Του Βασίλη Νέδου από την “Καθημερινή”
Αποδέκτρια πρότασης της Ουάσιγκτον για την αντικατάσταση όλων των ρωσικών συστημάτων που υπάρχουν στο οπλοστάσιο των Ενόπλων Δυνάμεων από άλλα, νατοϊκής κατασκευής, έχει γίνει η Αθήνα.
Την πλήρη απεξάρτηση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων από τα οπλικά συστήματα ρωσικής κατασκευής επιταχύνει ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς καθίσταται απολύτως σαφές ότι η ρήξη ανάμεσα στη Μόσχα και το ΝΑΤΟ δεν θα δημιουργήσει σύντομα συνθήκες για συντήρησή τους.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η πρόταση που έφθασε πρόσφατα στην Αθήνα από την Ουάσιγκτον για την αντικατάσταση όλων των ρωσικών συστημάτων που υπάρχουν στο οπλοστάσιο των Ε.Δ. από νατοϊκής κατασκευής. Η πρόταση αφορά κατά κύριο λόγο αντιαεροπορικά συστήματα, όπως οι πύραυλοι S-300 και οι TOR-M1. Συστήματα όπως τα πιο παλιά αντιαεροπορικά OSA-K είναι ήδη ξεπερασμένα, ενώ το πρόγραμμα κυκλικής ανταλλαγής 40 τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης (ΤΟΜΑ) τύπου BMP-1 με γερμανικά Marder, ενδέχεται να επεκταθεί έτι περαιτέρω.
Η αμερικανική πρόταση αφορά χρηματοδότηση μέσω εργαλείων που διαθέτει ήδη το Πεντάγωνο των ΗΠΑ όπως το FMF (Foreign Military Funding) και θα ανοίξει τον δρόμο απευθείας επαφών μεταξύ των στρατιωτικών των δύο χωρών. Η πρόταση των Ουκρανών για χορήγηση των συστημάτων αεράμυνας με αντάλλαγμα τη συντήρησή τους σε ουκρανικά εργοστάσια απορρίφθηκε για δύο βασικούς λόγους:
Πρώτον διότι η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί την άδεια τελικού χρήστη (end user license agreement), γεγονός που σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν δύναται να εξαγάγει το συγκεκριμένο βιομηχανικό προϊόν σε τρίτο δίχως την άδεια της Μόσχας, η οποία υπό τις παρούσες συνθήκες είναι μάλλον αδύνατη. Επιπλέον δεν είναι καθόλου σαφές αν τα ουκρανικά εργοστάσια είναι σε θέση να αναλάβουν ένα τέτοιο έργο, ενώ η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.
Δεύτερον, η Ελλάδα δεν μπορεί να δημιουργήσει κενά στην αεράμυνά της, ιδιαίτερα εάν δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης αντικατάστασής τους. Τα επιχειρήματα αυτά έχουν γίνει πλήρως κατανοητά και από τους Αμερικανούς. Αλλωστε, στην τελευταία συζήτηση των χωρών που υποστηρίζουν τις ουκρανικές εδαφικές δυνάμεις, ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Οστιν εξήρε τη στάση της Ελλάδας και το γεγονός ότι προχώρησε στην ανταλλαγή των ΤΟΜΑ BMP-1, ενώ εξακολουθεί και παραχωρεί βλήματα 155 χιλιοστών για το πυροβολικό της Ουκρανίας. Η στάση της Αθήνας στο Ουκρανικό «ξεκλείδωσε» σε σημαντικό βαθμό και τις συζητήσεις για επιτάχυνση της αντικατάστασης του ρωσικής κατασκευής οπλισμού.
Οι προβλέψεις
Η συζήτηση με τους Αμερικανούς θα ξεκινήσει το επόμενο χρονικό διάστημα και θα γίνει με βάση μια σειρά από ήδη υφιστάμενες προβλέψεις. Κατ’ αρχάς ήδη στο τροποποιημένο πρωτόκολλο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) αλλά και τις τροπολογίες που έχουν εγκριθεί από το Κογκρέσο τα προηγούμενα χρόνια προβλέπονται κάποιες πιστώσεις για τη σταδιακή απόσυρση παρωχημένων ρωσικών οπλικών συστημάτων από τις τάξεις των Ε.Δ.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι μέσω του χρηματοδοτικού εργαλείου FMF, πέρα από αμερικανικά συστήματα που θα αντικαταστήσουν τα ρωσικά όπλα, θα προωθηθεί και η σταδιακή ανανέωση του στόλου ελικοπτέρων του Στρατού Ξηράς, της Πολεμικής Αεροπορίας και του Πολεμικού Ναυτικού, με εισαγωγή του «Black Hawk». Η αντικατάσταση αυτή θα γίνει σε βάθος χρόνου και με σκοπό να αντικατασταθεί σταδιακά ο παλιός στόλος των Huey των Ενόπλων Δυνάμεων.
