Καθώς τις τελευταίες μέρες έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση για την κατάσταση του στόλου των C-130H/B της ΠΑ, μετά το απογοητευτικό συμβάν της ακύρωσης μεταφοράς ομάδας της ΕΜΑΚ στην Τουρκία (που τελικά εξυπηρετήθηκε από C-27J), πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι πραγματικά συμβαίνει. Όπως πρώτος έχει γράψει ο Βασίλης Νέδος στην “Καθημερινή”, η χώρα μας ενδιαφέρεται για την αγορά μεταχειρισμένων C-130J από συμμαχική αεροπορία, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες μας. Ο ίδιος επανήλθε στο θέμα, με σημερινό άρθρο, το οποίο μιλά και για σκέψεις αγοράς νέων C-130J. Οπότε ας συμπληρώσουμε το όλο θέμα με όσα γνωρίζουμε εμείς.
Τελικά με C-27J πέταξε η δεύτερη αποστολή της ΕΜΑΚ για την Τουρκία
Από το 2020, το ΓΕΕΘΑ έχει κάνει ουκ ολίγες αναφορές για το θέμα των C-130 προς την πολιτική ηγεσία. Χωρίς να θέλουμε να αναφέρουμε το νούμερο, θα πούμε πως είναι διψήφιο! Η ηγεσία εξέτασε διάφορα σενάρια, από την αποστολή των αεροσκαφών στο Ισραήλ (αποσυναρμολογημένα) ή την Πορτογαλία για επισκευές, αλλά τίποτε τελικά δεν προχώρησε. Αντίθετα, υπήρξαν σκληρά δημοσιεύματα για το “ξεπούλημα” της ΕΑΒ, και το “τεράστιο λάθος να στείλουμε τα C-130 στο Ισραήλ, ενώ η ΕΑΒ μπορεί να τα φτιάξει”. Η πίεση των εργαζομένων προβλημάτισε και το υπουργείο Άμυνας που αναζητούσε μια συνολική φόρμουλα, τόσο για την επισκευή των αεροσκαφών όσο και για την συμπερίληψη της ΕΑΒ, που πρέπει να διασωθεί.
Με εντολή του ΑΓΕΕΘΑ, εξετάστηκαν και άλλες λύσεις, όπως για παράδειγμα κάποια C-130J-30 από τη Βρετανία. Έτσι αυτά έχουν εξεταστεί από το 2021 κι έχουν απορριφθεί (όσα έβγαιναν τότε σε απόσυρση). Καθώς στη Βρετανική Αεροπορία είχαν κυριολεκτικά “λιώσει”, υποστηρίζοντας τις αποστολές σε Ιράκ και Αφγανιστάν.
Εντωμεταξύ η κατάσταση των ελληνικών C-130 έχει φτάσει πραγματικά στο απροχώρητο. Η τελευταία φορά που έχουμε έρθει σε τόσο δύσκολη θέση με εναέρια μέσα, ήταν το 2021, όπου στις τρομερές φωτιές του καλοκαιριού τα περισσότερα ελληνικά CH-47D ήταν καθηλωμένα στο έδαφος, και αναγκαστικά ζητήσαμε αιγυπτιακή συνδρομή. Επίσης, στις πρόσφατες έρευνες για τους δυο αδικοχαμένους πιλότους του F-4E Phantom, συμμετείχε μόλις 1 Super Puma της ΠΑ, ενώ το έργο “έβγαλαν” τα S-70B του ΠΝ (που συντηρεί ιδιωτική εταιρεία).
Έτσι το θέμα συζητήθηκε άμεσα μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, και δόθηκε εντολή να γίνει διερεύνηση για τη δυνατότητα άμεσης αγοράς μεταχειρισμένων C-130 από συμμαχικές χώρες. Καθώς τις τελευταίες ώρες ακούστηκαν αφηγήσεις για διάφορες χώρες, να ξεκαθαρίσουμε πως ακόμη δεν υπάρχει ουδεμία πρόταση στο τραπέζι. Αυτό που ισχύει είναι πως έχει δημιουργηθεί μια λίστα 18 χωρών που δυνητικά θα μπορούσαν να μας προμηθεύσουν με αεροσκάφη C-130J. Οι στρατιωτικοί μας ακόλουθοι σε αυτές θα κάνουν γρήγορα τις σχετικές επαφές.
Η αρχική σκέψη είναι η αγορά 4 μεταχειρισμένων αεροσκαφών C-130J (όχι 2 ή 6) σε πρώτη φάση, με δυνατότητα για ακόμη 4, από την ίδια ή και διαφορετική πηγή. Το ενδιαφέρον του ΓΕΕΘΑ με τη συμβολή πάντα του ΓΕΑ είναι για C-130J, αλλά δεν αποκλείονται και κάποια “καλά”, μη ταλαιπωρημένα ή ανακατασκευασμένα C-130H. Παλαιότερο μεν μοντέλο, αλλά αν μη τι άλλο μπορεί άμεσα να καλύψει τις απίστευτα πιεστικές ανάγκες. Βέβαια, για να πούμε την αλήθεια, η πιθανότητα να βρεθούν σε καλή κατάσταση “H” είναι μάλλον απειροελάχιστη.
Παλιότερα, υπήρχε μια πρόταση για “ανταλλαγή” κάποιων C-130H με 2 C-130J καινούργια. Η ιδέα δεν προχώρησε, καθώς η παράδοση των C-130J θα καθυστερούσε, ενώ οι ανάγκες ήταν ήδη μεγάλες. Ο απώτερος σκοπός είναι η αγορά 6 συνολικά καινούργιων C-130J, που θα γίνουν ο κύριος κορμός μεταγωγικών της ΠΑ.
Αυτό που θα πρέπει να τονίσουμε είναι πως η εξάρτηση της Πολεμικής Αεροπορίας και της Αεροπορίας Στρατού από την ΕΑΒ έχει ξεπεράσει τα όρια, και πρέπει μακριά από λαϊκισμούς, να δούμε το πραγματικό πρόβλημα. Η σύναψη συμβολαίων συντήρησης (FOS) με ιδιωτικούς φορείς φαίνεται να είναι μια βιώσιμη λύση για το σήμερα, και ήδη το ΠΝ είχε την προνοητικότητα να κάνει κάτι τέτοιο, αλλά και την τόλμη. Η επιλογή αυτή πολεμήθηκε αρχικά μέσα κι έξω από το ΠΝ, αλλά σήμερα, το Ναυτικό και η… Πυροσβεστική έχουν λειτουργικά εναέρια μέσα! Όλες οι μηχανές ανεξάρτητα “εθνικότητας” χωρίς συντήρηση και υποστήριξη, δεν δουλεύουν. Και σαφώς το να “στοκάρουμε” κουφάρια αεροσκαφών κι ελικοπτέρων στην ΕΑΒ, δεν είναι λύση.