Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν σήμερα για τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στη Ρουάντα, όπου η νίκη θεωρείται προ πολλού ήδη δεδομένη για τον πρόεδρο Πολ Καγκάμι, ο οποίος κυβερνά τη χώρα από το τέλος της γενοκτονίας των Τούτσι το 1994, και το κόμμα του, το Πατριωτικό Μέτωπο της Ρουάντας (ΠΜΡ).
Στις κάλπες καλούνται εννιά εκατομμύρια πολίτες της Ρουάντας. Τα 2.433 εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 07:00 (τοπική ώρα· 08:00 ώρα Ελλάδας) και κλείνουν στις 15:00 (16:00).
Η καταμέτρηση των ψήφων θα αρχίσει μόλις κλείσουν οι κάλπες· τα αποτελέσματα θα δημοσιοποιούνται σταδιακά, κατά τη διάρκειά της, ως την ανακοίνωση των συνολικών αποτελεσμάτων την 20ή Ιουλίου, σύμφωνα με πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στην εκλογική επιτροπή. Τα επίσημα, τελικά αποτελέσματα θα ανακηρυχθούν την 27η Ιουλίου.
Το αποτέλεσμα θεωρείται τετελεσμένο. Στις προεδρικές εκλογές συμμετέχουν οι ίδιοι τρεις αντίπαλοι με το 2017, όταν ο αρχηγός του κράτους είχε κερδίσει με πάνω από το 98% των ψήφων έναντι του υποψήφιου του μοναδικού νόμιμου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Φρανκ Χαμπινέζα (0,48%), και του ανεξάρτητου Φιλίπ Εμπαγιμάνα (0,73%).
Ο Πολ Καγκάμι, 66 ετών, κρατά γερά στα χέρια του τα ηνία της χώρας, αφότου ανέτρεψε τον Ιούλιο του 1994, στον κολοφώνα της εξέγερσης του ΠΜΡ, την κυβέρνηση εξτρεμιστών Χούτου, υπεύθυνη για τη γενοκτονία που είχε 800.000 νεκρούς, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, με τα θύματα να ανήκουν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους στη μειονότητα των Τούτσι.
Αρχικά αντιπρόεδρος και υπουργός Άμυνας —όμως de facto ηγέτης— της Ρουάντας, ο Πολ Καγκάμι ανέλαβε πρόεδρος το 2000: εξελέγη από το κοινοβούλιο, μετά την παραίτηση του Παστέρ Μπιζιμούγκου. Κατόπιν εξελέγη τρεις φορές από τον λαό, με απευθείας ψηφοφορίες (95,05% το 2003, 93,08% το 2010, 98,79% το 2017).
Χαίρει μεγάλης δημοτικότητας, κυρίως διότι ανόρθωσε τη χώρα, που έβγαινε όταν ανέλαβε από τον εφιάλτη της γενοκτονίας και σήμερα παρουσιάζεται από ορισμένους δυτικούς κι Αφρικανούς ηγέτες ως αναπτυξιακό παράδειγμα προς μίμηση.
Ο εντυπωσιακός ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης (7,2% την περίοδο από το 2012 ως το 2022) συνοδεύτηκε από θεαματική βελτίωση των υποδομών (δρόμοι, σχολεία…) και κοινωνικοοικονομική πρόοδο, ιδιαίτερα στους τομείς της παιδείας και της υγείας.
Όμως κατηγορείται ταυτόχρονα πως φιμώνει κάθε φωνή που επικρίνουν την εξουσία.
Η εκλογική επιτροπή απέρριψε την υποψηφιότητα πολιτικού που διεκδικούσε την ψήφο κατά του Καγκάμι, της Νταϊάν Ρουιγκάρα, εξαιτίας του ότι τα δικαιολογητικά που υπέβαλε κρίθηκε πως δεν ήταν σωστά. Είχε ήδη τεθεί εκτός κούρσας στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές, όταν κατηγορήθηκε για παραχάραξη εγγράφων και συνελήφθη, προτού αθωωθεί από τη δικαιοσύνη το 2018.
Ακόμη δυο μορφές της αντιπολίτευσης, η Βικτουάρ Ιγκαμπίρε και ο Μπερνάρ Νταγκάντα, δεν είχαν καν δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας στις προεδρικές εκλογές, διότι έχουν καταδικαστεί σε δίκες στις οποίες είχαν οδηγηθεί στο παρελθόν. Η δικαιοσύνη απέρριψε τα αιτήματά τους για να εξασφαλίσουν την αποκατάσταση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι.
Με ανακοίνωσή της προ ημερών, η Διεθνής Αμνηστία κατήγγειλε τους «πολύ αυστηρούς περιορισμούς» των δικαιωμάτων της αντιπολίτευσης, κάνοντας επίσης λόγο για «απειλές, αυθαίρετες κρατήσεις, διώξεις, εξ ολοκλήρου κατασκευασμένες κατηγορίες, φόνους κι εξαναγκαστικές εξαφανίσεις».
Τις τρεις εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας μονοπώλησαν ο κ. Καγκάμι και το ΠΜΡ, με πορτρέτα του προέδρου κι αφίσες με τα χρώματα του κόμματος (κόκκινο, λευκό, μπλε) παντού.
Οι αντίπαλοί του ήταν αόρατοι, αν και ο κ. Χαμπινέζα εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι η ατμόσφαιρα είναι πιο ήρεμη απ’ ό,τι το 2017 και διαβεβαίωσε πως έχει «τεράστια υποστήριξη» από τους πολίτες.
Ο κ. Εμπαγιμάνα αναγνώρισε από την πλευρά του πως αντιμετωπίζει «πολύ ισχυρό» αντίπαλο.
Οι περισσότεροι κάτοικοι δεν μπορούν να διανοηθούν καν πως θα αναλάμβανε πρόεδρος κάποιος που δεν λέγεται Πολ Καγκάμι. Στην περίκλειστη χώρα της περιοχής των Μεγάλων Λιμνών, το 65% του πληθυσμού δεν έχει γνωρίσει άλλο ηγέτη.
«Χωρίς αυτόν στην εξουσία, η χώρα θα κατέρρεε», είπε χαρακτηριστικά η Βενάντια Νγιραντζέντο, 51 ετών, που πήγε το Σάββατο στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωση του «ΠΚ».
Για πρώτη φορά, οι προεδρικές εκλογές διεξάγονται ταυτόχρονα με τις βουλευτικές. Τις 80 έδρες του κοινοβουλίου διεκδικούν πάνω από 500 υποψήφιοι.
Οι ψηφοφόροι αναδεικνύουν 53 μέλη της εθνικής αντιπροσωπείας της Ρουάντας απευθείας. Το τρέχον διάστημα, το ΠΜΡ καταλαμβάνει 40 έδρες από τις 53 και σύμμαχοί του (Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, Φιλελεύθερο Κόμμα, Κοινωνικό Κόμμα Ιμπερακούρι) άλλες 11. Το Πράσινο Δημοκρατικό Κόμμα του κ. Χαμπινέζα μετρά μόλις δυο βουλευτές.
Οι υπόλοιπες 27 έδρες είναι προορισμένες, με σύστημα ποσοστώσεων, για γυναίκες, νέους και ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Θα δοθούν αύριο σε υποψήφιους που δεν ανήκουν σε κάποιο κόμμα: 24 γυναίκες θα εκλεγούν από δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, 2 νέοι από το Εθνικό Συμβούλιο Νεολαίας, κι ένας άνθρωπος με ειδικές ανάγκες από τη Συνομοσπονδία Ενώσεων ΑμΕΑ.
