Του Βασίλη Νέδου από την “Καθημερινή”
Λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της επιβεβαιωτικής γεώτρησης της κοινοπραξίας Exxon Mobil/Qatar Energy στο κοίτασμα «Γλαύκος» του οικοπέδου 10 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), η Λευκωσία ζυγίζει τα δεδομένα για τη συνολικότερη στρατηγική της στο ενεργειακό. Στο οικόπεδο 10 εκτιμάται ότι κρύβονται περί τα 5 έως 8 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf) φυσικού αερίου, σε ένα κοίτασμα που κατά τους ειδικούς έχει κάποια παρόμοια χαρακτηριστικά με το γειτνιάζον αιγυπτιακό κοίτασμα «Zohr». Δεδομένου ότι η Τουρκία δεν έχει καμία διεκδίκηση για το οικόπεδο 10, είναι απολύτως δεδομένο ότι οι γεωτρητικές δραστηριότητες θα κυλήσουν ομαλά τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες. Αντιθέτως, η απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας να παραχωρήσει το οικόπεδο 5 στην κοινοπραξία Exxon Mobil/Qatar Energy (60% στην Exxon Mobil και 40% στην Qatar Energy) εμπεριέχει περισσότερα ρίσκα, δεδομένων των πάγιων τουρκικών απόψεων για την κυπριακή ΑΟΖ.
Η Τουρκία διεκδικεί το βόρειο κομμάτι του οικοπέδου 5 (περίπου το 40%-45% της έκτασής του) και, όπως είναι γνωστό, η υπογραφή παραχώρησης στο αμερικανοκαταριανό κονσόρτσιουμ προκάλεσε ενόχληση στην Αγκυρα, καθώς πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία παρουσία όχι μόνον εκπροσώπων των εταιρειών, αλλά και των πρέσβεων ΗΠΑ και Κατάρ στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Κατά τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, οι Αμερικανοί έχουν υποσχεθεί ότι δεν θα πραγματοποιήσουν έρευνες και γεωτρήσεις στο οικόπεδο 5. Θα πρέπει να επισημανθεί πως υπό μία έννοια περιθώρια χειρισμών δίνει στην Αγκυρα η διεκδίκηση τμήματος μόνο του οικοπέδου 5, ότι εκεί δεν γίνονται έρευνες. Βέβαια, αρμόδιες πηγές επισημαίνουν στην «Κ» ότι το κονσόρτσιουμ Exxon Mobil/Qatar Energy έχει υπογράψει με τη Λευκωσία για το σύνολο του οικοπέδου 5, κάτι που σημαίνει ότι εφόσον τα δεδομένα είναι επαρκή, τότε θα πραγματοποιηθούν έρευνες ή και γεωτρήσεις σε όλη την έκταση.
Το γεγονός ότι οι Αμερικανοί επέλεξαν να συνεταιρισθούν και για το οικόπεδο 5 με την πετρελαϊκή εταιρεία του Κατάρ, του κατεξοχήν κράτους-χορηγού της τουρκικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, αποτελεί και ένα σαφέστατο μήνυμα προς την Αγκυρα. Με έμμεσο πλην σαφή τρόπο κοινοποιείται στην Αγκυρα ότι η εποικοδομητική συμπεριφορά μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρα από το κονσόρτσιουμ ΗΠΑ – Κατάρ, έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, και συγκεκριμένα στο οικόπεδο 6-Α, προγραμματίζει για το πρώτο εξάμηνο του 2022 και η γαλλική Total.