Μια νέα μελέτη του GAO, δηλαδή του Ελεγκτικού Γραφείου της Αμερικανικής Κυβέρνησης, μια υπηρεσία που υπάγεται στο Κογκρέσο, παρουσιάζει στοιχεία για το τρέχον κόστος των μαχητικών F-35 σε αμερικανική υπηρεσία.
Βασική διαπίστωση είναι πως το εκτιμώμενο κόστος ζωής για το σύνολο του αμερικανικού προγράμματος (δηλαδή το κόστος συντήρησης, λειτουργίας, επισκευής κ.ο.κ.) έχει αυξηθεί φθάνοντας το 2023 τα 1,53 τρις δολάρια, ενώ το 2018 η εκτίμηση ήταν 1,1 τρις. Στο 1,53 τρις, πρέπει να προστεθούν και τα 442 δις που είναι εκτίμηση για την αγορά των περίπου 2.000 αεροσκαφών, οπότε συνολικά το πρόγραμμα θα φθάσει τα 2 τρις (έως το 2088).
Στην ίδια μελέτη αναφέρεται πως η εκτίμηση ετήσιου κόστους ανά αεροσκάφος για λειτουργία και συντήρηση, για το 2023, είναι στα 6,6 εκατ. δολάρια για το F-35A της Αεροπορίας, στα 6,1 εκατ. για το F-35B των Πεζοναυτών, στα 8,6 για τα F-35C πάλι των Πεζοναυτών και στα 5,8 εκατ. για τα F-35C του Ναυτικού. Οι αρκετά μεγάλες αυτές διαφορές οφείλονται βέβαια στο πόσο κάθε Κλάδος χρησιμοποιεί τα μαχητικά του ανά έτος.
Το ετήσιο κόστος πάντως εμφανίζεται μειωμένο σχετικά με παλαιότερες προβλέψεις, αλλά αυτό οφείλεται και στο ότι οι Κλάδοι των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων έχουν μειώσει τις ετήσιες ώρες χρήσης του αεροσκάφους (κατά μέσο όρο), που πλέον για το 2023 είναι στις 187 ώρες για την Αεροπορία με τα F-35A, στις 168 για το F-35B, στις 336 για το F-35C των Πεζοναυτών και στις 172 για το F-35C του Ναυτικού.
Συνεχίζεται το πρόβλημα με τις διαθεσιμότητες
Στο άλλο κρίσιμο ζήτημα των F-35, αυτό της διαθεσιμότητας τους για αποστολές, και εδώ παραμένει ο προβληματισμός καθώς το 2023 έχουμε κυρίως μειώσεις σε σχέση με το 2022. Έτσι το ποσοστό mission capable αεροσκαφών (δηλαδή ικανά για διεξαγωγή κάποιας αποστολής, αλλά όχι όλων όσων δύναται να κάνει το αεροσκάφος), το 2023 ήταν στο 51,9% για το F-35A, ενώ το 2022 ήταν στο 56%. Αντίστοιχα το F-35B είναι στο 59,7% από 59,5% και το F-35C στο 61,9% από 63,4%.
Αντίστοιχα τα ποσοστά full mission capable (δηλαδή το ποσοστό των αεροσκαφών διαθέσιμο να αναλάβουν όλες τις αποστολές) και αυτά έχουν πέσει και γενικότερα είναι πολύ χαμηλότερα του στόχου. Έτσι το F-35A για το 2023 ήταν στο 36,4% από 43,5% το 2022, ενώ αντίστοιχα το το F-35B είναι στο 14,9% από 16% και το F-35C στο 19,2% από 20,9%. Nα σημειωθεί εδώ πως σε αυτή τη μέτρηση, ο ελάχιστος στόχος διαθεσιμότητας έχει οριστεί στο 64% για το F-35A και στο 60% για το Β και το C.
H σοβαρή αυτή υστέρηση οφείλεται εν μέρει στην καθυστέρηση υλοποίησης της συντήρησης σε επίπεδο βάσης, οπότε οι επισκευές καθυστερούν και δημιουργείται συσσώρευση έργου που φρενάρει ακόμη περισσότερο την διαδικασία.
Το GAO κάνει με τη σειρά του μια σειρά από συστάσεις για μείωση του κόστους και αύξηση της διαθεσιμότητας, ενώ επισημαίνει πως σημαντική μείωση κόστους θα φέρει η αναβάθμιση του κινητήρα του μαχητικού, καθώς ο σημερινός δεν προσφέρει το απόθεμα ηλεκτρικής ισχύος και ψύξεων που απαιτούν τα ηλεκτρονικά του αεροσκάφους. Με αποτέλεσμα, να χρησιμοποιείται περισσότερο κοντά στο “όριο” του, άρα να αυξάνονται οι φθορές και η ανάγκη συντήρησης.