“Θέμα γίναμε” διεθνώς, όχι κατ’ ανάγκη αρνητικά, σχετικά με την άρνηση μας να στείλουμε πυροβολαρχίες αντιαεροπορικών πυραύλων Patriot στην Ουκρανία, καθώς η χώρα μας και η Ισπανία “δείχθηκαν με το δάχτυλο” σε πολλά σχετικά δημοσιεύματα. Πάντως σε χθεσινή συνέντευξη του στο ΣΚΑΙ, ο. Κ. Μητσοτάκης απέκλεισε το ενδεχόμενο, όπως και για τους S-300, λέγοντας πως “μας ζητήθηκε και εξηγήσαμε γιατί δεν μπορούμε να το κάνουμε”.
Για να συμπληρώσει: “Να το εξηγήσω και λίγο πιο αναλυτικά: η Ελλάδα έχει στηρίξει την Ουκρανία ποικιλοτρόπως, με αμυντικό υλικό. Έχουμε πει όμως από την πρώτη στιγμή ότι δεν μπορούμε να διαθέσουμε οπλικά συστήματα τα οποία είναι κρίσιμα για την αποτρεπτική μας δυνατότητα. Έχουμε πλεονάζον υλικό με το οποίο μπορούμε να υποστηρίξουμε την Ουκρανία, το έχουμε κάνει και θεωρώ ότι είναι η σωστή επιλογή. Και, στον βαθμό που μπορούμε να βρίσκουμε τέτοιο υλικό, θα εξακολουθούμε να το κάνουμε. Τα συστήματα, όμως, αεράμυνας στα οποία αναφερθήκατε, είναι κρίσιμα συστήματα για την προστασία του ελληνικού εναέριου χώρου και δεν πρόκειται να παραχωρηθούν στην Ουκρανία.”
Την είδηση σχολίασε έμμεσα το Business Insider με τίτλο “Μια χώρα του ΝΑΤΟ αρνείται να δώσει στην Ουκρανία τους Patriots της, γιατί λέει πως τους χρειάζεται για την ίδια”. Ακόμη το Politico γράφει σήμερα πως “Ελλάδα και Ισπανία θα αρνηθούν να στείλουν στην Ουκρανία αντιαεροπορικά συστήματα” αναφέροντας μάλιστα και ελληνικά δημοσιεύματα που έκαναν νύξεις για πιθανή ανταλλαγή τους ή αντικατάσταση τους από τις ΗΠΑ, όπως μετέδωσε και το Reuters, με τίτλο “H Ελλάδα αποκλείει [μεταφορά] αντιαεροπορικών στην Ουκρανία, όπως λέει ο πρωθυπουργός”. Το BBC ανακυκλώνει τις ίδιες αναφορές, εξηγώντας όμως πως “η Ελλάδα έχει βοηθήσει την Ουκρανία με όπλα και πυρομαχικά αλλά δεν θέλει να χάσει την αποτρεπτική της δυνατότητα, εξαιτία πιθανών εντάσεων με τη γειτονική Τουρκία, παρόλο που οι σχέσεις τους αυτή τη στιγμή είναι σχετικά σταθερές”.
Ποια είναι η ουσία στα παραπάνω για να μην μείνουμε μόνο στην αναπαραγωγή δημοσιευμάτων που το ένα κοπιάρει το άλλο; Όπως φαίνεται στους πολλαπλούς κύκλους επαφών που γίνονται συνεχώς μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών, για το πως θα ενισχυθεί περαιτέρω η Ουκρανία, μπήκαμε και εμείς (αλλά όχι μόνο εμείς), στο στόχαστρο για τι έχουμε προσφέρει στο Κίεβο και τι άλλο, υψηλής αξίας οπλικό σύστημα, μπορεί να προσφέρουμε. Με έμφαση βέβαια στην αεράμυνα όπου εκεί υπάρχει μεγάλη ζήτηση από ουκρανικής πλευράς, η οποία χτυπά όποια πόρτα βρει. Έτσι Ελλάδα, Ισπανία, αλλά και Πολωνία και Ρουμανία και Ολλανδία, “ερωτήθηκαν” για Patriot, με γερμανική μάλιστα νύξη.
Το Βερολίνο εδώ πρωταγωνιστεί στις πιέσεις, γιατί βλέπει πως έχει γίνει ο μεγαλύτερος ευρωπαίος χορηγός της Ουκρανίας (η Γαλλία υστερεί αλλά μένει εκτός κριτικής), και παρόλα αυτά πρέπει να απολογείται γιατί π.χ. δεν στέλνει και τους πυραύλους cruise, Taurus στο Κίεβο. Οπότε εκτίμησε πως ήρθε η σειρά του να “δείξει” τους γύρω, ώστε να μεταφέρει εκεί την ανάλογη συζήτηση. Το θέμα έγινε και διαρροή στον διεθνή Τύπο, οπότε είχαμε το γνωστό ανακάτωμα δημοσιότητας και πολιτικής, τροφοδοτημένο όμως και από ελληνικά σπεκουλαδόρικα δημοσιεύματα που διαβεβαίωναν πως “δίνουμε Patriot, μια πυροβολαρχία ίσως και δύο”…
Πιο πρακτικά όμως, σήμερα η Ελλάδα δεν μπορεί να στείλει αντιαεροπορικά τέτοιων ικανοτήτων στην Ουκρανία, και για λόγους ασφαλείας, αλλά και γιατί δεν μπορεί να οργανωθεί μια άμεση αντικατάσταση που θα εξυπηρετούσε και τη δική μας πολιτική αφήγηση. Π.χ. άλλο βάρος θα είχε μια ανακοίνωση πως “η Ελλάδα στέλνει τους S-300 στην Ουκρανία αλλά σε λίγες εβδομάδες φθάνει αμερικανική πυροβολαρχία Patriot ως δωρεάν αντικατάσταση τους”, και άλλο να ανακοινωθεί πως “στείλαμε και κάτι περιμένουμε”. Άλλωστε είμαστε σε προεκλογική περίοδο (Ευρωεκλογών), και το κυβερνών κόμμα ήδη αντιμετωπίζει δικαιολογημένο κύμα δυσαρέσκειας για πολλά ζητήματα. Οπότε να προσθέσει σε αυτά και μια σκληρή κριτική περί “αφοπλισμού της χώρας” (κατά τα εγχώρια συνήθη), δεν θα το αντέξει, παρεκτός και αν περισσεύουν τάσεις αυτοχειριασμού.
Έτσι η διεθνής συζήτηση (ολίγων ημερών αλλά αρκετή για να παράγει θόρυβο), μάλλον κλείνει. Τι συμφέρει τη χώρα μας; Άποψη μας είναι (και την έχουμε ξαναγράψει από το 2022 και αρκετά καυστικά) πως ειδικά οι S-300 στην Κρήτη είναι ευκαιρία να αντικατασταθούν με αποστολή τους στην Ουκρανία. Το σύστημα παραμένει σε προβληματική κατάσταση από πλευράς συντήρησης, τα βλήματα είναι “ληγμένα”, εκπαιδευτικές βολές έχουν να γίνουν πολλά χρόνια, ποτέ δεν καταφέραμε και να το συνδέσουμε ικανοποιητικά με το δίκτυο αεράμυνας μας. Ενώ υποστήριξη και σχετική σύμβαση με τη Ρωσία, απλώς δεν την συζητάμε καν, για προφανείς λόγους. Άρα οι S-300 απαξιώνονται ταχύτατα σε δική μας υπηρεσία.
Θα τολμήσουμε λοιπόν, αλλά με στιβαρή διαπραγμάτευση, να ζητήσουμε-απαιτήσουμε κάτι ανάλογο, δυτικό, σε καλή κατάσταση και εξίσου αποδοτικό; Ή θα παραμείνουμε στο γνωστό εγχώριο φοβικό και διεθνές άτολμο, κατά την παράδοση μας;
