Να ξεκαθαρίσει την κατάσταση αναφορικά με τη σύμβαση παραχώρησης των αεροδρομίων` Λάρνακας και Πάφου «και τη δημόσια συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη, κατά την οποία, μεταξύ άλλων, αφήνονται υπονοούμενα με σκοπό τη σπίλωση προσωπικοτήτων και την αποδόμηση υπηρεσιών του κράτους» θέλει το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, της Κύπρου.
Σε κοινή ανακοίνωση, τα δύο υπουργεία διευκρινίζουν τα ακόλουθα:
Λανθασμένα αναφέρεται ευρέως ότι, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εξασφαλίσει υπέρ της απόφαση με την οποία μπορεί να υποχρεώσει τη διαχειρίστρια εταιρεία να κατασκευάσει τη Φάση 2 των αεροδρομίων ή, εναλλακτικά, η Δημοκρατία να λάβει αποζημίωση. Η πραγματικότητα είναι ότι, η διαχειρίστρια εταιρεία είχε προσφύγει σε διαδικασία ταχείας επίλυσης διαφορών όπου είχε απορριφθεί το αίτημά της να προχωρήσει σε βελτιωτικές εργασίες στα αεροδρόμια και να μεταθέσει επ’ αόριστο την κατασκευή της Φάσης 2. Κατόπιν αυτής της εξέλιξης, τον Φεβρουάριο 2021, η Κυπριακή Δημοκρατία εκκίνησε διαδικασία διαιτησίας με σκοπό να υποχρεώσει τη διαχειρίστρια εταιρεία, είτε να εκτελέσει τις εργασίες της Φάσης 2, είτε να αποζημιώσει τη Δημοκρατία ανάλογα.
Η πιο πάνω διαιτησία βρίσκεται σε αναστολή καθώς διερευνάται ένας ενδεχόμενος συμβιβασμός μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και διαχειρίστριας εταιρείας, σύμφωνα με τον οποίο η Hermes θα κατασκευάσει τη Φάση 2, θα της δοθεί μια επέκταση στη διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης ώστε να μπορέσει να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από τις τράπεζες και σε αντάλλαγμα θα αποποιηθεί μια σειρά απαιτήσεων που έχει ενάντια στο κράτος. Στις συζητήσεις με τη διαχειρίστρια εταιρεία συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών, του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας.
Oυδεμία συμφωνία υπάρχει για τη χρονική επέκταση της σύμβασης. Εφόσον οι μελέτες δείξουν ότι η αξία των απαιτήσεων που προτίθεται να αποποιηθεί η Hermes είναι τουλάχιστον ίση με την αξία της χρονικής επέκτασης της σύμβασης, θα υπογραφεί συμφωνία κατανόησης η οποία θα προωθηθεί στην Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων, ακολούθως στο Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία εφαρμόζει ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια για την τελική έγκριση. Με αυτή τη διαδικασία διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον. Προαπαιτούμενο οποιασδήποτε συμφωνίας συμβιβασμού αποτελεί η κατάληξη σε αξίες τόσο για την ενδεχόμενη επέκταση της σύμβασης παραχώρησης όσο και για τις απαιτήσεις της Hermes.
Είναι απορίας άξιο πως, παρότι η διαδικασία αποτίμησης των πιο πάνω αξιών είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη και απαιτείται εργασία μηνών από ειδικούς, στον ημερήσιο Τύπο αναρτώνται νούμερα, στη βάση δήλωσης του Γενικού Ελεγκτή, προφανώς χωρίς καμία τεκμηρίωση και εμπεριστατωμένη μεθοδολογία.
Τα Υπουργεία Οικονομικών και Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας εφαρμόζουν πιστά τη διαδικασία αποτίμησης που έχουν υποδείξει οι εξωτερικοί νομικοί σύμβουλοι που έχει διορίσει η Νομική Υπηρεσία και οι οποίοι έχουν στην ομάδα τους δικηγόρους εξειδικευμένους σε θέματα κρατικών ενισχύσεων. Οι ίδιοι εξωτερικοί νομικοί σύμβουλοι χειρίζονται, εκ μέρους της Δημοκρατίας, την προσφυγή σε διαιτησία που βρίσκεται σε αναστολή.
Σύμφωνα με την υποδειχθείσα διαδικασία, η Νομική Υπηρεσία έχει συμβληθεί με ειδικούς νομικούς εμπειρογνώμονες για την αξιολόγηση, με βάση τη σύμβαση παραχώρησης, των απαιτήσεων της διαχειρίστριας εταιρείας Hermes και τις πιθανότητες επιτυχίας τους. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησής τους θα χρησιμοποιηθεί από τον χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος έχει διοριστεί από το Υπουργείο Οικονομικών για να αποτιμήσει τόσο την αξία της ενδεχόμενης επέκτασης της διάρκειας της σύμβασης παραχώρησης όσο και την αξία των απαιτήσεων της διαχειρίστριας εταιρείας. Παράλληλα, θα γίνει χρήση, από το Υπουργείο Μεταφορών, υπηρεσιών εξειδικευμένου συμβούλου αεροπορικών κινήσεων, απαραίτητων για την τεκμηρίωση των οικονομικών προβλέψεων.
Με βάση τα πιο πάνω, προκαλεί έκπληξη και ερωτηματικά η προτροπή του Γενικού Ελεγκτή προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή για απόρριψη του αιτήματος αποδέσμευσης κονδυλίου για χρηματοοικονομικό σύμβουλο όταν η διαδικασία που έχει ο ίδιος προτείνει είναι ουσιαστικά ίδια με αυτή που εφαρμόζεται από τα Υπουργεία Οικονομικών,Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας.
Αναφορικά με τη διαδικασία απευθείας ανάθεσης στον χρηματοοικονομικό σύμβουλο, αυτή είναι καθόλα σύννομη και συμβατή με τις εθνικές νομοθεσίες και το κοινοτικό κεκτημένο. Ακολουθήθηκε δε, κατόπιν υπόδειξης της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας. Όσον αφορά την αλλαγή χρηματοοικονομικού συμβούλου κατά το σημείο που προέκυψε η ανάγκη για υπηρεσίες αποτίμησης, αυτή πραγματοποιήθηκε, όταν ο σύμβουλος που συμβούλευε αρχικά τη Δημοκρατία δήλωσε αδυναμία να παράσχει τις επιπρόσθετες υπηρεσίες.
Αναφορικά με το αίτημα του Υπουργείου Οικονομικών για την αποδέσμευση του κονδυλίου για τον χρηματοοικονομικό σύμβουλο, σημειώνεται ότι, για το ίδιο έργο, δηλαδή τη διενέργεια διαπραγματεύσεων για την επίτευξη ενδεχόμενου συμβιβασμού μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Hermes, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού έχει, στις 6 Δεκεμβρίου 2021 και στις 11 Ιουλίου 2022, εγκρίνει την αποδέσμευση κονδυλίου για χρηματοοικονομικό σύμβουλο. Το αίτημα που εξετάστηκε χθες από την Επιτροπή της Βουλής και έχει απορριφθεί, αφορά το ίδιο έργο αλλά επιπρόσθετες υπηρεσίες χρηματοοικονομικού συμβούλου. Σημειώνεται δε ότι, ουδεμία πληρωμή έχει πραγματοποιηθεί σε χρηματοοικονομικό σύμβουλο.
Αναφορικά με τη δημόσια κριτική που ασκείται για τα σχέδια κινήτρων επιβατικής κίνησης, η συμβολή αυτών των σχεδίων στον τουρισμό και συνολικά στην οικονομία της Κύπρου είναι αδιαμφισβήτητη. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η επιβατική κίνηση αυξήθηκε, πέραν του 65%, από 6,9 εκ. επιβάτες σε 11,3 εκ. επιβάτες κατά την περίοδο 2012-2019 κατά την οποία εφαρμόστηκαν κίνητρα επιβατών ενώ, την ίδια περίοδο, η συνδεσιμότητα της Κύπρου έχει αυξηθεί κατακόρυφα, με την προσθήκη πέραν των 110 νέων δρομολογίων.
Είναι με λύπη που παρατηρούμε για μια ακόμη φορά ότι σοβαρότατα θέματα που αφορούν την οικονομία της χώρας, που επηρεάζουν τα εισοδήματα και τις θέσεις εργασίας, γίνονται αντικείμενο μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και λαϊκισμού. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη το τοξικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί λόγω και της προεκλογικής περιόδου, το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Μεταφορών Επικοινωνιών και Έργων, με ιδιαίτερη απογοήτευση ενημερώνουν, ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να τερματίσουν οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με τη διαχειρίστρια εταιρεία Hermes τόσο για την επίτευξη συμβιβασμού για την κατασκευή της Φάσης 2 στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου καθώς και να αναστείλουν την εφαρμογή κινήτρων αεροπορικής επιβατικής κίνησης για την περίοδο 2022-2030.
