον ΕΑ ένιωσα σαν να έχει χαθεί οριστικά μετά την πανδημία η όποια χλιδή υπήρχε κάποτε στα αεροπορικά ταξίδια. Στην πτήση με την Aegean ένιωσα πως δεν έχει αλλάξει (σχεδόν) τίποτα τα τελευταία δύο χρόνια. Καλές προσγειώσεις!