Έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύθηκε στις 19 Δεκεμβρίου, επισημαίνει σημαντικά προβλήματα στη διαθεσιμότητα των μαχητικών F-35 και πως αυτά οφείλονται και σε μια προβληματική διαδικασία ελέγχου των συμβολαίων συντήρησης που έχουν συναφθεί με την κατασκευάστρια Lockheed Martin, όπως βέβαια και στη δική της απόδοση. Με αποτέλεσμα για το 2024 να διαπιστώνεται στις ΗΠΑ, “γενική διαθεσιμότητα” όλων των F-35 στο 50%, ενώ το ελάχιστο που απαιτείται είναι το 67%.
Εδώ εντοπίζεται πως η συντήρηση των αεροσκαφών, εξασφαλίζεται με σειρά κυλιόμενων συμβολαίων που παίρνει η Lockheed Martin, τα οποία έχουν φθάσει συνολικά τα 22,5 δις δολάρια από το 2014 έως το 2024 (7 συμβόλαια).
Η έκθεση όμως αναφέρει πως η επίβλεψη της εκτέλεσης των συμβολαίων από πλευράς υπουργείου υστερεί σοβαρά, ενώ ανάλογα το συμβόλαιο δεν περιλαμβάνονται συγκεκριμένοι δείκτες απόδοσης, και διαθεσιμότητας που ο κατασκευαστής πρέπει να πετύχει. Οπότε η επίβλεψη των εργασιών δεν είναι η πρέπουσα από πλευράς “πελάτη”, που στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι το JPO (Joint Program Office), δηλαδή το “γραφείο” – μια υπηρεσία πιο σωστά- που είναι υπεύθυνη για το όλο πρόγραμμα του F-35, τόσο παραγωγής, εξέλιξης όσο και συντήρησης.
Πέρα από τις ευθύνες που αναλύονται από πλευράς υπηρεσιών του υπουργείου Αμύνης, με αλληλομετάθεση αρμοδιοτήτων, ευθύνων, παραλείψεων επίβλεψης, παράλειψης ελέγχων κ.ο.κ., και η κατασκευάστρια Lockheed Martin δεν πετυχαίνει τους στόχους διαθεσιμότητας που έχουν τεθεί, ενώ η έλλειψη ανταλλακτικών και η μη σταθερή ροή τους, οδηγεί και σε φαινόμενα “κανιβαλισμού”, δηλαδή αφαίρεση απαρτιών από μαχητικά για να εξυπηρετηθούν άλλα στην ίδια μονάδα. Ακόμη, πως γίνεται αποπληρωμή των συμβολαίων συντήρησης, χωρίς να υπάρχει αναπροσαρμογή τους (δηλαδή μείωση) ανάλογα με την χαμηλή απόδοση.
Ενδεικτικά, το 2024, για αεροσκάφη ανεπτυγμένα σε επιχειρησιακές μονάδες (όχι δηλαδή για εκπαίδευση, αξιολόγηση κ.λπ.), η Αεροπορία έχει “πλήρη επιχειρησιακή διαθεσιμότητα” 67,1% ενώ ζητά 80%. Στη “μερική διαθεσιμότητα”, έχει 68,5% ενώ ζητείται 85% (η “πλήρης διαθεσιμότητα” σημαίνει πως ένα αεροσκάφος είναι έτοιμο να αναλάβει οποιαδήποτε αποστολή, ενώ η “μερική διαθεσιμότητα”, πως μπορεί να αναλάβει έστω μια από τις αποστολές για τις οποίες προορίζεται). Αντίστοιχα οι Πεζοναύτες, στην ίδια περίοδο, έχουν για τα ανεπτυγμένα αεροσκάφη τους “πλήρη διαθεσιμότητα” 15,3% ενώ ζητείται 65%, και “μερική διαθεσιμότητα” 56,9% ενώ ζητείται 80%.
Η έκθεση καταλήγει με συστάσεις να ενταθεί η επίβλεψη της εκτέλεσης των συμβολαίων συντήρησης, να περιλαμβάνονται σαφείς-μετρήσιμοι δείκτες διαθεσιμότητας, να γίνονται πιο τακτικές αναφορές προόδου και να διασφαλιστεί ότι υπάρχει το προσωπικό επίβλεψης και ελέγχου σε όλες τις βάσεις των F-35. Οπότε να είναι πολύ καλύτερη η εικόνα του τι πραγματικά γίνεται με την συντήρηση των μαχητικών, και πως αυτή μπορεί να βελτιωθεί.
